Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/9297 Esas 2022/8880 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :... Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı, davalı ...Elektrik Şirketi ve davalı Akden Enerji. Dağ. A.Ş. vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili özetle; davacının, 1997 yılı Ekim ayında Kurumun ismi ... iken elektrik kesme ve açma elemanı olarak çalışmaya başladığını, daha sonra ... olarak ismi değişen Kurumda ve bu Kuruma bağlı şirketlerden... Elektrik İnşaat Taahhüt Demir Doğrama Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinde sigortalı gösterildiğini, ...'a bağlı ... Enerji Dağıtım ve Parekende Satış Hizmetleri AŞ tarafından işine fiilen son verildiğini, davacının 15.07.2013 tarihinde telefon ile aranıp Kemer ...'a gitmesinin istendiğini ve gittiğinde ise diğer ilçelerde görev yapan tüm işçilerin de oraya toplanmış olduğunu, ... Enerji Dağıtım ve Parekende Satış Hizmetleri A.Ş'nin yetkilisi olan iki kişinin işçilerden istifa ettiklerine dair dilekçe vermelerini istediğini, aksi takdirde işe başlatmayacaklarını söylediğini, herkese boş ... sözleşmesi imzalatıldığını, davacı daha sonra tekrar işyerine gittiğinde istifa dilekçesi vermediği için davalı tarafından işbaşı yaptırılmayacağının söylendiğini, davacının daha sonrasında Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kayıtlarında Çorum İskilip adresinde çalışıyor gibi gösterildiğini, 30.07.2013 tarihinde de SGK çıkışı yapılarak kötüniyetle ... sözleşmesine son verildiğini, davacıya sürekli eksik ücret ödendiğini, davacının her gün 08.00 - 21.00 saatleri arasında çalıştığını, ulusal bayram günlerinde devamlı, dinî bayramlarda ise yalnızca 2 gün izin kullanarak çalıştığını, çoğu kez hafta tatili izni kullanmadığını, aynı zamanda yol ve yemek paralarının da ödenmediğini iddia ederek; kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, kötüniyet tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, genel tatil ücreti ve yemek ile yol ücreti alacaklarının faizi ile birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.

B) Davalı Cevabının Özeti:
1.Davalı ...Elektrik ve Dağıtım AŞ. vekili özetle; davacının, müvekkili Kuruma husumet yöneltmesinin yerinde olmadığını, davacının, Kurumun işçisi olmadığını, ihaleyi alan işveren Şirketin işçisi olduğunu ve Kurum ile aralarında ... sözleşmesi bulunmadığını, davalı Kurumun endeks okuma işini alt işverene ihale usulü ile gördürdüğünü, ihaleyi alan şirket ile aralarında alt işveren asıl işveren ilişkisi olmadığından davanın husumet yönünden reddi gerektiğini, davacının alacaklarından davalı Kurumun sorumlu olmadığını savunarak öncelikle davanın husumet ve zamanaşımı sebebiyle, aksi takdirde esastan reddini talep etmiştir.

2.Davalı ... Enerji Dağıtım ve Perakende Satış Hizmetleri A.Ş. vekili özetle; davacının, müvekkili firmada hiç çalışmadığını, davalı Şirketin ... ile 26.07.2013 tarihli sözleşme ile alt işveren olarak işe başladıklarını, davacının kendi beyanından da anlaşılacağı üzere davalı Şirket nezdinde hiçbir çalışmasının bulunmadığını savunarak husumet yokluğu nedeniyle haksız davanın reddini talep etmiştir.

3.Davalı... Elektrik İnş. Taah. Demir Doğrama San. ve Tic. Ltd. Şti’ne usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen, bu Şirket tarafından davaya cevap verilmemiştir.

C) Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak; Davalı ... Enerji Dağıtım ve Perakende Satış Hizmetleri A.Ş. yönünden husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine, diğer davalılar yönünden davanın kısmen kabulüne dair verilen kararın davalılardan ...Elektrik ve Dağıtım AŞ ile... Elektrik İnşaat Taahhüt Demir Doğrama San. ve Tic. Ltd. Şti. ve davacı vekilleri tarafından temyizi üzerine karar, Dairemizin 2017/9370 Esas, 2019/8585 Karar ve 11.04.2019 tarihli ilamıyla özetle; “..davacının kıdeme esas doğru hizmet süresi 01.11.1997 ila 30.07.2013 tarihleri arasında hizmet döküm cetvelinde gösterildiği üzere 15 yıl 6 ay 27 gündür. Mahkemece hizmet süresi bakımından bu sürenin kabul edildiğine ilişkin gerekçeli kararda açıklamaya yer verilmekle birlikte gerekçeli kararın bir başka paragrafında da, ilk dönem çalışmasının zamanaşımına uğradığına dair tespitte bulunularak gerekçe kendi içerisinde çelişkili bir hal almış olup, bu husus başlı başına bozma sebebidir. Mahkemece yapılacak ... davacının 01.11.1997-30.07.2013 tarihleri arasında hizmet döküm cetvelinde gösterilen aralıklı çalışması sonucu kıdem tazminatına esas hizmet süresini 15 yıl 6 ay 27 gün kabul ederek tüm alacakları bu hizmet süresine göre net olarak belirleyip, daha sonra bir davada ancak bir defa ıslah yapılabileceği şeklindeki Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 176/2. maddesi gereği 07.10.2014 tarihli davacının ilk ıslah dilekçesindeki taleplerini gözeterek ve taleple bağlı kalarak karar vermektir. Kararda 23.03.2015 tarihli ikinci ıslaha değer verilmeyip, ilk ıslaha göre hüküm kurulmakla birlikte gerçekte hak edilen miktarların, miktar olarak belirlenmemesi de ayrıca hatalıdır “ gerekçesiyle bozulmuştur.





Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

D) Temyiz:
Kararı davacı, davalı ...Elektrik Şirketi ve davalı Akden Enerji. Dağ. A.Ş. vekilleri temyiz etmiştir.

E) Gerekçe:
1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, taraflar arasındaki sözleşmeye, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre; davalıların tüm, davacının aşağıdaki bentlerin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2-Somut uyuşmazlıkta; Dairemizin 2017/9370 Esas, 2019/8585 Karar ve 11.04.2019 tarihli ilâmıyla özetle; “..Mahkemece davacının 01.11.1997-30.07.2013 tarihleri arasında hizmet döküm cetvelinde gösterilen aralıklı çalışması sonucu hizmet süresi 15 yıl 6 ay 27 gün kabul edilerek tüm alacakları bu hizmet süresine göre belirlenip, daha sonra bir davada ancak bir defa ıslah yapılabileceğinden 07.10.2014 tarihli davacının ilk ıslah dilekçesindeki talepleri gözetilerek ve taleple bağlı kalınarak karar verilmesi gerektiği ve kararda 23.03.2015 tarihli ikinci ıslaha değer verilmeyip, ilk ıslaha göre hüküm kurulmakla birlikte gerçekte hak edilen miktarların, miktar olarak belirlenmemesinin hatalı olduğu” gerekçeleriyle hüküm bozulmuştur.

Bozma sonrası yapılan yargılamada her ne kadar Mahkemece yanılgılı değerlendirme ile kıdem, ihbar tazminatı ile yıllık izin ücretinin reddine karar verilmiş ise de davalı... Elektrik İnş. Taah. Demir Doğrama San. ve Tic. Ltd. Şti ve ...Elektrik ve Dağıtım AŞ.’nin kıdem, ihbar tazminatı ve yıllık izin ücretinden sorumluluğu mevcuttur. Şöyle ki; somut olayda 30.07.2013 tarihinde fesih gerçekleşmiş ve 30.09.2013 tarihinde dava açılmıştır. Davacının 09.10.2013 tarihinde davalı ...Elektrik ve Dağıtım Şirketinde yeniden işe girişi yapılmış, davacı ile bu davalı arasında 08.10.2013 tarihli yeni bir ... sözleşmesi imzalanmıştır. Davacı, davalı ...Elektrik Şirketi ve davalı ... Enerji Dağıtım ve Perakende Satış Hizmetleri A.Ş. arasında da 31.01.2014 tarihli “... Sözleşmesinin Devri Sözleşmesi” imzalanmış ve davacının işvereni artık ... Enerji Şirketi olmuş, 01.02.2014 tarihinde bu Şirket üzerinden sigorta girişi yapılmıştır. Yani sonuç itibarıyla 09.10.2013 tarihinde başlayan çalışma artık yeni bir çalışma dönemidir. Her dava açıldığı tarihteki fiili ve hukuki duruma göre karara bağlanır. Bir başka ifadeyle hüküm, uyuşmazlığın başlangıcından davanın açıldığı güne kadar gerçekleşmiş olayları kapsar. Aksinin kabulü tarafların dayandığı olguların, dolayısıyla elde etmek istediği nihai talebin dışına çıkılması sonucunu doğuracağı gibi temyiz süreci de dâhil, yargılamanın son aşamasına kadar gerçekleşecek hukuki ve fiili olguların nazara alınması gerektiği sorununu ortaya çıkarır.

Açıklanan nedenle davalı... Elektrik İnş. Taah. Demir Doğrama San. ve Tic. Ltd. Şti. ve ...Elektrik ve Dağıtım AŞ.’nin kıdem, ihbar tazminatı ve yıllık izin ücretinden sorumluluğu bulunmaktadır.

Buna göre sonuç olarak Dairemizin bir önceki bozma ilamında belirtildiği üzere, Mahkemece davacının hizmet döküm cetvelinde gösterilen aralıklı çalışması sonucu hizmet süresi 15 yıl 6 ay 27 gün kabul edilerek tüm alacakları bu hizmet süresine göre belirlenmelidir. Daha sonra bir davada ancak bir defa ıslah yapılabileceğinden davacının 07.10.2014 tarihli ilk ıslah dilekçesindeki talepleri gözetilerek ve taleple bağlı kalınarak karar verilmesi, 23.03.2015 tarihli ikinci ıslaha yine değer verilmeyip ilk ıslaha göre hüküm kurularak, gerçekte hak edilen miktarların da, miktar olarak belirlenmesi için hükmün tekrar bozulması gerekmiştir.

F)SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgililere iadesine, 12.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.