Esas No: 2022/8630
Karar No: 2022/10016
Karar Tarihi: 21.09.2022
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/8630 Esas 2022/10016 Karar Sayılı İlamı
9. Hukuk Dairesi 2022/8630 E. , 2022/10016 K."İçtihat Metni"
Taraflar arasındaki işkolu tespitine itiraz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... ve ... (... Otel Lokanta Eğlence Yerleri Sendikası) vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ... Sendikasının talebi üzerine Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığının 10.03.2018 tarihli ve 30356 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 2018/16 Karar no'lu İşkolu Tespiti kararında, "Şerefiye Mah. İnönü Sok. No:4 Merkez/Düzce" adresindeki 1039204.081 Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) sicil numaralı işyerinde yapılan işin otopark işletmeciliği işi olduğu gerekçesiyle yürütülen işlerin İşkolları Yönetmeliği'nin 15 sıra no'lu “Taşımacılık” işkoluna, Çamlıevler Mah. Çamlıevler Cad. No:18 Merkez/Düzce adresindeki 1048844.081 SGK sicil numaralı, Beyköy Beldesi Samandere Köyü/Düzce adresindeki 1049093.081 SGK sicil numaralı ve Kültür Mah. Kuyumcuzade Bulv. No:35/1 Düzce adresindeki 1049972.081 SGK sicil numaralı işyerinde yapılan işin halka açık olarak faaliyet gösteren kafe ve sosyal tesis işletmesi işi olduğu gerekçesiyle yürütülen işlerin İşkolları Yönetmeliği’nin 18 sıra no'lu “Konaklama ve Eğlence İşleri” işkoluna, Çamköy Belediye Şantiyesi Akçakoca Yolu üzeri No:10/13 Merkez/Düzce adresindeki 1051859.081 SGK sicil numaralı işyerinde yapılan işin asfalt plent makinesinin kiralanması işi olduğu gerekçesiyle Düzce Belediye Başkanlığı iştiraki olan Yeypaş Yerel Yönetimler ... Paz. İnş. Tur. Nak. Rek. Taah. Tic. ve San. A.Ş. işyerinde yürütülen işlerin İşkolları Yönetmeliği 10 sıra numaralı “Ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar” işkoluna girdiğinin tespit edildiğini, davalı ... Bakanlığının dava konusu işkolu tespit kararlarının 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'na (6356 sayılı Kanun), 5393 sayılı Belediye Kanunu'na (5393 sayılı Kanun), İşkolları Yönetmeliği'ne ve Yargıtay kararlarına uygun olmadığını, Düzce Belediye Başkanlığı iştiraki olan Yeypaş Yerel Yönetimler ... Paz. İnş. Tur. Nak. Rek. Taah. Tic. ve San. A.Ş. işyerinde yürütülen işlerin tamamının 5393 sayılı Kanun'da yer alan kanuni düzenlemeler gereğince, İşkolları Yönetmeliği’nin 20 no'lu “Genel İşler” işkoluna girdiğini, Yeypaş Yerel Yönetimler ... Paz. İnş. Tur. Nak. Rek. Taah. Tic. ve San. A.Ş.’nin Düzce Belediye Başkanlığı tarafından kurulduğunu, Şirketin yönetim ve denetim yetkisinin Düzce Belediye Başkanlığına ait olduğunu, yerleşik Yargıtay içtihatlarının, niteliği gereği belediye hizmeti niteliğinde olan işlerin, doğrudan belediyeler ve iştirakleri tarafından yapılması ya da bunların dışında üçüncü kişiler tarafından yapılması halinde de söz konusu işlerin belediye hizmeti niteliğinin değişmeyeceği ve İşkolları Yönetmeliği'nin 20 sıra numarasında bulunan “Genel İşler” işkoluna gireceği yönünde olduğunu, görülmekte olan davaya emsal olayda ... 