Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/6465 Esas 2022/8024 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 32. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 14. İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı Banka nezdinde 16.08.1997 ile 17.11.2016 tarihleri arasında son olarak sermaye piyasaları aracılık hizmetleri kıdemli uzmanı olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin haklı ve geçerli bir nedene dayalı olmaksızın feshedildiğini, bunun üzerine açtığı işe iade davasında ... 23. İş Mahkemesinin 19.04.2018 tarihli ve 2016/535 Esas, 2018/207 Karar sayılı ilâmı ile davacının işe iadesine karar verildiğini, karara karşı davalı tarafın istinaf başvurusunun ... Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesinin 28.12.2018 tarihli ve 2018/2389 Esas, 2018/2420 Karar sayılı ilâmı ile esastan reddedilerek kesinleştiğini, davalıya 20.02.2019 tarihinde noter aracılığıyla ihtarname gönderilmek suretiyle kanuni süresi içerisinde işe iade edilme başvurusunda bulunulduğunu, ancak ihtarnamenin muhatap kısmında davalı ‘HSBC Bank Anonim Şirketi’ yerine sehven ‘HSBC Yatırım ve Menkul Değerler A.Ş.’ yazıldığını, bu ihtarnamenin hem Şirkete, hem de davalı Şirket vekiline gönderildiğini, ihtarnamenin 22.02.2019 tarihinde tebliğ edildiğini, ihtarnameye yanıt verilmediğini ve davacının işe başlatılmadığını, her iki Şirketin adreslerinin aynı olduğunu, HSBC Yatırım ve Menkul Değerler A.Ş.'nin davalının yan kuruluşu olduğunu ve %99 oranındaki hissesinin de davalı ... Banka ait olduğunu ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile işe başlatmama tazminatı ve boşta gecen süre ücreti alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının usulüne uygun bir iş başvurusu olmadığını, sehven olduğu belirtilen hatanın davalıya hukuki sorumluluk doğurmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla davacının davalı aleyhine açmış olduğu işe iade davasının kabulüne yönelik verilen kararın davalının istinaf itirazlarının da reddedilmesi sonucu kesinleşmesi üzerine davacı vekili tarafından davacının işe başlatılması ve işe iade kararının mali sonuçlarının yerine getirilmesi talepli olarak keşide edilen 20.02.2019 tarihli noter ihtarnamesinde muhatap olarak davalı ‘...’ yerine ‘HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’ nin gösterildiği, içeriğinde ise davacıya ilişkin dava sürecinin açıklanarak talepte bulunulduğu, ihtarnamenin davalı vekili Avukat ... ve HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’ye 22.02.2019 tarihinde tebliğ edildiği, her ne kadar ihtarname yanlış muhataba gönderilmiş olsa da HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’ye gönderilen tebliğ mazbatasında evrakın davalı .... kaşesi ile evrak alım görevlisi H. S. tarafından alındığının görüldüğü, HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş.'nin ....'nin iştiraklerinden olduğunun bilinen bir olgu olduğu, davacının süresinde işe başlatılma talebinde bulunmasına ve ihtarnamenin 22.02.2019 tarihinde tebliğ edilmesi suretiyle talebin işverene ulaşmasına karşın işverenin bir aylık süre içerisinde davacıyı işe başlatmadığının anlaşıldığı belirtilerek bilirkişi raporundaki hesaplamalar doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili, işe iade kararının kesinleşmesinden sonra davacı tarafından müvekkili Şirkete usulüne uygun bir başvurunun yapılmadığını, ücretin hatalı tespit edildiğini, işe başlatmama tazminatının miktarının dosya kapsamına uygun olmadığını, fark kıdem ve ihbar tazminatı miktarının da hatalı tespit edildiğini ileri sürerek istinaf talebinde bulunmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının işe iade sonrası davalı Bankaya kanuni süresinde usulüne uygun olarak başvuruda bulunduğu, davacının başvurusunun usulüne uygun olmadığına dair ileri sürülen istinaf sebebinin yerinde olmadığı, davalı Banka tarafından davacının kanuni süresinde işe başlatılmadığı, hesaplanan kıdem ve ihbar tazminatı, boşta geçen süre ücreti ile işe başlatmama tazminatının dosya kapsamına uygun belirlendiğinin anlaşıldığı gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesini tekrar ederek ve yanı sıra davacının emsal olarak gösterdiği davalı Banka çalışanının fesih tarihindeki ücretin belirlenmesinde emsal kabul edilmesinin hatalı olduğunu, giydirilmiş ücret hesaplamasında dikkate alınan yan ödemelere ilişkin dava dilekçesinde bir talep olmadığını, davanın belirsiz alacak davası şeklinde açılamayacağını ileri sürerek temyiz isteminde bulunmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, işe iade kararı sonrasında davacı tarafından usulüne uygun olarak işe başlama talebinde bulunulup bulunulmadığı ve buna bağlı olarak işe iadenin mali sonuçlarına hak kazanılıp kazanılmadığı ile kıdem ve ihbar tazminatları tutarlarının usulüne uygun şekilde hesap edilip edilmediği noktasında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası.

