Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2022/5979 Esas 2022/7891 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı kadın, boşanma davası açtı, davalı erkek de mal rejimi tasfiyesi ile katkı payı katılma alacağı talebinde bulundu. Mahkeme, mal rejimi davasının boşanma davasından ayrılmasına karar verdi ve dava açıldı. Ancak kadının, davalı erkeğin açtığı karşı davayı reddetti. Kanun maddeleri incelendiğinde, karşı davanın açılabilmesi için asıl davanın görülmesi ve talepler arasında takas veya bağlantının olması gerektiği belirtildi. Mal rejimi davası ayrı bir dava haline geldiğinden, kadının ziynet alacağı davasının esasına girilerek incelenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Kararda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 132 ila 135. maddeleri bahsedilmiştir.

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 42. Hukuk Dairesi


Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Davacı kadın tarafından Bakırköy 6. Aile Mahkemesinin 2018/600 Esas sayılı dosyasına sunulan dava dilekçesinde Türk Medeni Kanunu'nun 166/1. maddesi gereğince tarafların boşanması talep edilmiş, davalı erkek tarafından Bakırköy 6. Aile Mahkemesinin 2018/600 Esas sayılı dosyasına sunulan cevap ve karşı dava dilekçesinde ise yine TMK 166/1. maddesi gereğince tarafların boşanması ve ayrıca mal rejimi tasfiyesi ile katkı payı katılma alacağı talebinde bulunulmuştur.
Bakırköy 6. Aile Mahkemesinin 14/09/2018 tarih ve 2018/600 Esas sayılı kararı ile davalı erkeğin mal rejiminin tasfiyesi ile katkı ve katılma payı alacağı talebiyle ilgili davasının boşanma davasından ayrılmasına, ... esasa kaydına karar verilmiş, ayrılan mal rejiminden kaynaklanan alacak davası Bakırköy 6. Aile Mahkemesinin 2018/693 Esas sırasına kaydedilmiştir. Davacı kadın tarafından Bakırköy 6. Aile Mahkemesinin 2018/693 Esas sayılı dosyasına sunulan cevap ve karşı dava dilekçesinde ziynet alacağı talebinde bulunulmuştur.
İlk derece mahkemesince; davanın, karşı davaya karşı açılmış bir dava niteliğinde olduğu anlaşılmakla, davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Kadın tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine bölge adliye mahkemesince kadının istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
Karşı dava ile ilgili hükümler 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 132 ilâ 135. maddeleri (1086 sayılı HUMK. 203-208) arasında düzenlenmiştir. Davalı tarafın, asıl davaya karşı ileri sürdüğü savunmaların yanı sıra davacıdan olan bir hakkının da hüküm altını alınmasını isteyerek dava açmasına “karşı dava” denir.
Karşı davanın açılabilmesi için;
a) Asıl davanın açılmış ve hâlen görülmekte olması,
b) Karşı davada ileri sürülecek olan talep ile asıl davada ileri sürülen talep arasında takas veya mahsup ilişkisinin bulunması yahut bu davalar arasında bağlantının mevcut olması, şarttır.
Yasa gereğince, belirtilen bu şartlar gerçekleşmeden karşı dava açılacak olursa, mahkeme, talep üzerine yahut resen, karşı davanın asıl davadan ayrılmasına; gerekiyorsa dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesine karar verir.
6100 sayılı yasanın 133. maddesi uyarınca, karşı dava, cevap dilekçesiyle veya esasa cevap süresi içinde ayrı bir dilekçe verilmek suretiyle açılır. Süresinden sonra karşı dava açılması hâlinde, mahkeme davaların ayrılmasına karar verir. Yasanın 134. maddesine göre, asıl davanın herhangi bir sebeple sona ermesi, karşı davanın görülüp karara bağlanmasına engel oluşturmaz.
Kesin yetkinin söz konusu olmadığı hâllerde, asıl davaya bakan mahkeme, karşı davaya bakmaya da yetkilidir. Karşı dava bağımsız ayrı bir davadır. Bu nedenle de harca tabidir. Dava şartları asıl dava ve karşı dava için ayrı ayrı incelenir.
Somut olayda; davalı erkek tarafından açılan mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklı katkı payı ve katılma alacağı davası boşanma davasından ayrılarak ... esasa kaydına karar verilmekle, ayrı bir dava haline gelmiş olup, davacı kadın tarafından karşı dava ile açılan ziynet alacağı davasının esasına girilerek incelenme yapılması gerekirken, karşı davaya karşı açılmış bir dava niteliğinde olduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda gösterilen sebeple bölge adliye mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, temyiz edilen ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğinin ilgili bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine gönderilmesine oy birliğiyle karar verildi. 10.10.2022 (Pzt.)