1. ... Mahkemesinde dava açıldığını ve mahkeme kararında işkolu tespitinin iptaline ve bağlı işyerleri ve asıl işyerinde yapılan işlerin nitelikleri itibarıyla İşkolları Tüzüğü 20 sıra numaralı “Genel İşler” işkoluna girdiğinin tespitine karar verildiğini iddia ederek işkolu tespit kararının iptaline ve Düzce Belediye Başkanlığı Şirketi Yeypaş Yerel Yönetimler ... Paz. İnş. Tur. Nak. Rek. Taah. Tic. ve San. A.Ş. işyerinde yürütülen asıl ve yardımcı işlerin tamamının niteliği itibarıyla “Genel İşler” işkoluna girdiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı Bakanlık vekili cevap dilekçesinde; 6356 sayılı Kanun'a göre davanın kararın Resmî Gazete'de yayımlanmasından sonra on beş gün içinde açılması gerektiği ancak davanın süresi içinde açılmamış olması hâlinde usulen reddedilmesi gerektiğini, Bakanlık kayıtlarının incelenmesinde ... Sendikasının 13.12.2017 tarihinde Bakanlığa sunmuş olduğu dilekçesinde Kültür Mah. Spor Sok. ... Merkezi Merkez/Düzce adresinde faaliyet gösteren Yeypaş Yerel Yönetimler ... Paz. İnş. Tur. Nak. Rek. Taah. Tic. ve San. A.Ş. unvanlı işverenliğe ait 1039204.081, 1048844.081, 1049093.081, 1049972.081 ve 1051859.081 SGK sicil numaralı işyerlerinde gerekli işkolu tespitinin yapılması talebinde bulunulduğunu, bunun üzerine Bakanlık tarafından ... müfettişi görevlendirildiğini ve yapılan inceleme sonucu 13.02.2018-10086-İS-8 tarih/sayılı İnceleme Raporunun düzenlendiğini, bu raporda adıgeçen Firmanın 7 işyeri olduğunun, ikisinin aktif olmadığının, Şerefiye Mah. İnönü Sok. No:4 Merkez/Düzce adresindeki 1039204.081 SGK sicil numaralı işyerinde yapılan işin otopark işletmeciliği işi olduğu gerekçesiyle yürütülen işlerin İşkolları Yönetmeliği’nin 15 sıra no'lu “Taşımacılık” işkoluna, Çamlıevler Mah. Çamlıevler Cad. No:18 Merkez/Düzce adresindeki 1048844.081 SGK sicil numaralı, Beyköy Beldesi Samandere Köyü/Düzce adresindeki 1049093.081 SGK sicil numaralı ve Kültür Mah. Kuyumcuzade Bulv. No:35/1 Düzce adresindeki 1049972.081 SGK sicil numaralı işyerinde yapılan işin halka açık olarak faaliyet gösteren kafe ve sosyal tesis işletmesi işi olduğu gerekçesiyle yürütülen işlerin İşkolları Yönetmeliği’nin 18 sıra no'lu “Konaklama ve Eğlence İşleri” işkoluna, Çamköy Belediye Şantiyesi Akçakoca Yolu üzeri No:10/13 Merkez/Düzce adresindeki 1051859.081 SGK sicil numaralı işyerinde yapılan işin asfalt plent makinesinin kiralanması işi olduğu gerekçesiyle Düzce Belediye Başkanlığı iştiraki olan Yeypaş Yerel Yönetimler ... Paz. İnş. Tur. Nak. Rek. Taah. Tic. ve San. A.Ş. işyerinde yürütülen işlerin İşkolları Yönetmeliği 10 sıra numaralı “Ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar” işkoluna girdiğinin tespit edildiğini, işkolu tespitinde yetkili Bakanlık tarafından görevlendirilen alanında uzman bir ... müfettişince bahse konu Firmanın işyerinde her ne kadar büyük hissedarın Düzce Belediyesi olduğu tespit edilmişse de yapılan hizmetin belediyenin vermiş olduğu zorunlu hizmetlerden olmadığı ve tamamen özel sektördeki firmalar gibi özel hizmet ürettikleri ve işyerinin verdikleri hizmete göre işkollarının tespit edilmesi gerektiği sonucuna varılarak işkolu tespiti yapıldığını, Bakanlığın verdiği davaya konu işkolu tespit kararının ... müfettişinin yerinde yapılan inceleme raporuna dayandığını ve davacının aksi beyanlarının kanıtlanması gerektiğini, Bakanlık işlemlerinin hukuka ve mevzuata uygun olduğunu, davacı vekilinin aksi yöndeki iddialarına katılma imkanı bulunmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