2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) "Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları" kenar başlıklı 21 nci maddesinin ilgili bölümleri şöyledir:
"İşverence geçerli sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı mahkemece veya özel hakem tarafından tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır. İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur.
...
İşçi kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır. İşçi bu süre içinde başvuruda bulunmaz ise, işverence yapılmış olan fesih geçerli bir fesih sayılır ve işveren sadece bunun hukuki sonuçları ile sorumlu olur.
...."
3. 4857 sayılı Kanun'un "Ücret ve ücretin ödenmesi" kenar başlıklı 32 nci maddesinin birinci fıkrası:
"Genel anlamda ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar " hükmünü içermektedir.

3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Somut uyuşmazlıkta; davacının, davalı .... aleyhine açtığı işe iade davasında ... 23. İş Mahkemesinin 19.04.2018 tarihli ve 2016/535 Esas, 2018/207 Karar sayılı kararıyla davacının davalı nezdinde işe iadesi ile işe iadenin mali sonuçlarına hükmedilmiş ve söz konusu karar, davalı tarafın istinaf başvurusunun ... Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesinin 28.12.2018 tarihli ve 2018/2389 Esas, 2018/2420 Karar sayılı kararı ile esastan reddedilmesi sonucu kesinleşmiştir. Dosya kapsamında on günlük kanuni süresi içerisinde gönderildiği anlaşılan 20.02.2019 tarihli ihtarname ile davacının işe başlatılması talep edilmiştir. İhtarnamede muhatap olarak; davalı 'HSBC Bank AŞ.' yerine dava dışı 'HSBC Yatırım Menkul Değerler AŞ.' gösterilmiştir. İhtarname; işe iade davasındaki dava dilekçesi ve gerekçeli kararın tebliğ edildiği adrese tebliğe çıkartılmış olup adreste .... kaşesi basılmak suretiyle banka evrak alım görevlisi tarafından 22.02.2019 tarihinde tebliğ alınmıştır. Davacı vekili söz konusu ihtarnameyi işe iade davasını takip eden davalı Banka vekiline de ayrıca tebliğe çıkartmıştır. İşçi işe iade kararının kesinleşmesinden ve bu kararın tebliğinden itibaren on iş günü içinde işverene başvurmak zorundadır. Başvurunun ne şekilde yapılacağı konusunda kanunlarımızda bir düzenleme bulunmamaktadır. İspat edilmesi kaydı ile sözlü olarak da işe başlatılma iradesinin işverene ulaştırılması mümkündür. İşe başvuru konusunda şekil şartı olmaması gözetildiğinde davacının her ne kadar içeriğinde muhatabı hatalı göstermiş ise de, neticede işe başlatılma iradesini içeren ihtarnamenin doğru muhatap olan davalı Bankaya ulaşmış olduğu anlaşılmakla, buna göre davacının işe başlama talebinin davalı Banka tarafından öğrenildiğinin kabulünde hata bulunmamaktadır.

