Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/10040 Esas 2022/12187 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 29. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 31. ... Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı işyerinde haber kameramanı olarak çalıştığını, ... sözleşmesini sağlık sorunları sebebi ile haklı nedenle feshettiğini, davacının mesaisinin 08.00'da başladığını gündem olan tüm haberlerde davacının çalışmasının 00.00'a kadar devam ettiğini, hafta tatili ile ulusal ... ve genel tatil günlerinde de çalışmasında bir değişiklik bulunmadığını ... sürerek kıdem tazminatı, yıllık izin, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal ... ve genel tatil ücretleri ile fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal ... ve genel tatil ücretlerinin %5 fazlalıklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının sağlık sorunları ile mesleği arasında bir bağlantının bulunmadığını, yıllık izinlerin tamamının kullandırıldığını, ücretlerin düzenli bir şekilde ödendiğini, dava dilekçesinde ... sürülen şekilde çalışmanın insanın doğasına aykırı olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile
"... ... Mesleki ve Çevresel Hastalıklar Hastanesinden verilen sağlık kurulu raporunun dosyaya ibraz edildiği, belirtilen sağlık kurulu raporunda davacının belini ve boynunu zorlamadan, titreşim yapan alet kullanmadan çalışmasının uygun olacağının belirtildiği anlaşılmakla, ... akdinin davacı tarafından haklı nedenle feshedildiğinin kabulü ile kıdem tazminatına hak kazandığı, haftalık 48 saati aşan 15 saat fazla çalışma yaptığından fazla mesai ücret alacağının olduğu, mazeretli ve raporlu olunan günler ile çalışılamayan günlerinde olabileceği dikkate alınarak %30 oranında takdiri yapılarak brüt 40.691,04 TL fazla mesai ücret alacağı olduğu, Basın ... Kanunu ek 1 hükmü uyarınca fazla çalışmalara ait ücretlerin müteakip ücret tediyesiyle birlikte ödenmesi mecburi olup fazla çalışma ücretlerinin gününde ödenmemesi halinde her geçen gün için %5 fazlasıyla ödeme yapılacağı hükme bağlandığından asıl alacağının 4-5 katını geçmeyecek şekilde fazla mesai ücretin %5 fazlası alacaktan takdiren %30 ve %85 oranlarında yapılan indirim sonucu brüt 192.797,64 TL fazla mesai ücretinin %5 fazlası alacağı olduğu, ulusal ... ve genel tatillerde çalışma yaptığından ulusal ... ve genel tatil ücret alacağının olduğu, mazeretli ve raporlu olunan günler ile çalışılamayan günlerinde olabileceği dikkate alınarak %30 oranında takdiri yapılarak brüt 1.821,89 TL ulusal ... ve genel tatil ücret alacağı olduğu, 5953 Sayılı Yasanın 19 mad. gereğince ücret ve ek 1 Madde kapsamında yapılan çalışma karşılığı ücretlerin gününde ödenmemesi halinde günlük %5 fazlasıyla ödeneceği hükme bağlanmış olup asıl alacağının 4-5 katını geçmeyecek şekilde ulusal ... ve genel tatil ücretin %5 fazlası alacaktan takdiren %30 ve %85 oranlarında yapılan indirim sonucu 12.307,58 TL ulusal ... ve genel tatil ücretinin %5 fazlası alacağı olduğu, kullandırıldığı yada karşılığının ödendiği ispat edilemeyen 97 günlük yıllık izin ücret alacağının olduğu ancak banka aracılığıyla ödenen 3.810,68 TL'nin mahsubu neticesi bakiye yıllık izin ücret alacağının ... 689,29 TL olduğu, çalıştığı sırada işverenden yıllık izin kullanma talebinde bulunmasına rağmen işveren tarafından kullandırılmadığı hususu davacı tarafça ispatlanamadığından Basın ... yasasının 29.maddesinin uygulanmasına yer olmadığı, tanık anlatımlarından hafta sonu çalışma yapılması halinde hafta içi izin kullandırıldığı, dosya kapsamına ibraz edilen ücret bordrolarından ise hafta tatil tahakkuklarının yapıldığı, tahakkuk ettirilen ... ücretlerin banka aracılığıya ödendiği anlaşılmakla hafta tatil ücret alacağı ile hafta tatil ücretinin % 5 fazlası alacağının olmadığı,.." gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde; fazla çalışma ücreti ve buna bağlı olarak %5 fazlalığın eksik hesaplandığını, hafta tatili alacağı ve buna bağlı %5 fazlalığının reddinin hatalı olduğunu ... sürerek İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini etmiştir.
2.Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, dosyaya sunulan sağlık raporunda davacının mesleği ile hastalık arasında bir bağlantıyı içermediğini, fazla çalışma ücretinin hatalı hesaplandığını ve Anayasa Mahkemesi'nin 19.09.2019 tarihli ve 2019/48 Esas, 2019/74 Karar sayılı kararının gözönünde bulundurulması gerektiğini ... sürerek İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile
"...Somut olayda, dava dilekçesinde belirsiz alacak davası olarak açıldığı açıkça belirtilmediği gibi, dava konusu alacakların, fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 6100 sayılı Kanun'un 109. maddesinde öngörülen kısmi dava olarak talep edildiği ortadadır....
