Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/9971 Esas 2022/10328 Karar Sayılı İlamı

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:


I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Sağlık Bilimleri Üniversitesi Süreyyapaşa Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde fatura servisine bağlı ücretli masa ve vezne iade biriminde kadrolu işçi olarak ... sözleşmesi ile 11.10.1993 tarihinden itibaren çalıştığını, Sağlık ... Sendikasına üye olduğunu, toplu ... sözleşmesinden kaynaklı mali sorumluluk fark tazminatı için açmış oldukları davada ... 45. ... Mahkemesinin 2016/1702 Esas 2017/392 Karar sayılı kararı ile 14.11.2016 tarihine kadar hak kazanılan alacaklarının hüküm altına alındığını, işbu kararın ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 2018/54 Esas 2019/1802 Karar sayılı ilâmı ile ortadan kaldırılarak talepleri gibi karar verildiğini, ... ile ... Sağlık İşçileri Sendikası arasında imzalanan 2017-2018 yıllarını kapsayan toplu ... sözleşmesinin geçici 2 nci maddesinde “Süresi sona eren toplu ... sözleşmesinin geçici 2.maddesi gereğince mali sorumluluk tazminatından yararlanan nakit veya nakit yerine geçen kıymet sorumluları şahıslarına bağlı olarak bu görevi yaptıkları sürece ödenen mali sorumluluk tazminatından yararlanmaya devam ederler. Ayrıca 31.12.2016 tarihi ile bu sözleşmenin imza tarihi arasında fiilen bu işi yapan, nakit veya nakit yerine geçen kıymet sorumlularına 01.01.2011-31.12.2012 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinin “mali sorumluluk tazminatı” başlıklı 52 nci maddesinde belirtilen oran tutarında geriye yönelik herhangi bir ödeme yapılmamak kaydıyla şahıslarına bağlı olarak bu görevi yaptıkları sürece bu sözleşmenin imza tarihinden itibaren mali sorumluluk tazminatından yararlandırılır” denildiğini, müvekkili son toplu ... sözleşmesinde belirtilen 31.12.2016 tarihinden önce de bu görevi yaptığı için görevlendirildiği tarihten itibaren mali sorumluluk tazminatını hak ettiğini, son toplu ... sözleşmesinde 31.12.2016 tarihi yazılmasının sebebinin bu tarih ile son sözleşmenin imza tarihi olan 09.10.2017 tarihi arasında yeni bu göreve getirilenler için geçerli olmasından kaynaklandığını, eskiden beri bu görevi yapanların ise yaptıkları tarihlerden itibaren bu tazminatı hak edeceklerini, 2019 yılı için yeni toplu ... sözleşmesi görüşmeleri devam ettiğinden önceki sözleşmenin mali hükümlerinin devam edeceğini, 15.11.2016-25.11.2019 tarihleri arasındaki dönem için mali sorumluluk tazminatı alacağının hesaplanması gerektiğini iddia ederek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile mali sorumluluk tazminatının aylık olarak temerrüt tarihinden itibaren en yüksek işletme kredisi faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; zamanaşımı def"i ileri sürmek suretiyle davanın belirsiz alacak davası olarak açılmayacağını, davacının ödenmemiş işçilik alacağı bulunmadığını, faize ilişkin talebi kabul etmediklerini savunarak davanın reddini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
".....Davacının üyesi olduğu T. Sağlık İşçileri Sendikası ile, davalı Bakanlığın üyesi olduğu ... arasında imzalanan 01.01.2015 - 31.12.2016 arası ve 01.01.2017-31.12.2018 tarihleri arasında toplu ... sözleşmesi imzalanmıştır.
2015-2016 yıllarını kapsayan toplu ... sözleşmesinin Geçici 2. Maddesinde; Süresi sona eren toplu ... sözleşmesinin Geçici 4. maddesi gereğince mali sorumluluk tazminatından yararlanan nakit veya nakit yerine geçen kıymet sorumluları ile 17.09.2013- 04.08.2015 tarihleri arasında her ne şekilde olursa olsun mali sorumluluk tazminatı ödenen nakit veya nakit yerine geçen kıymet sorumlularına, şahıslarına bağlı olarak bu görevi yaptıkları sürece süresi sona eren toplu ... sözleşmesi döneminde ödenen mali sorumluluk tazminatından yararlanmaya devam ederler…
2017-2018 yıllarını kapsayan ...’in Geçici 2.maddesinde, Süresi sona eren toplu ... sözleşmesinin geçici 2.maddesi gereğince mali sorumluluk tazminatından yararlanan nakit veya nakit yerine geçen kıymet sorumluları şahıslarına bağlı olarak bu görevi yaptıkları sürece ödenen mali sorumluluk tazminatından yararlanmaya devam ederler. Ayrıca 31.12.2016 tarihi ile bu sözleşmenin imza tarihi arasında fiilen bu işi yapan, nakit veya nakit yerine geçen kıymet sorumlularına 01.01.2011-31.12.2012 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinin “mali sorumluluk tazminatı” başlıklı 52. Maddesinde belirtilen oran tutarında geriye yönelik herhangi bir ödeme yapılmamak kaydıyla şahıslarına bağlı olarak bu görevi yaptıkları sürece bu sözleşmenin imza tarihinden itibaren mali sorumluluk tazminatından yararlandırılır…düzenlemelerinin yer aldığı görülmüştür.
Yukarıda anılan ve Bölge Adliye Mahkemesi kararı ile kesinleşen kararda davacının son ...’de belirtilen 31.12.2016 tarihinden önce de bu görevi yaptığı için görevlendirildiği tarihten itibaren mali sorumluluk tazminatına hak kazandığı, 2017-2018 yıllarına ilişkin ...’de, 31.12.2016 tarihi yazılmasının sebebinin bu tarih ile son sözleşmenin imza tarihi arasında bu göreve yeni getirilenler için geçerli olduğu, eskiden beri bu görevi yapanların görev yaptıkları tarihlerden itibaren bahse konu tazminatı hakkettikleri sonucuna varılmıştır. Bu cihetle davacının ilk davadaki son hesap tarihi olan 15.11.2016 tarihi ile ... bu dava tarihi itibarıyla Kasım ayı ücret alacağı Aralık ayı itibarıyla muaccel olacağından 14.11.2019 tarihine kadar hak kazandığı mali sorumluluk tazminatı hesabı yapılması gerekmiştir." gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; zamanaşımı def'ini tekrarla davacının toplu ... sözleşmesinin uygulanması yönündeki talebin yerinde olmadığını, ücretin tespitinde bir hata bulunmadığını, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı olduğunu ileri sürerek yasal süresi içerisinde istinaf yoluna başvurmuşlardır.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...Davacının Sağlık Bilimleri Üniversitesi Süreyyapaşa Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde fatura servisine bağlı ücretli masa ve vezne iade biriminde kadrolu işçi olarak ... sözleşmesi ile 11.10.1993 tarihinden itibaren çalıştığını, Sağlık ... sendikasına üye olduğunu, ...’den kaynaklı mali sorumluluk fark tazminatı alacaklarının tahsili için ... bu davayı açtığı anlaşılmıştır.
... 45. ... Mahkemesi tarafından verilen kararın ... BAM 6.HD’sinin 2018/54-E, 2019/1802-K sayılı ilamı ile ortadan kaldırılarak yeniden hüküm tesisi yoluna gidildiği görülmüştür.Söz konusu karar ile davacının 15/12/2011- 15/11/2016 tarihleri arasındaki mali sorumluluk tazminatı alacaklarının hüküm altına alındığı ve bu kararın Yargıtay tarafından onanmak suretiyle kesinleştiği anlaşılmıştır.
... bu dava ile davacının 15/11/2016-14.11.2019 tarihine kadar hak kazandığı fark mali sorumluluk tazminatı alacaklarının hesaplanıp hüküm altına alındığı anlaşılmakla söz konusu mahkeme kabulünde bir isabetsizliğe rastlanılmamıştır." gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrarla alacağa uygulanan faizin başlangıcı ve faiz türüne de itiraz ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması isteminde bulunmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı işçinin toplu ... sözleşmelerinden kaynaklanan mali sorumluluk tazminatından faydalanıp faydalanmayacağı hususundadır.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 53 üncü maddesi.