3. Yine, davacının geçerli hâle gelen fesih tarihindeki ücretinin belirlenebilmesi için kendisine kıdem ve görev yönünden emsal olduğu gerekçesiyle bildirilen işçinin davacının emsali olamayacağına dair davalı tarafça yargılama esnasında herhangi bir itirazda bulunulmamıştır. Hesaplamalara esas geçersiz fesih tarihindeki ücretin, işe başlatmama suretiyle fesih tarihindeki ücretin ve geniş anlamda ücretin belirlenmesinde ve davanın belirsiz alacak davası şeklinde açılmasında da bir hata mevcut değildir.

4. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine ,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

16.06.2022 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.






K A R Ş I O Y

1.Davacı, davalı .... aleyhine açtığı feshin geçersizliğine ve .... işyerinde işe iadesine ilişkin işe iade davasının yargılaması sonucunda davanın kabulüne ve davacının .... işyerinde işe iadesine karar verilmiştir. Davacının da bu kararın kesinleşmesini müteakip süresinde işe iade başvurusunda bulunduğu anlaşılmaktadır. Somut olayda uyuşmazlık konusu, davacının işe iade başvurusunun usulüne uygun olarak yapılıp yapılmadığı noktasında toplanmaktadır.

2. Davacı işe iade başvurusuna ilişkin ihtarnamesini davalı .... yerine HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş. adına bu Şirkete göndermiştir. Ayrıca işe iade davasında davalı olan .... vekiline de aynı ihtarname bu vekilin adresine gönderilmiştir.

3. HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş adresine gönderilen tebligat .... evrak alım yetkili çalışan tarafından alınmıştır. Yine .... ile HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş. adresinin aynı adres olduğu ihtilaf dışıdır. Gerek ....'nin gerekse HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş'.nin farklı tüzel kişilik ve farklı işveren oldukları da ihtilaf dışıdır. Adreslerinin aynı olması HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş.'nin %99 hissesinin ....'ye ait olması ve HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş.'ye adına çıkarılan tebligatın .... evrak yetkilisi tarafından alınmış olması bu iki işverenin farklı tüzel kişilik olduğu ve farklı işveren oldukları sonucunu değiştirmez. Tebligat her ne kadar davalı .... evrak alım görevlisine teslim edilmiş ise de teslim alınan zarfın üzerinde muhatap olarak HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş. olduğu için evrakı alan çalışanın bu evrakı .... yetkililerine değil, HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş. yetkililerine teslim etmesi gerekir. Bu tebligatı alan çalışanın, evrakı tebliğ zarfı üzerine de muhatap olarak yazılı HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş. yetkilileri yerine kendi inisiyatifi ile .... yetkililerine teslim ettiği yönünde iddia ve ispat da söz konusu değildir. Bu evrak hakkında işlem yapan ancak zarf içinde gönderilen kararda taraf olmayan, davacının da kendi çalışanları olmadığı, haklarında bir hüküm kurulmamış olan ve ....'den tamamen farklı bir tüzel kişilik ve işyeri olan HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş. olarak mahkeme kararı ile ilgili işlem yapması, davacıyı işe başlatması düşünülemeyeceği gibi kendilerine gönderilmiş olan resmî evrakı kendi inisiyatifi ile yanlış olduğuna kanaat getirerek tamamen farklı bir işveren olan ....'ye götürüp bırakmaları da düşünülemez.

3. Ayrıca davalı Banka vekiline gönderilen işe iade başvurusunun da Dairemizin istikrarlı kararları dikkate alındığında, usulüne uygun bir işe iade başvurusu olarak kabulü mümkün olmadığı gibi bu tebligatı alan avukatın, işe iade başvurusunun davalı işveren .... yetkililerine teslim ettiği de iddia ve ispat edilmiş değildir.

4. Tüm bu nedenlerle tebligatın doğru muhatabı olan ....'ye ulaştığı kabul edilemez. Bu durumda davacının işe iade başvurusu doğru muhataba yapılmadığı için usulüne uygun bir işe iade başvurusu bulunduğundan söz edilemeyeceğinden davacının davasının reddi gerektiği yönünde bozma kararı verilmesi gerekirken davacının işe başlatılması için yaptığı başvurusunun davalı Bankaya ulaştığının kabulü gerektiği yönündeki gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına ilişkin sayın çoğunluk kararına katılmak mümkün olmamıştır. 16.06.2022