Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/5287 Esas 2022/3913 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davalı müflis şirketten alacaklı olan davacı, alacağının iflas masasına kayıt kabulünü talep etti. Mahkeme, davalının kayıtlarını ibraz etmemesi ve borcun ödendiğine dair bir savunma ileri sürülememesi nedeniyle davacının alacağına hükmetti. Ancak, davalı iflas idaresi vekili bu kararı temyiz etti.
Yüksek Mahkeme, davacının alacağının iflasın açıldığı tarihteki Merkez Bankasının efektif satış kuru üzerinden Türk Lirası'na çevrilerek masaya kayıt ve kabul edilmesi gerektiğine hükmetti. Çünkü İcra ve İflas Kanunu'nda yabancı para alacaklarının iflas masasına kayıt şekli konusunda açık bir hüküm yoktur. Ayrıca, yabancı para alacaklarının aynen kaydı, İflas Hukukunun eşitlik prensibini zedeleyecektir. Bu nedenle, yabancı para alacakları Türk Lirası'na çevrilmelidir.
İcra ve İflas Kanunu'nun 198. maddesinde, konusu para olmayan alacakların, ona eşit bir kıymete para alacağına çevrileceği öngörülmüştür. Ayrıca, iflasın açılması ile müflisin borçlarının muaccel olacağı ve iflasın açıldığı güne kadar işlemiş faiz ve takip masraflarının ana paraya ilave edilerek masaya kaydedileceği İcra ve İflas Kanunu'nun 195. maddesinde belirtilmiştir.

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki sıra cetveline itiraz davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hüküm süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -
Davacı vekili, davalı müflis şirketten kambiyo senedine dayalı 113.226,22.-Euro alacağının bulunduğunu ileri sürerek alacağının iflas masasına kayıt kabulünü talep ve dava etmiştir.
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davalı müflis şirketin ticari defter ve kayıtlarını ibraz etmediği, kambiyo senetlerindeki imzalara herhangi bir itirazının bulunulmadığı, borcun ödendiğine ilişkin herhangi bir savunma ileri sürülmediği, davacının defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, davacı ticari defterlerinin alacağı teyit ettiği, gerekçesiyle davanın kabulü ile tahsilde tekerrüre yol açmamak kaydıyla 113.226,22.-Euro alacağın iflas masasına kayıt ve kabulüne; karar verilmiştir
Kararı davalı iflas idaresi vekili temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı iflas idaresi vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Dava kayıt kabul istemine ilişkindir. Yabancı para alacaklarının iflas masasına kayıt şekli konusunda İcra ve İflas Kanunu'nda açık bir hüküm yoktur. Sadece İcra ve İflas Kanunu'nun 198. maddesinin 1. fıkrasında, konusu para olmayan alacakların, ona eşit bir kıymete para alacağına çevrileceği öngörülmüştür. Öğretide, konusu yabancı para olan alacakların da anılan yasa hükümlerine göre iflasın açıldığı andaki döviz kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilerek iflas masasına yazdırılacağı kabul edilmiştir (Kuru: B. İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, 2013, 2. Baskı, Ankara, sf.1244). İcra İflas Kanunu'nun 195. maddesinde iflasın açılması ile müflisin borçlarının muaccel olacağı ve iflasın açıldığı güne kadar işlemiş faiz ve takip masraflarının ana paraya ilave edilerek masaya kaydedileceği öngörülmüştür. Bu hükmün amacı, iflas tarihinde masanın aktif ve pasiflerinin eşit şekilde ve aynı zamanda belirlenerek müflisin tüm alacaklılarına eşit ödeme yapılmasıdır. Bunu sağlamak için de yabancı para alacakların aynı paraya (Türk Parasına) çevrilmesi gerekir. Çeviri zamanı ise, yabancı para alacakları ve konusu para olmayan alacaklar için iflas kararının verildiği tarih olmalıdır. Diğer taraftan yabancı para alacağının aynen kaydı, alacaklılar arasında eşitliği ön planda tutan İflas Hukukunun bu prensibini de zedelemiş olacaktır. Zira, iflasta imtiyazlı alacaklar İİK'nın 206. maddesinde ilk beş sırada sayılmış olup, yabancı paranın masaya aynen kaydedilmesi halinde, yabancı para alacakları lehine kanunda öngörülmeyen bir imtiyaz yaratılmış olur. Bu durumda ise, aynı sırada bulunan ülke parası alacaklısı ile yabancı para alacaklısı arasında eşitsizlik meydana gelecektir. Bu sonuç ise, her sıradaki alacaklıların eşit hakka sahip olduğunu belirten İİK'nın 207. maddesine aykırılık teşkil eder.
Dairemizin istikrarlı içtihatlarında da belirtildiği üzere, iflas davalarının kamu düzenini ilgilendiren davalardan olması ve mahkemece kayıt kabulüne karar verilecek miktarın diğer alacaklıların alacak miktarlarını ve haklarını da etkileyecek olması sebebiyle, davacının müflis şirketten olan alacağının iflasın açıldığı tarihteki Merkez Bankasının efektif satış kuru üzerinden Türk Lirası'na çevrilerek masaya kayıt ve kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde yabancı para cinsinden hüküm tesisi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı iflas idaresi vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı iflas idaresi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine,
kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07.09.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.