.... Uyuşmazlık konusu olayda, davacı tarafından ... 30. Noterliğinden keşide edilen 22.....2017 tarih 8542 yevmiye nolu ihtarnamesi ile sağlık sorunları nedeniyle 4857 sayılı Kanun’un 24/I-a maddesi gereğince ... sözleşmesinin feshedildiği, ... Mesleki ve Çevresel Hastalıklar Hastanesinden verilen sağlık kurulu raporunun dosyaya ibraz edildiği, anılan sağlık kurulu raporunda, davacının belini ve boynunu zorlamadan, titreşim yapan alet kullanmadan çalışmasının uygun olacağının belirtildiği görülmekle, ... sözleşmesinin davacı tarafından haklı nedenle feshedildiğinin kabulü ile kıdem tazminatına hak kazandığı sonucuna ulaşılmıştır....
.... İstinafa konu olayda, yapılan işin niteliği, taraf tanıklarının beyanları ve tüm dosya içeriği dikkate alındığında, davacının bilirkişi raporunda ayrıntılı olarak belirtildiği şekilde haftanın 6 günü 09.00-21.00 saatleri arasında 1,5 saat ara dinlenmesinin tenzili ile fiilen 10,5 saat çalıştığı ve haftalık fazla çalışmasının (10,5 x 6)-48=15 saat olduğu, dini bayramların ilk günü hariç diğer ulusal ... ve genel tatil günlerinde çalıştığı anlaşılmaktadır....
...Tanık anlatımlarından hafta sonu çalışma yapılması halinde hafta içi izin kullandırıldığı, dosya kapsamına ibraz edilen ücret bordrolarından ise, hafta tatili tahakkuklarının yapıldığı, tahakkuk ettirilen ... ücretlerin banka aracılığıyla ödendiği anlaşılmakla davacının hafta tatili ücret alacağı olmadığı tespit edilmiştir...
...Davaya konu olayda, davacının hak kazandığı yıllık izinlerinin tamamının kullandırıldığının veya ücretinin ödendiğinin işveren tarafından imzalı izin defteri veya eş değer belge ile kanıtlanamamıştır....
.... somut norm denetimi yoluyla Anayasa Mahkemesince verilecek iptal kararının, kesin hüküm halini almış yargı kararları saklı kalmak şartıyla, geriye yürüdüğünü kabul etmek zorunludur. Esasen geriye yürümezlik ilkesi hukuk güvenliği amacıyla tercih edildiğine göre, bu ilkenin yalnız kesin hüküm halini almış kararlar bakımından kabul edildiğini söylemek onun amacına daha uygun düşer (Kıratlı, Metin: Anayasa Yargısında Somut Norm Denetimi, ..., 1966, s. 180; ..., ...: Anayasa Mahkemesinin İptal Kararlarının Geriye Yürümezliği Sorunu, İÜHFM, 1988, C:2, s.214; Teziç, Erdoğan: Anayasa Hukuku, ..., 2003, s.214; Aliefendioğlu, ...: Anayasa Yargısı ve ... Anayasa Mahkemesi, ..., 1996, s.305; Tunç, ...: ... Anayasa Yargısında İtiraz Yolu, Erzincan, 1992, s.72-73)....
..Mahkemece, fazla çalışma ücreti ile ulusal ... ve genel tatil ücreti %5 fazlalıkları hüküm altına alınmış ise de, 19.11.2019 tarih ve 30953 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı ile belirtilen alacakların %5 fazlalıklarının dayanağı olan norm iptal edilmiştir. Ayrıntılı olarak açıklandığı üzere, bu iptal kararının kesinleşmemiş davalara da tatbiki gerektiğinden, mahkemece fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti ile ulusal ... ve genel tatil ücreti alacaklarının %5 fazlalıkları talebi yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir..." gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun fazla çalışma ücreti ile ulusal ... ve genel tatil ücretinin %5 fazlalıkları yönünden kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekilince, Anayasa Mahkemesi kararının yürürlük tarihi göz önüne alındığında söz konusu kararın eldeki davada uygulanmasının mümkün olmadığı, davacının alacaklarının doğduğu tarihte ve yine davanın açıldığı tarihte anılı kararın mevcut olmadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Anayasa Mahkemesi’nin 13.....1952 tarihli ve 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştırılanlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun’un 04.01.1961 tarihli ve 212 sayılı Kanun’un 1 inci maddesiyle değişik ek 1 inci maddesinin 8 inci fıkrasının 2 nci cümlesinin iptaline dair 19.11.2019 gün ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 19.09.2019 tarihli ve 2019/48 Esas ve 2019/74 Karar sayılı "İPTAL" kararının eldeki davaya etkisi hususundadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihâi kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ... sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.