Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2022/2144 Esas 2022/3355 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacılar, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki sözleşmeden dolayı bağımsız bölümü temlik almışlardır ve tapu iptali ve tescil için dava açmışlardır. Ancak davalılar arasında ölenler olduğu için, ölü kişilere karşı dava açılamayacağı ve mirasçıların davaya katılması gerektiği belirtilmiştir. Bu nedenle, mahkeme taraf teşkili sağlanmadan yargılama yapmış ve kararına temyiz eden davacıların diğer itirazları incelenmeden bozulmuştur. Kararın bozulmasına ve diğer temyiz itirazlarının incelenmemesine karar verilmiştir.
Kanun Maddeleri: Tarafların dava açabilmesi için medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olmaları gerekmektedir. Medeni haklardan yararlanma, kişinin sağ doğmak koşuluyla ana rahmine düşme anında başlar ve ölümüne kadar devam eder (TBK m. 27). Ölü kişiye karşı dava açılamaz, mirasçılarının davaya katılması gerekmektedir (HMK m. 112).

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik verilen hüküm süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Dava, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciden bağımsız bölümü temlik alan davacıların açtığı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın reddine dair verilen karar, davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
Dava şartlarından olan taraf ehliyeti, medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olmakla mümkündür. Medeni haklardan yararlanma ise kişinin sağ doğmak koşuluyla ana rahmine düşme anında başlayıp ölümüne kadar devam eder. Taraflardan birisinin dava açıldıktan sonra ölmesi halinde mirasçılarının davaya katılımı ile yargılamaya devam olunur. Ancak kişi daha önce ölmüşse ölü kişiye karşı dava açılması mümkün değildir. Ölü kişiye karşı dava açılmasının mümkün olmadığı halde ölü kişi hakkında dava açılması durumunda açılmış davanın mirasçılarına yöneltilerek dinlenilme olanağı da bulunmamaktadır. Zira ölü kişinin taraf ehliyeti bulunmamaktadır. Böyle bir durumda ölü kişi hakkında açılan davanın reddine karar vermek ve mirasçıları hakkında ayrıca dava açılıp, dosya ile birleştirilmesi için davacıya süre verilip dava açıldığında yargılamanın bu şekilde sürdürülmesi gerekir.
Somut olayda; davalı olarak gösterilen ...’in dava tarihi 19.12.1997’den önce 15.03.1996, davalı ...’ın ise 02.05.1995 tarihinde öldükleri anlaşılmakla, ölü kişi hakkında dava açıldığından bu kişilere yönelik ret kararı verilmesi gerekirken yargılama yapılması doğru olmamıştır.
Mahkemece yapılacak iş; davalılar ... ve ...’in mirasçılarına karşı asıl dava ile birleştirilmek üzere dava açılması için süre verilerek taraf teşkili tamamlandıktan sonra işin esasına yönelik yargılama yapılması ve karar verilmesinden ibarettir.
Açıklanan nedenlerle; taraf teşkili sağlanmadan yargılama yapılması usul ve yasaya aykırı olmuş, kararın diğer temyiz itirazları incelenmeksizin bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle kararın BOZULMASINA, bozma sebebine göre bu aşamada temyiz eden davacıların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine, 15.06.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.