2.Davalı Yeypaş Yerel Yönetimler ... Pazarlama İnşaat Tur. Nak. Rek. Taah. Tic. ve San. A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; açılan davanın haksız ve yersiz olduğunu, işkolu tespit kararının kanuna uygun olduğunu, davacı tarafın taleplerinin yersiz olduğunu, Yeypaş Yerel Yönetimler ... Paz. İnş. Tur. Nak. Rek. Taah. Tic. ve San. A.Ş.’nin Düzce Belediyesinden ayrı bir tüzel kişiliği bulunan şirket olduğunu, davacı tarafça işyerlerinde yapılan işlerin Belediyenin görev imtiyazları arasında olduğu ileri sürülmüşse de bu iddiaların maddi hakikat ile örtüşmediğini, davalı Şirketin yapmış olduğu işlerin ticari şirketlerin yapabilecekleri işler kategorisinde olup belediyenin görev ve imtiyazları arasında olmadığını, yürütülmesi bir hak ve görev olarak da belediyelere bırakılmış olan işlerden olmadığını, yapılan işlerin nitelikleri gereği belediye hizmeti niteliğinde olmadığını, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yayımlanan işkolu tespit kararının kanuna uygun olup söz konusu tespitler yapılırken gerekli ve yeterli incelemelerin yapıldığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
3.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; Yargıtayın yerleşik içtihatları gereğince hizmet alım sözleşmesiyle faaliyet yürütülen işyerlerinde yapılan işlerin girdiği işkolunun asıl işveren tarafından yürütülen işlerden bağımsız olarak değerlendirilmesi gerektiğini, işkolu tespitinin değerlendirilmesinde asıl olan işin niteliği olup davalı Bakanlıkça dava konusu işkolu tespit kararında Yeypaş A.Ş.’nin belediyenin görevini yerine getirdiğinin açıklanmasının hatalı olduğunu, Yeypaş A.Ş. tarafından yürütülen işlerin asıl işveren Düzce Belediyesi işyerlerinde yürütülen faaliyetlerden bağımsız olarak değerlendirilmesi gerektiğini ve İşkolları Yönetmeliği gereğince bu işyerinin girdiği işkolunun değerlendirilmesi gerektiği, davalı Şirket tarafından faaliyet gösterilen işyerlerinde otopark işletmeciliği işlerine yardımcı işlerin asıl işin girdiği işkolunda sayılacağını, davalı Yeypaş A.Ş. tarafından tespite konu işyerlerinde yürütülen Otopark ve Garaj İşletmeciliği faaliyetleri İşkolları Yönetmeliği ve ekli listenin 52.2 nolu “taşımacılık için destekleyici faaliyet” grubunun 52.21.07 alt sınıflandırmasında yer aldığından Yargıtay’ın yerleşik içtihatları gereğince davalı Yeypaş A.Ş. tarafından tespite konu işyerlerinde yürütülen otopark işletmeciliği işlerinin girdiği işkolunun asıl işveren Düzce Belediyesi işyerlerinde yürütülen faaliyetlerden bağımsız olarak değerlendirilmesi gerektiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.
