Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/7515 Esas 2022/8389 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 7. Hukuk Dairesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 1. İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesinin 01.06.2017 tarihli ve 2015/823 Esas, 2017/ 403 Karar sayılı kararı ile davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiş, verilen kararın davacı tarafça istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 04.10.2017 tarihli ve 2017/2775 Esas, 2017/1781 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince yeniden yapılan yargılama sonucunda, davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalılardan ... ve ... vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılardan ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ... Belediyesinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'na (4734 sayılı Kanun) göre hizmet alımı adı altında yüklenici firmalar olan Serdaroğlu ve takiben Uzakdoğu Şirketinde 05.06.1995 tarihinde çalışmaya başlayarak Ekim 2000 tarihinde ...Belediyesi kadrosuna geçtiğini, 6111 sayılı Bazı Aalacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (6111 sayılı Kanun) gereği Kasım 2011'den itibaren de ...Belediyesi ile ilişiği kesilerek davalı ... İl Müdürlüğü emrinde çalıştırılmaya başlandığını, son ücretinin aylık ortalama 1.200,00 TL civarında olduğunu, davacının davalı ... emrinde geçen çalışmasının taşeron şirketlerdeki çalışmalarının dikkate alınmaması nedeni ile eksik olarak bildirildiğini ileri sürerek davacının ...Belediye Başkanlığındaki kıdem süresine ve kıdem tazminatına esas çalışma süresinin tespiti ile çalışma süresine eklenmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının 6111 sayılı Kanun ile iş sözleşmesinin Milli Eğitim Bakanlığına devredildiğini, Belediyede sözleşmeli ve kadrolu çalıştığı dönemlerin Kuruma bildirildiğini, Belediyeden ihale ile iş alan firmalarda yapılan çalışmaların sigorta bildirimlerinin ise Belediye tarafından yapılmasının hukuken mümkün olmadığını, davacının son işyerinin Milli Eğitim Müdürlüğü olduğunu, bu nedenle davanın husumet yönünden reddi gerektiğini, davacının tüm çalışmaları Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirildiğinden davada hukuki menfaat bulunmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.

2. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının ihale edilen işler kapsamında şirketler nezdinde çalıştığını, bu nedenle müvekkil, Kurum açısından husumet yokluğu nedeniyle davanın reddi gerektiğini, davacının hizmet tespiti talep ettiği döneme ilişkin ihale süresinin 2000 yılında sona erdiğini, bu nedenle davacının bu yöndeki taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davacının iddia ettiği gibi 1.200,00 TL ücretle çalışmadığını savunarak davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
Dosya kapsamında dinlenen bordro tanıkları taşeron firmalarda çalıştıkları dönemlerde emir ve talimatı belediyeden aldıklarını, ücreti de belediyeden aldıklarını, davacının yapmış olduğu görev itibariyle hangi araçta çalışacağını da belediyenin belirlediği, davacı taşeron firmanın elemanı iken davacıyla aynı işi yapan belediyenin kadrolu elemanlarının da olduğu, kullanılan çöp arabası ve zabıta arabasının belediyeye ait olduğunu, belirtmişlerdir.
13.7.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5393 Sayılı Belediye Kanunun 67. maddesine göre Belediyede Belediye meclisinin Belediyeye bağlı kuruluşlarda yetkili organın kararı ile park, bahçe, sera refüj kaldırım ve havuz bakımı ve tamiri araç kiralama,kontrollük, temizlik, güvenlik ve yemek hizmetleri , makine teçhizat bakım ve onarım işleri,bilgisayar sistem ve santralleri ile elektronik bilgi erişim hizmetleri, sağlıkla ilgili destek hizmetleri, fuar , panayır ve sergi hizmetleri, baraj, arıtma ve katı atık tesislerine ilişkin hizmetler, kanal bakım temizleme, alt yapı ve asfalt yapım ve onarımı, trafik sinyalizasyon ve aydınlatma bakımı, sayaç okuma, sayaç sökme- takma işleri ile ilgili hizmetler, toplu ulaşım ve taşıma hizmetleri ile sosyal tesislerin işletilmesi ile ilgili işler süresi ilk mahalli idareler genel seçimlerini izleyen 6.ayın sonunu geçmemek üzere ihale yoluyla üçüncü şahıslara gördürülebileceği , belirtilmiştir. Davaya konu ihtilaf süresinin 2005 yılı öncesinde gerçekleşen sözleşmelerle ilgili olduğu ve ilgili belediye kanununun yürürlük tarihinden önce belediyenin uzmanlık gerektirmeyen asıl işini alt işverene vermesinin mümkün olmadığı, tanık beyanlarından da yola çıkarak davalı belediyenin taşeronlarla yapmış olduğu sözleşmesin muvazaalı olduğunun kanaatiyle davacının dava açmakta hukuki menfaati olduğu kanaatiyle aşağıda ayrıntılıca izah edildiği üzere davacının taşeron firmalarda geçen hizmetlerinin davalı ... iş yerinde belediye işçisi olarak geçtiğinin tespiti ile, bu hizmetlerin davalı belediyece bildirilen ihtilafsız kıdem süresine eklenmesi gerektiğinin tespitine, karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur." gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılardan ... ile ... vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
1.Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde; davacının çalıştığı son işveren olarak kıdem tazminatından davalı ... Bakanlığının sorumlu tutulması gerektiğini, davanın Kuruma karşı açılması gerektiğinden öncelikle husumet yönünden reddi yerine kabulü yönündeki hükmün hatalı olduğunu, diğer yandan davacının tüm çalışmalarının Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarında belli olduğunu, davacının dava açmakta hukuki menfaati bulunmadığını, Belediye bu davanın açılmasına sebebiyet vermediğinden yargılama harç ve masrafları ile vekâlet ücreti yönünden aleyhe hüküm kurulmasının da hatalı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.

2. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde; davacı ile müvekkili arasında davacının kıdem süresine esas hizmet süresinin tespitini talep ettiği dönem bakımından 4857 sayılı İş Kanunu anlamında herhangi bir iş ilişkisi veya iş sözleşmesi bulunmadığını, bu dönemde davalı ... Belediyesinin ihale ile hizmet alımı yaptığını, davacı da ihale ile hizmet alımı yapılan şirkette çalışmış olduğundan, davacının işvereninin ...Belediyesi değil ihale alan şirket olduğunu, davanın husumet yokluğundan reddi gerektiğini, şirketlerle olan sözleşmenin sona ermesi üzerine Belediye kararı ile kabul edilen geçici işçi çalıştırılması konusundaki karar üzerine Belediyede geçici işçi olarak davacının çalışmaya başladığını, bu husus düşünüldüğünde işçinin şirketler bünyesinde Belediyede çalıştığı dönemde asıl işveren-alt işveren arasındaki muvazaadan bahsedilemeyeceğini, tespiti talep edilen dönemin zamanaşımına uğradığını, davacının müvekkili Kurum ve diğer davalı Kurumun işçisi olarak çalışmaya başlamadan evvel diğer davalı Kurumun ihale mevzuatına göre hizmet alımı yaptığı şirketler nezdinde çalışmış olduğu süre ile müvekkili Kurum ve diğer davalı Kurumdaki kadrolu çalışmalarının birleştirilmesinin mümkün olmadığını belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
Dosyadaki yazılara,hükmün dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere, bu delillerin takdirinde isabetsizlik görülmemesine ve özellikle hizmet alım sözleşmesi yapılan şirketlerin davaya dahil edildiği, iade kararı sonrası muvazaa iddiasının sübuta erdiğinin anlaşılmasına göre, ..." gerekçesi ile davalı ... ile Milli Eğitim Bakanlığının istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılardan ... ile ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebepleri tekrar ederek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

2. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebepleri tekrar ederek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının kıdeme esas çalışma süresinin tespitine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 4857 sayılı İş Kanunu'nun ilgili hükümleri.

3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Dava konusu işyerinin 2000 yılından önceki dönemde alt işverene ait iken 09.10.2000 yılında davalı ... Belediyesine devredildiği, devir nedeniyle önceki hizmet süresinin dikkate alınması ve 04.11.2011 tarihinde Milli Eğitim Müdürlüğüne devredildiğinde bu sürenin de bildirilmesinin gerektiği açıktır. Davacının alt işverenlerde çalıştığı sürelerin kıdeme esas çalışma süresinin hesabında dikkate alınması ve bu sürelerin devreden ...Belediyesinin asıl işveren olarak sorumluluğunda olduğunun anlaşılmasına ve devir alan işverene bildirilmesi gerektiğine göre İlk Derece Mahkemesince verilen karar ile bu karara yönelik davalı ... ile davalı ... Bakanlığının istinaf başvurularının esastan reddine karar veren Bölge Adliye Mahkemesi kararının yerinde olduğu görülmüştür.

3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı ... vekili ile davalı ... vekilince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

28.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.