3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2.İlk Derece Mahkemesi kararında, mali sorumluluk zammı fark alacaklarının faiz başlangıç tarihlerine yönelik hatalı şekilde hüküm kurulduğu saptanmıştır.

Dairemizin yerleşik uygulaması uyarınca, işçi muaccel alacaklarını ... ... belirtmek kaydıyla ihtarname ile işvereni temerrüde düşürebilir. Söz konusu ihtarnamede alacak miktarlarının belirtilmesi gerekmez. Dava tarihinden önce yürütülen arabuluculuk süreci sonucunda anlaşma yapılamadığına dair düzenlenen son tutanak bu bağlamda değerlendirildiğinde, dava konusu alacakların dava tarihinden önce arabuluculuk aracılığıyla talep edilmesi karşısında davalı işverenin arabuluculuk son tutanak tarihi itibariyle temerrüde düştüğünün kabulü gerekmektedir. Bu sonuç davalı işverenin usulüne uygun davet edilmesine rağmen arabuluculuk görüşmelerine katılmadığı durumlarda da geçerlidir. Dolayısıyla, somut olayda toplu ... sözleşmelerinde temerrüte ilişkin hüküm bulunmadığı, davalının da daha önce temerrüte düşürüldüğü ispat edilemediğinden, Mahkemece hüküm altına alınan mali sorumluluk fark alacaklarına arabuluculuk son tutanak tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.

Açıklanan hususlar bozma sebebi ise de, bu yanlışlıkların düzeltilmesi için yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığından, kararın 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca aşağıda belirtilen şekilde düzeltilerek onanması uygun bulunmuştur.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,


2.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, davalı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (2) ve (3) numaralı bentleri hükümden tamamen çıkartılarak yerlerine,

“2-33.675,49 -TL brüt mali sorumluluk tazminat alacağının arabuluculuk son tutanağının düzenlendiği 18.11.2019 tarihinden itibaren işleyecek bankalarca uygulanan en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,” bendinin yazılmasına, sonraki bent numaralarının buna göre teselsül ettirilmesi suretiyle kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA,


Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,


22.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.