Esas No: 2022/7648
Karar No: 2022/10345
Karar Tarihi: 26.09.2022
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/7648 Esas 2022/10345 Karar Sayılı İlamı
9. Hukuk Dairesi 2022/7648 E. , 2022/10345 K."İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalılar vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı asılın mekanik tesisat formeni olarak 20.04.2004 - 12.01.2016 tarihleri arasında yurt dışı ... sözleşmesi ile davalı şirketlerin ....'da bulunan şantiyelerinde çalıştığını, davacının 2.850,00 USD ücret aldığını, ... sözleşmesinin haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini, ücretin bir kısmının elden ödendiğini, kalanının banka hesabına yatırıldığını, davacının haftanın 7 günü 07.00 - 21.00 saatleri arasında ve dinî bayramların bir günü ile yılbaşı günü dışında ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını, davalılar arasında organik bağ bulunduğunu ve işçilik alacaklarından birlikte sorumlu olmaları gerektiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının belirli süreli ... sözleşmesi ile istihdam edildiğini, uyuşmazlığa Rusya hukukunun uygulanması gerektiğini, davanın yetkisiz ve görevsiz mahkemede açıldığını, davacının ... sözleşmesinin projenin sona ermesi sebebiyle kendiliğinden sona erdiğini, bu sebeple kıdem ve ihbar tazminatlarına hak kazanmadığını, ödenmeyen işçilik alacağı bulunmadığını ve taleplerin zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
2.Davalı Rec Uluslararası İnşaat Yatırım Sanayi ve Ticaret A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; davacı bu Şirkette çalışmadığından müvekkiline husumet yöneltilmesinin hatalı olduğunu, uyuşmazlığa Rusya hukukunun uygulanması gerektiğini, dava konusu taleplerin zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 25.02.2020 tarihli ve 2017/752 Esas, 2020/61 Karar sayılı kararı ile davacının 26.01.2006-12.01.2016 tarihleri arasında 7 yıl 1 ay 12 gün süre ile çalıştığı, son ücretinin 2.350,00 USD olduğu, ... sözleşmesine haklı bir sebep olmaksızın son verildiğinden davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı ve ödenmeyen işçilik alacakları bulunduğu, çalışmanın her iki Şirket bünyesinde olması sebebiyle dava konusu alacaklardan davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, aldırılan bilirkişi raporunun dosya kapsamına uygun olduğu gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 18.11.2020 tarihli ve 2020/1413 Esas, 2020/2658 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesi gerekçesinde açıklanan hususların yanı sıra uyuşmazlığa ... hukukunun uygulanması gerektiği, davalılar arasında organik bağ olduğunun emsal yargı kararları ile sabit olduğu, davacının ... sözleşmesinin belirsiz süreli olduğu, ücretin brütleştirilmesinde hata bulunmadığı, kıdem tazminatı hesabında kıdem tavanının dikkate alındığı buna göre bu tazminatın yabancı para cinsinden hüküm altına alınmasında isabetsizlik bulunmadığı, İlk Derece Mahkemesi kararında usul ve esas yönünden bir hata bulunmadığı gerekçesiyle davalılar vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 01.03.2021 tarihli ve 2021/1319 Esas, 2021/5212 Karar sayılı kararı ile dosya içerisinde bulunan 2015 yılı Şubat ayı imzalı ücret bordrosunda 6.963,05 USD kıdem tazminatı, 2016 yılı Ocak ayı imzalı ücret bordrosunda ise 1.300,00 USD ihbar tazminatı tahakkuku bulunduğu, Mahkemece davacı asıldan tahakkuklara karşı diyeceklerinin sorulması bundan sonra tüm dosya kapsamına göre bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma kararı öncesi yapılan açıklamanın yanı sıra davacının imzalı ücret bordrolarında bulunan kıdem ve ihbar tazminatı ödemelerine karşı beyanının alındığı, ücret bordrolarındaki imzanın davacıya ait olduğu, kıdem ve ihbar tazminatı tahakkukları da dikkate alınarak hazırlanan bilirkişi raporunun dosya kapsamına uygun olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı ... vekili; cevap dilekçesinde ileri sürdüğü hususların yanı sıra hizmet süresinin hatalı belirlendiğini, davacı tanıklarının beyanlarının hükme esas alınabilir nitelikte olmadığını, ödenmeyen bir işçilik alacağı bulunmadığını, fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağından yapılan indirimin de az olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... Uluslararası İnşaat Yatırım San. Tic. A.Ş. vekili; cevap dilekçesinde ileri sürdüğü hususların yanı sıra ... sözleşmesinin belirli süreli olduğunu, hizmet süresinin hatalı belirlendiğini, davacı tanıklarının beyanlarının hükme esas alınabilir nitelikte olmadığını, ödenmeyen bir işçilik alacağı bulunmadığını, fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağından yapılan indirimin de az olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyetine ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; imzalı ücret bordrolarında bulunan kıdem ve ihbar tazminatı tahakkuklarının dosya kapsamına uygun şekilde dikkate alınıp alınmadığı noktasındadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ile 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalılar vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
26.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.