Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/8219 Esas 2022/9140 Karar Sayılı İlamı

Taraflar arasındaki disiplin cezasının iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl ve birleşen davaların kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili asıl ve birleşen dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Sendikanın ... Şubesi Başkanı olarak 11.11.2018 tarihinde seçildiğini, ücretsiz izne ayrılacak profesyonel yönetici olmasına karar verildiğini, davalı Sendikanın hukuka aykırı ücretsiz izin kararını kaldırıp davacıyı amatör yönetici hâline getirdiğini, bu yöne ilişkin açılan davanın derdest olduğunu, hukuka aykırı ve usulsüz birtakım harcama ve işlemler yaptığı iddiasıyla davacı hakkında disiplin soruşturması başlatıldığını, isnat edilen hususların gerçeği yansıtmadığını ancak Sendika Genel Merkez Yönetim Kurulunun aldığı 717 ve 718 sayılı kararlar ile kesin olarak yöneticilikten uzaklaştırma disiplin cezası verildiğini, verilen bu kararların usul ve kanuna aykırı olduğunu iddia ederek söz konusu kararlar hakkında ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve yargılama sonucunda ise kararların iptalini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili asıl ve birleşen davaya cevap dilekçesinde; davacı hakkında usul ve kanuna uygun şekilde disiplin soruşturması yapıldığını, iddiaların değerlendirilmesi sonucunda verilen cezaların isabetli olduğunu, davacının lehine yapılan değişikliğe göre ceza verildiğini, taleplerin yersiz olduğunu ve davanın haksız açıldığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; "... 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanununun sendika üyeliğinin sona ermesini düzenleyen 19/4. maddesine göre, üyelikten çıkarılma kararı genel kurulca verilebilir. Sendika genel merkez yönetim kurulu kararında süre belirtilmemiştir. Uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına ve özellikle sendika disiplin yönetmeliğinin 23. Maddesinde yer alan "Kesin olarak yöneticilikten uzaklaştırma cezasının, Sendika yetkili organlarındaki üyelere, soruşturma sonucuna göre Sendikadaki görevinin bir Olağan Genel Kurul dönemi kadar son verildiğinin yazı ile bildirilmesidir." şeklindeki düzenlemenin, Yargıtay 22. Hukuk Dairesi'nin 10/.../2020 Tarih 2020/1407 Esas 2020/6257 Karar sayılı kararında da belirtildiği üzere kesinleşmiş disiplin cezası olmamasına karşın süresi belirli olmayan şekilde görevden uzaklaştırma öngörmesi sebebiyle demokratik esaslara aykırı olup uygulanamaz nitelikte olduğu..." gerekçesiyle
"1-Asıl ve birleşen davalar yönünden açılan davaların KABULÜ ile;
2-Davalı sendika Genel Yönetim Kurulu'nun 03/07/2020 Tarih ve 717 sayılı kararının İPTALİNE,
3-Davalı sendika Genel Yönetim Kurulu'nun 23/07/2020 Tarih ve 718 sayılı kararının İPTALİNE," karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davacı hakkında verilen cezanın usul ve kanuna uygun olduğunu, ceza süresinin bir olağan genel kurul dönemiyle sınırlandırıldığını, hakkındaki iddialar uyarınca davacıya verilen cezaların isabetli olduğunu, yönetmelik değişikliği uyarınca lehe olan cezanın tesis edildiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; ".... davacı tarafından açılan asıl ve birleşen davaların yasal süresi içinde ikame edildiği görülmüş olup davacı şube başkanı hakkında ... (Sağlık-Sen) Genel Merkez Yönetim Kurulu’nun 23/07/2020 tarih ve 717 sayılı kararı ile; toplantı huzur hakkı ödemelerinin geç yapıldığı ayrıca 2019 yılı Nisan, Mayıs, Haziran aylarına ilişkin harcamalarda usulsüzlükler bulunduğu gerekçeleriyle davacıya sendika Disiplin Kurulları ve Disiplin Yönetmeliği'nin 23.maddesi/2-f fıkrası gereğince "kesin olarak yöneticilikten uzaklaştırma" cezası verildiği, bu kararın asıl davada iptalinin istendiği, birleşen davaya konu olan uyuşmazlığın ise davalı sendika Genel Merkez Yönetim Kurulu'nun 23/07/2020 tarih ve 718 sayılı kararı ile tek imza ile bankadan muhtelif defalar para çektikleri sebebiyle davacıya sendika Disiplin Kurulları ve Disiplin Yönetmeliği'nin 23.maddesi/2-f fıkrası gereğince bir kez daha verilen "kesin olarak yöneticilikten uzaklaştırma" cezasının iptali isteminin oluşturduğu anlaşılmıştır. Verilen kararların incelenmesinde, ceza tesisine dair süreçte, olağan genel kurul ya da olağanüstü genel kurul toplantısının yapılmadığı ve disiplin kurulu kararında herhangi bir süre belirtilmediği gözetilmekle, davacının görev süresinin tamamına yönelik uzun süreli görevden uzaklaştırma sonucu doğuracak nitelikte disiplin cezası verilmesinin üyelikten çıkarma niteliğinde olacağı ve bu yetkinin genel kurulda olduğu sonucuna ulaşıldığından, disiplin cezalarının yetkisiz organ tarafından alındığı ve usulüne uygun tesis edilmedikleri belirlenmekle yerel Mahkemece verilen asıl ve birleşen davaların kabulüne dair kararda isabetsizlik tespit edilmemiştir (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 18/01/2022 tarih 2021/12613 Esas 2022/522 Karar ve Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesi’nin 10/.../2020 tarih 2020/1407 Esas 2020/6257 Karar sayılı ilamları)." gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; Sendikada bir genel kurul süresi dört yılla sınırlandırıldığından disiplin cezasının süresiz olduğu yönündeki tespitin hukuka aykırı olduğu, hem İlk Derece Mahkemesinin hem de Bölge Adliye Mahkemesinin disiplin cezasının esası hakkında hiçbir değerlendirme yapmadığı, disiplin soruşturma raporu ile tespit edilen fiillere istinaden verilen cezaların yerinde olduğu, esasen davacıya sendika üyeliğinden çıkarma cezasının da verilmediği, verilen disiplin cezasının kaynağının sendika yöneticiliği görevinden kaynaklı olarak Disiplin Yönetmeliğine aykırı faaliyetler ve fiiller olduğu, derece mahkemelerinin yürürlükteki Tüzük hükümlerini yok saymasının hukuka aykırı olduğu iddiası ile temyiz yoluna başvurarak Bölge Adliye Mahkemesi kararı ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Asıl ve birleşen davalarda uyuşmazlık, davacı hakkında tesis edilen kesin olarak yöneticilikten uzaklaştırma disiplin cezalarının usul ve kanuna uygun olup olmadığına ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşmesi Kanunu'nun ilgili hükümleri ile davalı Sendikanın disiplin hukukuna ilişkin Tüzük ve Yönetmelik düzenlemeleri.

3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

14.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.