Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2022/471 Esas 2022/3798 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, Türkiye Ekonomi Bankası'ndan finansal kiralama yoluyla fotoğraf makinesi almaya karar vermiş ancak taksit adedinin az olduğunu belirterek bir diğer şirketle anlaşma yapılmasını önermiş. Bu doğrultuda müvekkili ile davalı şirket arasında ayrı bir sözleşme yapılmış ve bonolar düzenlenmiştir. Ancak bonoların bir kısmında tarih bulunmadığı ve bir kısmında ciro imzasının sahte olduğu tespit edilmiştir. Davacı, bono bedellerini bankaya ödemiş ve davalı şirkete borcu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Davalılar ise bankanın meşru hamil olduğunu savunarak davanın reddini istemişlerdir. Mahkeme, Güven Varlık Yönetim A.Ş. yönünden davanın kabulüne, diğer davalı Şirket hakkında yeniden karar verilmesine, temlik alan lehine açılan menfi tespit ve istirdat davasının kabulüne ve davacılara 147.640,00 Euro'nun dava tarihinden itibaren Euro’ya uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte ödenmesine hükmetmiştir. Fakat Yargıtay, davaya tek hakim tarafından bakılması yerine heyet hâlinde inceleme yapılması gerektiğini belirtmiştir. Bu nedenle hüküm BOZULMUŞTUR.

Değiştirilen Yasa: 5235 sayılı Yasa (5/3. Madde)
Değiştirilen Madde: Asliye Ticaret Mahkemesi'nin heyet hâlinde inceleme yapması gereken dava değeri 22.07.2020 tarihli 7251 sayılı Kanun ile 500.000,00 TL'ye yükseltilmiştir.

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit, istirdat davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hüküm süresi içinde davalı Türkiye Ekonomi Bankası A.Ş. vekilince duruşmalı, davacılar vekilince duruşmasız temyiz edilmiştir. Temyize konu karar niteliği gereği duruşmaya tâbi olmadığından duruşma isteminin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.



- K A R A R -

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkilinin davalı ... Paz. Tic. A.Ş.'den finansal kiralama yolu ile fotograf cihazı almak istediğini, fakat finansal kiralama hizmeti veren diğer davalı ....'nin taksit adedinin müvekkiline az geldiğini; bunun üzerine davalı ... Paz. Tic. A.Ş. yetkililerinin diğer davalı ile sözleşme yapılması halinde, kendilerinin de ilave taksit imkanı sağlayabileceklerini, taksitlerin adı geçen şirket tarafından davalı bankaya ödeneceğini bildirdiklerini, müvekkili ile davalı şirket arasında da ayrıca bir sözleşme yapıldığını, bu sözleşmede belirlenen 48 taksit için teminat bonoları düzenlendiğini, davalı şirketin bir kısmının üzerinde tarih bulunmayan ve bir kısmında da ciro imzasının sahte olduğu bonoları davalı bankaya kredi teminatı olarak verdiğini, süreç içinde ödemelerin aksadığını, bunun üzerine müvekkilinin bono bedellerini bankaya ödediğini ileri sürerek, bonolardan dolayı davalı şirkete, protokol kapsamında verilen çeklerden dolayı da davalı bankaya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... Paz. Tic. A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle, bankanın meşru hamil olduğunu, bonoların bedel hanesinde "malen" kaydı bulunduğunu; diğer davalı ...Ş. vekili de davalı şirketin müvekkili ile genel kredi sözleşmesi akdettiğini, bankaya olan borçlarının itfası ve mahsubu için kambiyo senetlerini verdiğini, bankanın meşru hamil olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Yargılama aşamasında davalı ... Paz. Tic. A.Ş. iflas etmiş, tasfiyesi tamamlanarak iflasın kapatılmasına ve adı geçenin ticaret sicilinden terkinine karar verilmiştir.
Mahkemece davalı Güven Varlık Yönetim A.Ş. yönünden davanın kabulüne, diğer davalı Müflis ... Pazarlama Tic. A.Ş yönünden yeniden karar verilmesine yer olmadığına dair verilen karar, davalı Güven Varlık Yönetim A.Ş vekilinin temyizi üzerine, Dairemizin (kapatılan Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin) 02.11.2020 tarih ve 2017/2888 E., 2020/3359 K. sayılı ilamıyla, diğer temyiz itirazlarının reddiyle, tedavülde bulunan bir kambiyo senedinin iptal veya iadesinin mümkün olmadığı, çek ve bonoları tek tek saymak suretiyle “davacıların borçlu olmadıklarının tespitine” şeklinde karar verilmesi gerektiği, davacı ve davalı müflis şirket arasında finansal kiralama sözleşmesindeki borçlara ilişkin yapılan taahhütnamenin davalı Banka tarafından bilindiğinin veya bilinmesi gerektiğinin davacı tarafından ispat edilmesi halinde davalı Banka’ya karşı açılan davanın kabul edilebileceği, aksi halde temlik alan lehine açılan menfi tespit ve istirdat davasının reddedilmesi gerektiği, yine istirdat kararının sadece fazladan ödeme yapılan kişi hakkında verilebileceği, davalıya (temlik alan) ödeme yapılıp yapılmadığı açıklığa kavuşturulmadan 147.640 Euro’nun davalıdan tahsiline karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
Yargıtay bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde, davalı ... ve davalı ... Varlık A.Ş hakkında açılan menfi tespit davasının kabulüne, davalı ...Ş hakkında açılan istirdat davasının kabulü ile 147.640,00 Euro'nun davalı ...Ş'den dava tarihinden itibaren Euro’ya uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte tahsili ile davacılara verilmesine karar verilmiştir.
Kararı, davacılar vekili ve davalılardan Türk Ekonomi Bankası A.Ş. vekili temyiz etmiştir.
1-Dava, finansal kiralama sözleşmesine istinaden düzenlenen senetler nedeniyle menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir.
6545 sayılı Yasanın 45. maddesi ile değiştirilen 5235 sayılı Yasanın 5/3. maddesine göre, Asliye Ticaret Mahkemesi kurulan yerlerde bir başkan ile yeteri kadar üye bulunacağı, konusu parayla ölçülebilen uyuşmazlıklarda dava değerinin 500.000,00 TL üzerinde olan dava ve işler ile dava değerine bakılmaksızın bazı uyuşmazlıklara heyet hâlinde inceleme yapıp, karar verilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır. 5235 sayılı Yasanın 5/3. maddesinde heyet hâlinde incelemeye ilişkin parasal sınır 22.07.2020 tarih ve 7251 sayılı Kanunun 54. maddesiyle 300.000,00 TL’den, 500.000,00 TL’ye yükseltilmiştir.
Somut uyuşmazlıkta mahkemece 147.600,00 Euro’nun istirdatına karar verilmiş, sayman mutemetliği alıntı belgesinden dava tarihindeki talep değeri 284.000,00 DM üzerinden harç ikmalinin yaptırıldığı görülmüştür.
Bu durumda dava değeri ve hüküm altına alınan değerin 500.000, TL’nin üzerinde olduğundan, uyuşmazlıkla ilgili, Asliye Ticaret Mahkemesinin heyet hâlinde inceleme yapması gerekirken, tek hakim tarafından davaya bakılması suretiyle sonuçlandırılması doğru olmamıştır.
2- Bozma nedenine göre, davacı vekilinin tüm, davalılardan Türk Ekonomi Bankası A.Ş. vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm, davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan hacın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, aşağıda yazılı harcın temyiz eden davacılardan alınmasına, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine, 29.06.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.