4.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının dava dilekçesindeki talebinin ve işkolu itirazının hiçbir somut ve yasal delilinin bulunmadığını, diğer davalı olarak görünen işyerinin 18 no'lu işkoluna bağlı olması kararının usul ve kanuna uygun olduğunu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının da belirtilen işyerindeki faaliyetin halka açık olarak faaliyet gösteren kafe ve sosyal tesis işletmesi olduğuna kanaat getirdiğini ve Yönetmeliğe uygun bir tespitte bulunduğunu, hukuki düzenlemede hiçbir tereddüde yer bırakmayacak şekilde açık bir tanımlamanın olduğunu, davacı Sendikanın yorum yolu ile işkolu tespitinin değiştirilmesini istemesinin hukuki dayanaktan yoksun bir talep olduğunu, bu nedenle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının kararının hem yıllardır süregelen uygulamaya uygun olduğunu, hem hukuki düzenlemenin açık ifadesine hem de emsal yargı kararlarına birebir uygun olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
5.Diğer davalı Sendikalar dosyaya cevap dilekçesi ibraz etmemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile "... İlgili kanun maddesi yönetmelik ve 5393 sayılı belediye kanununun belediyenin görev ve sorumlulukları ile belediyenin yetkileri ve imtiyazlarını düzenleyen ilgili maddeleri de göz önünde bulundurularak yerinde inceleme ve keşif suretiyle düzenlenen 28/11/2019 tarihli heyet raporu ile dava konusu ... yerlerindeki işlerin belediye görev , yetki ve sorumlulukları arasında olduğu, davalı şirketin otopark işletmeciliği, cafe , sosyal tesis işletmeciliği işlerinin belediye hizmeti olarak yerine getirdiği asfalt plenti kiralama ve asfalt üretimi işinin ise beledi ... tesislerinde yerine getirildiği, gerçekleştirilen üretim ile belediye ihtiyaçlarının karşılandığı tespit edilmiş olmakla, ..." gerekçesiyle,
"1-... nın 10/03/2018 tarihli ve 30.356 sayılı resmi gazetede yayınlanan 2018/16 Karar nolu ... kolu tespit kararının İPTALİNE,
2-Yeypaş Yerel Yönetimler .... Paz. İnş. Tur. Nak. Rek. Taah. Tic. San. A.Ş. (Düzce BELTAŞ İNŞAAT A.Ş. )' nin 1039204.081 SGK sicil numaralı, 1048844.081 SGK sicil numaralı, 1049093.081 SGK sicil numaralı, 1049972.081 SGK sicil numaralı, 1051859.081 SGK sicil numaralı işyerlerin de yürütülen asil ve yardımcı işlerin tamamının belediyelerin görev ve sorumluluğuna bırakılan işlerden olduğundan bu işyerlerinde yapılan işyerlerinin 6356 sayılı sendikalar ve toplu ... sözlemesi kanununa ekli (1) sayılı cetvel ve ... kolları yönetmeliği gereği 20 sıra nolu '' genel işler ... koluna girdiğinin TESPİTİNE" karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Bakanlık ve ... vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davalı Bakanlık vekili istinaf dilekçesinde; davaya konu işyerlerinin "genel işler" işkoluna girdiğinin tespitine ilişkin kararın hukuka aykırı olduğunu, işkollarının belirlenmesi için gerekli incelemeler yapıldığını, bu incelemeler sonucunda 1039204 sicil numaralı işyerinde otopark işletmeciliği işinin yapıldığını, bu nedenle yapılan işlerin taşımacılık işkolunda 1048844, 1049093, 1049972 sicil sayılı işyerlerinde halka açık olarak cafe ve sosyal tesis işletmeciliği yapıldığını, bu nedenle bu işyerlerinin "konaklama ve eğlence işleri" işkoluna girdiğini, 10518559 sicil sayılı işyerinde asfalt plant makinası kiralaması işinin yapıldığını, bu nedenle bu işyerinin ise "ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar ... koluna" girdiğini ileri sürmüştür.
