Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/7815 Esas 2022/8424 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 30. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ :DİSİPLİN KURULU KARARININ İPTALİ

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 49. İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki Disiplin Kurulu kararının iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının, davalı Sendikanın ... Şubesi Yönetim Kurulu üyesi olduğunu, davalı Sendika Merkez Yönetim Kurulu üyeleri tarafından, davalı Sendikaya verilen 24.01.2019 tarihli dilekçe ile davacının 15.10.2018 ve 11.12.2018 tarihlerinde basın açıklamalarında ve ... Şubesinin sosyal medya hesaplarından yapılan açıklamalarda davalı Sendikayı, ...Sendikaları Konfederasyonu (...) ve davalı Sendikanın ... 1 ve 2 nolu Şube Yönetim Kurullarını hedef aldığı, keza davalı Sendika ... Şubesinin Sendikaya ve diğer şubelerine gönderdiği 28.11.2018 tarih ve 2018/300/59 sayılı yazısının Sendika Merkez Yönetim Kurulunu, ...'i hedef gösterdiği ve itibarsızlaştıran faaliyetlerde bulunduğu, hakaret ettiği iddiasıyla davalı Sendika tarafından 25.01.2019 tarih ve 13 sayılı yazı ile davacı dahil ... Şubesinin mevcut ve eski Yönetim Kurulu üyelerinden savunma istendiğini, akabinde davalı Sendika Merkez Yönetim Kurulu'nun 31.08.2019 tarihli ve 68 sayılı kararı ile Disiplin Kurulları Yönetmeliği'nin 18 maddesi (c) bendi "Sendikaya ait yerlerde, sendikal görevler sırasında ve sendikal faaliyet alanlarında, sendika üyelerine, Genel Kurullar tarafından seçilmiş organlarda yer alan üyelere fiili saldırıda bulunulması", (d) bendi; "Toplumda sendikal algıyı olumsuz etkileyecek etik olmayan davranış ve tutumlarda bulunulması" 20.madde (h) bendi; "Sendika aleyhinde faaliyette bulunma" fiillerinin işlendiği gerekçesiyle "ilk Genel Kurulda üyelikten ihraç talebiyle üyeliğin askıya alınması" kararının alındığını, söz konusu karar ile ilgili olarak 16.09.2019 tarihinde ... Şubesine tebligat yapılarak savunma haklarının kısıtlandığını, taraflı yürütülen soruşturmanın etkin yapılmadığını, iddiaya konu fiillerin eleştiri kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini ileri sürerek Merkez Disiplin Kurulu'nun 31.08.2019 tarihli ve 68 sayılı kararının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; disiplin kararının nihai bir karar olmadığını, nihai kararın Genel Kurul tarafından verileceğini, dava konusu Merkez Disiplin Kurulu kararının davalı Sendikanın Tüzüğü'ne ve Disiplin Kurulları Yönetmeliği'ne uygun olduğunu, yargılama devam ederken Sendikanın 11. Olağan Genel Kurulunda Disiplin Kurulu kararının uygulanarak davacı ... diğer arkadaşlarının sendika üyeliğinden ihraç edildiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı hakkında verilen disiplin cezasının 29 Kasım 2020 tarihli 11. Olağan Genel Kurulda onaylanarak davacının ihracının sağlandığını, bu suretle mevzuatına aykırı eylemler sebebiyle davacı aleyhine verilen kararda usul ve kanuna aykırı bir yan bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; dava dilekçesindeki iddialarını öne sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının hatalı olduğunu ileri sürmüştür.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile yargılama devam ederken davalı Sendikanın 28-29 Kasım 2020 tarih 11. Olağan Genel Kurulunda davacının ihracına karar verildiği, davacının davalı Sendika Genel Kurulunun ihraç kararına karşı kanun yollarına başvuru imkanı bulunmakla birlikte eldeki davadaki istemin ihraç kararının iptaline yönelik olmadığı, yargılama devam ederken ihraç kararı var ise de Merkez Disiplin Kurulu kararının Anayasanın 51. maddesine, 4668 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununa ve sendika içi demokrasi kurallarına aykırı şekilde iptali istenen Merkez Disiplin Kurulu kararının baştan itibaren usulüne uygun tesis edilmediğinin tespiti gerekmekle birlikte, dava konusu istem yönünden dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerektiği gözetilmeden davanın reddine karar verilmesinin yerinde olmadığı, kararın bu yönden düzeltilmesi gerektiği, davacı davanın açıldığı tarih itibarıyla usulüne uygun tesis edilmemiş üyelikten çıkarma sonucu taşıyan "İlk Genel Kurulda üyelikten ihraç talebiyle üyeliğin askıya alınması" kararına ilişkin iptal talebinde haklı olduğu ve davanın açılmasına davalı tarafın sebebiyet verdiği ve davalının yargılama giderlerinden sorumlu olduğu gerekçesiyle
"...
I-)Davacı vekilinin istinaf başvurusunun yukarıda belirtilen sebep yönünden kabulüyle, ilk derece mahkemesi kararının HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
II-Davanın konusuz kalması nedeniyle KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA...," karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davanın süresi içinde açılmadığını, davcının basın ve sosyal medya hesaplarındaki açıklamalarının Sendika ile bağlı bulunduğu Konfederasyon ...'i hedef aldığını ve bu faaliyetlerinin Sendikayı itibarsızlaştıran faaliyetler olduğundan davacı hakkında disiplin süreci başlatılarak hakkında usule ve hukuka uygun yaptırım uygulandığını, 11. Olağan Genel Kurul'da davacının üyeliğine son verildiğini, müvekkili Sendikanın uluslararası sözleşmeden kaynaklanan yetkiyle bir süreç yürüttüğünü ve bu sürecin tartışılmasının esasen müvekkili Sendikanın örgütlenme özgürlüğüne aykırı olduğunu ileri sürmüştür.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı hakkında Merkez Disiplin Kurulu tarafından verilen "ilk genel kurulda üyelikten ihraç talebiyle üyeliğinin askıya alınması" kararının iptali gerekip gerekmediğine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası hükümleri.
4688 Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu ile davalı Sendikanın disiplin hukukuna ilişkin Tüzük ve Yönetmelik hükümleri.

3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

29.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.