Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/11932 Esas 2022/13168 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İşçilik alacağı davasında, davacının sendika üyesi olduğu ve çalışma süresinin yasal sınırları aştığı belirtilerek fazla çalışma ücreti ve kısa çalışma primi alacağının davalıdan tahsili istenmiştir. İlk Derece Mahkemesi, davacının günde 7,5 saatten fazla çalıştırıldığına dair bilirkişi raporu göz önüne alınarak davanın kısmen kabulüne karar vermiştir. Ancak davalı vekili istinaf başvurusunda bulunarak, tüm ölçümlerin usulüne uygun yapıldığını ve gerekli tedbirlerin alındığını savunarak kararın kaldırılmasını istemiştir. Bölge Adliye Mahkemesi, işyerinde yapılan ölçümlere dayanarak kısa çalışma primi ve fazla çalışma ücretine hak kazanıldığı sonucuna vararak kararın kısmen onanması kararını vermiştir. Temyizde de davalı vekili, kararın hatalı olduğunu belirterek bozulmasını talep etmiştir. Ancak, mahkeme kararının usul ve kanuna uygun olduğu, temyiz nedenlerinin bozulmaya yeterli olmadığı gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararı onanmıştır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 369, 370 ve 371. maddeleri ile 4857 sayılı İş Kanunu'nun ilgili hükümleri uyuşmazlıkta uygulanan kanunlar olarak belirtilmiştir. Kararda ayrıca, kısa çalışma primi alacağından faiz yürütemeyecek olan toplu iş sözleşmesinde belirlenmiş bir ödeme günü bulunmadığı ve bu nedenle Yargıtay içtihatları doğrultusunda dava tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerektiği belirtilmiştir.

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 29. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 19. ... Mahkemesi

Taraflar arasındaki işçilik alacağı davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı nezdinde çalıştığını, sendika üyesi olduğunu ve toplu ... sözleşmesinden yararlandığını, Sağlık Kuralları Bakımından Günde Azami Yedi Buçuk Saat Veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkındaki Yönetmelik (Yönetmelik) gereği müvekkilinin günlük 7,5 saatten fazla çalıştırılmayacağını, bu süreyi aşan çalışmaların fazla çalışma kabul edilmesi gerektiğini, toplu ... sözleşmelerinde fazla çalışmaların saat ücretinin %80 fazlası ücret üzerinden hesaplanarak ödeneceğinin belirtildiğini, yine toplu ... sözleşmesinde fiili çalışma sürelerine %14 kısa çalışma primi ödeneceğinin düzenlendiğini ve kısa çalışma primlerinin de ödenmediğini ... sürerek kısa çalışma primi ve fazla çalışma ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının çalışmasının ilgili Yönetmelik ile ... sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun olduğunu, herhangi bir alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile ... Nöbetçi ... Mahkemesi aracılığıyla davacının çalışmakta olduğu işyerinde yapılan keşif neticesinde hazırlanan bilirkişi raporunda; davacının, çalışma ortamında gürültünün zararlı etkilerine maruz kalabileceği, günde 7,5 saati aşmayacak şekilde çalıştırılması gerektiği, toplu ... sözleşmesinin 52/c maddesi kapsamında kısa çalışma primine hak kazandığının tespit edildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davalı işveren tarafından tüm ölçümlerin ... sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun olarak yapıldığını, işyerinde Yönetmelik hükümleri dışındaki işler için haftanın beş günü, günde 8,5 saat olmak üzere 42,5 saat çalışma yapıldığını ve 45 saat üzerinden ücretinin ödendiğini, ölçümlerin usulüne uygun bir şekilde yapıldığını ve gürültü çıkaran ekipmanların izole edildiğini, davacının 7,5 saat çalıştırılmasının maddi koşullarının oluşmadığını, talep edilen faiz türü ve faiz başlangıç tarihinin de yasal dayanaktan yoksun olduğunu ve istinaf dilekçesinde belirttiği diğer hususları ... sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile
"...Somut olayda; davacı işçinin sendika üyesi olup, ... hükümlerinden yararlandığı, ölçüm raporları ve nöbetçi ... mahkemesi aracılığıyla işyerinde yapılan keşif sonrasında hazırlanan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından günde 7,5 saati aşmayacak şekilde çalıştırılması gerektiği, ... hükümleri uyarınca kısa çalışma primi ve fazla çalışma ücretine hak kazandığı ve zamanaşımına uğrayan alacağın da bulunmadığı anlaşılmıştır.
Hükme esas bilirkişi raporunda, ödenen verimliliği teşvik primlerinin fazla çalışma ücreti alacağından mahsup edildiği ve kısa çalışma primi alacağında da fiili çalışma sürelerinden fazla çalışma süreleri tenzil edilerek kısa çalışma primine esas fiili çalışma süreleri tespit edilerek bu süreler üzerinden hesaplama yapıldığı anlaşılmış olup, raporun denetime elverişli ve Yargıtay içtihatları ile dosya kapsamına da uygun olduğu ve hükmedilen faiz türlerinde de bir hata bulunmadığı saptanmıştır.
Dolayısı ile davalının bu yöndeki istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir.
Ne var ki; hüküm altına alınan kısa çalışma prim alacağında bilirkişi raporunda belirtilen temerrüt tarihlerinden itibaren faize hükmedilmiş ise de, kısa çalışma primi yönünden toplu ... sözleşmesinde bir ödeme günü belirlenmiş değildir. Bu alacağa Yargıtay içtihatları doğrultusunda (örnek mahiyetinde Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 2021/247 Esas-2021/3138 Karar sayılı ilamı) dava ve ıslah tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekli iken yazılı şekilde faize hükmedilmesi hatalıdır." gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) nci alt bendi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekilince, istinaf dilekçesinde ... sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının fazla çalışma ücretine ve kısa çalışma prim alacağına hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihâi kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ... sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.