2.Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde; Belediyelerin tanınmış birtakım hak ve görevleri yerine getiren şirketlerin sırf belediye iştirakı olması nedeniyle genel işler işkoluna girdiğinin kabulünün hatalı olduğunu, 1048844, 1049093, 1049972 sicil sayılı işyerlerinde cafe ve sosyal tesis işletmeciliği yapıldığını, bu nedenle konaklama ve eğlence işyerleri işkoluna girdiğini, belediyelere ait şirketlerin belediyelerin ayrı tüzel kişilikleri bulunduğunu, halka açık olarak hizmet verdiklerini, bu nedenle yapılan işlemin belediyenin görevi kapsamında değerlendirilemeyeceğini, mahkeme kararının hatalı olduğunu, Bakanlığın tespitlerinin usul ve kanuna uygun olduğunu ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; "... 5393 Sayılı Kanunun 14.maddesinde ulaşım gibi kentsel altyapı işlerinin belediyenin görevi kapsamında sayılması, anılan Yasanın 70.maddesinde belediyenin kendisine verilen görev ve hizmetleri şirket kurarak yaptırabileceğinin açıklanması, Yeypaş Yerel Yönetimler ... pazarlama İnş.Turz.Nak.Rek.Taah.Tic.San.A.Ş.'nin belediyeye ait şirket olması ile benzer nitelikteki bir ... kolu tespitine itiraz davasında ... 2.... Mahkemesinin 04/02/2020 tarih ve 2019/138-2020/28 E.K.sayılı kararında Belediyeye ait şirket tarafından yapılan otopark işlerinin bakanlıkça genel işler ... kolunda bulunduğu yönündeki tespite işyerinin taşımacılık ... koluna girdiğine yönelik itiraz ile açılan davanın reddine karar verilmesi ve verilen kararın aşamalardan geçerek Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin 30/.../2021 tarih ve 2021/6433-11185 E.K.sayılı kararı ile onanması birlikte değerlendirildiğinde ilk derece mahkemesince 1039204 sicil sayılı işyerinin genel işler ... koluna dair girdiği yönündeki kararı isabetli olmuştur.
b)1048844, 1049093 ve 1049972 sicil sayılı işyerleri yönünden Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca 18 sıra numaralı konaklama ve eğlence işleri ... kolunda bulunduğu yönünde tespit yapılmıştır.
5393 Sayılı Kanunun 67.maddesinde "Belediyede Belediye meclisinin, belediyeye bağlı kuruluşlarda yetkili organın kararı ile ..., bahçe, sera,refüj, kaldırım ve havuz bakım ve tamiri, araç kiralama, kontrollük, temizlik, güvenlik ve yemek hizmetleri....üçüncü şahıslara gördürülebilir" şeklinde düzenleme bulunması ile anılan kanunun 70.maddesinde "Belediye kendisine verilen görev ve hizmet alanlarında ilgili mevzuaatta belirtilen usullere göre şirket kurabilir" şeklinde düzenleme bulunduğu, Yeypaş Yerel Yönetimler ... pazarlama İnş.Turz.Nak.Rek.Taah.Tic.San.A.Ş.'nin Belediyeye ait bir şirket olduğu, şirketin kuruluş amaçları arasında kafeterya, restorant vb.yerleri işletmek amacı bulunduğu, Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin 25/11/2021 tarih ve 2021/10664-15851 E.K.sayılı emsal kararında Ortaca Belediyesine ait bir belediye şirketi olan Dal-Bel Günübirlik Turizm Hizmet İşletmeleri ve Tesisleri Ticaret A.Ş.ile ilgili işyerinde yeme içme ve restorant işlerinin yapıldığı belirlenerek Belediyelerin görev ve yetkileri kapsamında yer alan faaliyetlerin yürütülmesi durumunda gerek doğrudan belediyeye ait işyerleri gerekse belediye şirketlerine ait işyerlerinin genel işler ... kolunda yer aldığının kabulü gerektiği yönündeki içtihatta dikkate alındığında işyerlerinin genel işler ... kolunda bulunduğu yönündeki kabul isabetli olmuştur.
c)1051859 sicil sayılı işyerinde yapılan işin asfalt plent makinesinin kiralanması işi olduğu gerekçesiyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca Ticaret Büro Eğitim ve Güzel Sanatlar ... koluna girdiği tespit edilmiştir.
