Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/10023 Esas 2022/11603 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 9. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 8. ... Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait işyerinde yarı zamanlı işyeri hekimi olarak çalışmaya başladığını, 2004 yılından itibaren tam zamanlı işyeri hekimi olarak çalışmaya devam ettiğini, ... sözleşmesinin 01.12.2016 tarihinde davalı işveren tarafından haksız ve geçersiz olarak feshedildiğini, ... 9. ... Mahkemesinin 2016/864 Esas (yeni Esas 2018/107), 2020/151 Karar sayılı dosyasında işe iade davası açtığını, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verildiğini, ... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi tarafından feshin geçerli nedene dayandığına kesin olarak karar verildiğini, geçerli nedenle fesih neticesinde davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığını, müvekkilinin son ücretinin net 12.570,00 TL olduğunu, ... sözleşmesinde müvekkilinin yıllık net baz ücretinin %25'i oranında prim ödeneceğinin, işyerinde mevcut bireysel emeklilik sistemi ile ailesine yönelik sağlık sigortasından yararlanacağının kararlaştırıldığını, bunun yanı sıra yemek, erzak, ayakkabı yardımı, temizlik malzemesi sosyal yardımlarından yararlandığını, giydirilmiş brüt ücret tespitinde bu sosyal yardımların da dikkate alınması gerektiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatlarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın belirsiz alacak davası olarak açılmasında hukuki yarar bulunmadığını, davacının taleplerine karşı zamanaşımı def’inde bulunduklarını, davacının 01.05.2002-05.02.2004 tarihleri arasında part-time, 05.02.2004 tarihinden sonra tam zamanlı olarak işyeri hekimi ve son olarak sağlık birimi yönetici ve koordinatorü olarak çalıştığını, davacının ... sözleşmesinin ... sözleşmesine, işyeri kurallarına ve Şirket etik davranış kurallarına aykırı davranışları nedeniyle haklı nedenle feshedildiğini, her ne kadar davacı tarafça işe iade davası açılmış ise de gerek ... 9. ... Mahkemesinin 2018/107 Esasına kayıtlı söz konusu dosyasında gerekse de ... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 2020/1698 Esas sayılı dosyasında fesih konusu yapılan eylemler hakkında bilgi ve görgü sahibi olan ve süresinde bildirmiş oldukları tüm tanıklar dinlenmeden karar verildiğini, hukuki dinlenilme ... ve adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini, istinaf mahkemesinin feshin geçerli nedene dayandığı yönündeki değerlendirmesinin işbu dava yönünden kesin delil olarak kabulünün hakkaniyete aykırı olduğunu, davacının aldığı ücretin ve sosyal yardımların bordrolarda belirtilen kadar olduğunu, faiz başlangıç tarihleri ve oranlarını da kabul etmediklerini, davacının müvekkili Şirketten alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 01.05.2002-01.12.2016 tarihleri arasında davalı nezdinde çalıştığı, davacının davalı aleyhine ... 9. ... Mahkemesinin 2018/107 Esas, 2020/151 Karar sayılı dosyasında işe iade davası açtığı, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verildiği, ... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 11.11.2020 tarihli ve 2020/1698 Esas, 2020/1984 Karar sayılı kararı ile davalının istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına ve "fesih geçerli nedenlere dayandığından davanın reddine" kesin olarak karar verildiği, kesinleşen işe iade davası sonucuna göre işverence yapılan feshin geçerli nedene dayandığı tespit edildiğinden davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı gerekçesiyle kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; müvekkili Şirkette yönetici vasfı ile çalışan davacının ... sözleşmesine, işyeri kurallarına ve işyeri etik kurallarına aykırılık teşkil eden, müvekkili Şirketin itibarını sarsıcı, işçinin özen yükümlülüğünün ve sadakat borcunun ihlali mahiyetindeki davranışları sebebiyle haklı nedenle sona erdirildiğini, her ne kadar davacı tarafça işe iade davası açılmış ise de gerek ... 9. ... Mahkemesinin 2018/107 Esasına kayıtlı söz konusu dosyasında gerekse de ... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 2020/1698 Esas sayılı dosyasında fesih konusu yapılan eylemler hakkında bilgi ve görgü sahibi olan ve süresinde bildirmiş oldukları tüm tanıklar dinlenmeden karar verildiğini, hukuki dinlenilme ... ve adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini, istinaf mahkemesinin feshin geçerli nedene dayandığı yönündeki değerlendirmesinin işbu dava yönünden kesin delil olarak kabulünün hakkaniyete aykırı olduğunu, alacakların hesaplanmasında esas alınan giydirilmiş ücretin hatalı tespit edildiğini, hükme esas alınan bilirkişi raporunun denetime elverişli olmadığını, Mahkemece davanın kabulünün gerekçesi hiçbir bir şekilde somut ve hukuki deliller ile açıklanmadığını, savunma ve itirazlarının değerlendirilmediğini, davacının müvekkili Şirketten hiçbir hak ve alacağının bulunmadığını, faiz başlangıç tarihini ve belirtilen faiz oranlarını da kabul etmediklerini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde, usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf başvurusunda belirttiği gerekçeler ile resen göz önüne alınacak nedenlerle başvurunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ve İlk Derece kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının ... sözleşmesinin kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanmasını engelleyecek şekilde feshedilip edilmediği ve talep konusu alacakların hesaplanmasında esas alınacak giydirilmiş brüt ücretin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakameleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 26 ncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri, mülga 1475 sayılı ... Kanunu'nun yürürlükte bulunan 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan ka
2. 6100 sayılı Kanun’un, taleple bağlılık ilkesini düzenleyen 26 ncı maddesine göre, "Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir."
3. Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin giydirilmiş ücretinin tespitinde esas alınacak sosyal yardımlara ilişkin beyanda bulunmuş olup söz konusu yardımlar içinde yemek yardımı bulunduğunu beyan etmesine rağmen, yol yardımı bulunduğuna ilişkin herhangi bir açıklaması olmamıştır. Dosya kapsamında yer alan ücret bordrolarında da yol yardımına ilişkin herhangi bir tahakkuk yer almamaktadır. Buna rağmen Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda; bilirkişi tarafından tanzim edilen emsal dava dosyalarında dinlenen tanık beyanlarına göre davalı işyerinde çalışanlara yemek ve servis hizmeti sağlandığından hareketle yemek ve yol yardımı olarak toplam 300,00 TL çıplak brüt ücrete eklenerek tazminata esas giydirilmiş ücret tespit edilmiştir. Ancak taleple bağlılık ilkesine ve yukarıdaki Kanun hükmüne aykırılık teşkil edecek şekilde yol yardımının giydirilmiş ücretin tespitinde dikkate alınması hatalı olmuştur. Davalının giydirilmiş ücret eklerine ilişkin temyiz itirazının yalnızca özel sağlık sigortası ve bireysel emeklilik sistemi payına ilişkin olduğu, işyerinde mevcut yemek yardımına ilişkin açık itirazda bulunulmadığı hususu göz önünde bulundurulduğunda; davacının dava dilekçesinde belirttiği gibi işyerinde yemek verildiğine ilişkin iddiasını doğruladığı kabul edilmelidir. Buna göre fesih tarihinde rayiç yemek bedeli (bir öğün kabul edilerek) araştırılarak giydirilmiş ücret hesabında dikkate alınması gerekirken yol yardımı da dâhil edilerek herhangi bir araştırma yapılmaksızın yemek ve yol yardımı toplamı 300,00 TL'nin çıplak brüt ücrete eklenmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.