Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/5307 Esas 2022/3586 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, davalı şirketten ödünç aldığı parayı tahsil etmek için ilamsız takip yoluyla davada bulunmuş, takip iflas yoluyla adi takibe çevrilmiş ve borç ödenmemiş olması sebebiyle davacı şirketin iflasının talep edilmiştir. Ancak davalı şirket, bonolarla borcun ödendiğini ve menfi tespit davası açıldığını savunmuş ve davanın reddini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi davacı lehine karar vermiş, davalı vekili istinaf etmiş, ancak istinaf mahkemesi kararı kaldırarak ilk derece mahkemesinin kararının bozulmasına karar vermiştir. Dosya yeniden ilk derece mahkemesine gönderilmiştir.
İİK'nın 155 ve devamı maddeleri uyarınca iflas yoluyla adi takipte davalının iflasına karar verilmesi istemine ilişkin davadır.
Kararda geçen kanun maddeleri: İİK'nın 155 ve devamı maddeleri, HMK 373/1 maddesi.

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki iflas davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın esastan reddine yönelik verilen hüküm süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

K A R A R

Davacı vekili, davalı şirkete verilen ödünç paranın tahsili için davalı şirket aleyhine ilamsız takip yapıldığını, sonrasında takibin iflas yolu ile adi takibe çevirildiğini, takibin kesinleştiğini, ödeme yapılmadığını ileri sürerek davalı şirketin iflasını talep ve dava etmiştir.
Davalı şirket vekili, şirket ortakları tarafından yapılan 17.11.2014 tarihli toplantıda, davaya konu icra dosyasında iddia edilen borç için davacıya toplam 362.647 USD bedelli, vadeleri Ocak 2016’tan itibaren başlayan 12 adet bono verildiğini, senetlere konu borcun ödendiğini, İstanbul Anadolu 9. Ticaret Mahkemesinin 2015/1449 E. sayılı dosyasında bonolarla ilgili menfi tespit davası açıldığını bu davanın bekletici mesele yapılması gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince; iddia, savunma, bilirkişi raporları ve dosya kapsamına göre davalı şirketin bekletici mesele yapılmasını istediği davaya konu borcun iş bu davaya konu olmadığı, bilirkişi kök ve ek raporlarında davalı tarafından davacıya veya resmi bir kuruma yapılan bir ödemenin olduğuna dair bir kaydın davalı defterlerinde yer almadığının belirtildiği, borçlu şirkete depo emri gönderildiği, yasal süresi içerisinde borcun ödenmediği gerekçesiyle davanın kabulüne davalı şirketin iflasına karar verilmiştir. Karara karşı davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesince, davacı ile davalı şirket ortakları arasında protokol yapıldığı ve bir takım senetlerin verildiği, bu senetler ile ilgili olarak açılan davanın bekletici mesele sayılması talep edilmiş ise de İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/1449 E. 2017/1147 K. sayılı dosyasından davanın reddine karar verildiği, davalı hakkında iflas yolu ile başlatılan adi takibin kesinleştiği, davalının ödeme iddiasını ispat edemediği, iflas davasından sonra açılacak menfi tespit davasının iflas davasında bekletici mesele yapılmasının kanunda öngörülmediği, borçlunun borcunu yatırdıktan sonra istirdat davası açabileceği, davalı şirketin usulüne uygun depo emrine rağmen borcunu ödemediği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, İİK'nın 155 ve devamı maddeleri uyarınca iflas yoluyla adi takipte davalının iflasına karar verilmesi istemine ilişkindir.
Davacı tarafından davalı şirket aleyhine 10.10.2014 tarihinde şirkete verilen ödünç paranın tahsili talebiyle ilamsız icra takibi başlatıldığı, takibin iflas takibine çevrildiği, yasal süresi içinde itiraz edilmediği için takibin kesinleştiği, tarafların 17.11.2014 tarihli hisse devir sözleşmesi, senet bordrosu ve aynı tarihli toplantı tutanağı düzenledikleri, toplantı tutanağında davacının şirket üzerine koydurduğu hacizlerin kaldırılması ve davacının davalı şirketten olan 362.647,00 USD cari alacağına karşılık 12 adet senet düzenlendiği, İstanbul Anadolu 9. Ticaret Mahkemesi 2015/1449 E. sayılı dava dosyasında, davacı şirket ve ortaklarının, toplantı tutanağına konu bonodan kaynaklı borcun bulunmadığına ilişkin menfi tespit davası açtıkları, mahkemenin 2017/1147 K. sayılı kararı ile davanın reddine karar verildiği, kararın henüz kesinleşmediği dosya kapsamından anlaşılmıştır. İflas davalarında menfi tespit davasının beklenmesi zorunlu değil ise de davalı şirketin ödeme def’i ile ilgili olarak dosyada alınan 22.01.2018 tarihli bilirkişi ek raporunda taraflarca imzalanan 17.11.2014 tarihli protokolün 2. maddesine göre davacının takibe konu ödünç verdiği para miktarı ile davalı şirketin davacı lehine keşide etmiş olduğu senet bedelleri toplamı, kur farkları da dikkate alındığında birbirini karşılar nitelikte olduğu, 01.07.2016- 01.08.2016 vadeli toplam 60,000 USD'nin ödendiğinin davalı tarafından ispatlanması halinde davacı yana herhangi bir borcunun olmadığı belirtilmiştir. Bu durumda mahkemece davalı şirketin ödeme def'i konusunda takipteki alacakla, senetlere konu alacağın aynı olup olmadığına ilişkin değerlendirme yapılarak gerektiği takdirde yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılarak henüz kesinleşmemiş İstanbul Anadolu 9. Ticaret Mahkemesinin 2015/1449 sayılı dosyası da nazara alınarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. Açıklanan bu nedenlerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddi kararı doğru olmamış, istinaf mahkemesi kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesi kararının bozulması uygun görülmüştür.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edenlere iadesine, HMK 373/1 maddesi uyarınca dosyanın İstanbul Anadolu 5 Asliye Ticaret Mahkemesine kararın bir örneğinin İstanbul BAM 17. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 27.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.