Mahkemece alınan bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; asfalt plentinin Belediye şirketi olan Yeypaş Şirketine ait olduğu, şirketin amaçları arasında asfalt üretimi ile ilgili plenti kurmak, satın almak, kiralamak işlerinin bulunduğu, asfalt plentinin bulunduğu taşınmazın Belediyeye ait olduğu, tespit dönemi olan 2017-2018 yıllarında asfalt plentinin Düzce Belediyesine kiralandığı, Düzce Belediyesi tarafından kendi ihtiyacını gidermek amacıyla asfalt üretimi yapıldığı, bu halde ilk derece mahkemesince 1051859 sicil sayılı işyeri yönünden yapılan işin niteliği - asfalt plentinin kiralanması işi- de olması nedeniyle genel işler ... kolunda kabul edilerek bir karar verilmesinde hata bulunmadığı, davalı ... ile Oleyis Sendikasının istinaf başvurularının haklı olmadığı ..." gerekçesiyle istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar vermiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Bakanlık vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Bakanlık vekilinin temyiz dilekçesinde; işkolu tespitinde yetkili olan Bakanlıkça görevlendirilen alanında uzman bir ... müfettişi tarafından adıgeçen Firmanın işyerlerinde yapılan detaylı incelemede, işyerlerinin özel hizmet ürettikleri, her ne kadar büyük hissedarın Düzce Belediyesi olduğu tespit edilmişse de yapılan hizmetin Belediyenin vermiş olduğu zorunlu hizmetlerden olmadığı ve tamamen özel sektördeki firmalar gibi özel hizmet ürettikleri ve işyerlerinin verdikleri hizmete göre işkollarının tespit edilmesi gerektiği sonucuna varılarak işkollarının belirlendiği, tüm bu nedenlerle yapılan tespit işleminin yerinde olduğu ileri sürülmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, işkolu tespitine itiraza ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6356 sayılı Kanun’un "Kuruluş serbestisi" kenar başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının ilgili kısmı şöyledir:
“ (1) ... Sendikalar kuruldukları işkolunda faaliyette bulunur.
...”
2. 6356 sayılı Kanun’un “İşkolları” kenar başlıklı 4 üncü maddesi de şöyledir:
“(1) İşkolları bu Kanuna ekli (1) sayılı cetvelde gösterilmiştir.
(2) Bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin girdiği işkolundan sayılır.
(3) Bir işkoluna giren işler, işçi ve işveren konfederasyonlarının görüşü alınarak ve uluslararası normlar göz önünde bulundurularak Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.”
3. 6356 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesinin gerekçesinin ilgili kısmı şöyledir:
“Bir işyerinde yürütülen yardımcı işin alt işveren tarafından üstlenilmesi halinde, bu ... artık asıl işveren yönünden yardımcı ... olarak kabul edilemez. Bu işler alt işveren bakımından asıl ... kabul edilir ve işkolu buna göre belirlenir.”
4. 6356 sayılı Kanun’un “İşkolunun tespiti” kenar başlıklı 5 inci maddesi ise şöyledir:
“(1) Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti Bakanlıkça yapılır. Bakanlık, tespit ile ilgili kararını Resmî Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, kararın yayımından itibaren on beş gün içinde dava açabilir. Mahkeme iki ay içinde kararını verir. (Ek cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi iki ay içinde kararını verir. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtay, uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar.
(2) Yeni bir toplu ... sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur. İşkolu tespit talebi ve buna ilişkin açılan davalar, yetki işlemlerinde ve yetki tespit davalarında bekletici neden sayılmaz.
(3) İşkolu değişikliği yürürlükteki toplu ... sözleşmesini etkilemez.”
5.19.12.2012 tarihli ve 28502 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İşkolları Yönetmeliği’nin (Yönetmelik) 4 üncü maddesinin birinci fıkrası da şöyledir:
“(1) Bir işyerinin hangi işkoluna girdiği konusunda anlaşmazlık çıkması halinde, ilgililerin başvurusu üzerine, işkolu, o işyerinde yürütülen işin niteliğine göre Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenir. Bakanlık tespit ile ilgili kararını Resmî Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanununun 5 inci maddesine göre kararın yayımından itibaren onbeş gün içinde dava açabilir.”
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (610 sayılı Kanun) 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı Bakanlık vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.