Esas No: 2022/13656
Karar No: 2022/13931
Karar Tarihi: 01.11.2022
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/13656 Esas 2022/13931 Karar Sayılı İlamı
9. Hukuk Dairesi 2022/13656 E. , 2022/13931 K."İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 29. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 26. ... Mahkemesi
Taraflar arasındaki işçilik alacağı davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı İdare bünyesinde alt işveren şirketlerde çalışmakta iken 02.04.2018 tarihinde 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında sürekli işçi kadrosuna atandığını ve ücretinin asgari ücretin % fazlası olarak belirlendiğini ayrıca davacıya her altı aylık dönemde %4 ücret zammı yapılması gerektiğini ancak 01.01.2019 tarihinden itibaren sadece % 4 ücret zammı uygulandığını ve bu şekilde ücretlerinin eksik ödendiğini ileri sürerek ücret farkı, ikramiye farkı ve ilave tediye farkının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacıyla kadroya geçişte yapılan ... sözleşmesinde davacının asgari ücretin % fazlasını almasını gerektirir bir hüküm bulunmadığını, sözleşme sona erdiğinden alt işverenle yapılan ihale sözleşmesindeki oranın uygulanamayacağını, davacının ücretinde herhangi bir azalma olmadığını; ayrıca toplu ... sözleşmesi uyarınca belirlenen %4 zammın da yapıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 696 sayılı KHK kapsamında 02.04.2018 tarihinden itibaren sürekli işçi kadrosuna geçtiğinde imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinde brüt asgari ücretin % fazlası üzerinden ücret ödeneceğinin belirtildiği ancak yüzdelik kısmı boş olsa dahi teknik şartnamede açıkça asgari ücretin belli oranda fazlası üzerinden ücret ödeneceğinin kararlaştırıldığı ve bireysel ... sözleşmesinde de teknik şartnamedeki tespitlere göre ücret artış oranı belirlendiği, 01.01.2019 tarihinden itibaren toplu ... sözleşmesinde yer alan % 4 oranındaki zammın yapıldığı ancak asgari ücretin % fazlası şeklindeki temel ücretin dikkate alınmadığı ve buna bağlı olarak alacakların eksik ödendiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; bireysel ... sözleşmeleri ve toplu ... sözleşmesi hükümlerinin bire bir, tek tek ya da bütün olarak değil, konuların gruplandırılarak karşılaştırılması gerektiğini, bireysel ... sözleşmesindeki ücret ve ekleri ile ilgili hükümlerin, toplu ... sözleşmesinde yer alan ücret ve eklerine ilişkin düzenlemelerle, benzer şekilde, izin hakkına ya da ihbar önellerine ilişkin hükümlerin de karşılıklı olarak ve bütüncül bir nazarla karşılaştırılması gerektiğini, ücret ve ekleri açısından daha lehe olan hükümler içermesi hâlinde, bireysel ... sözleşmesinin ücret konusundaki hükümlerinin geçerliliğini sürdürdüğünün kabul edilmesi gerektiğini, bu yönde bir karşılaştırma yapılırken ücrete ilişkin lehe olan hükümlerin bir kısmının toplu ... sözleşmesinden bir kısmının ise bireysel ... sözleşmesinden alınarak sonuca gidilmesinin doğru olmadığını, davacı işçinin bir yandan bireysel ... sözleşmesindeki günlük brüt ücretinin esas alınmasını, diğer taraftan da toplu ... sözleşmesi ile öngörülen ücret kriterlerinin uygulanmasını istemesinin mümkün olmadığını, davacının ücretinin her seneki asgari ücrete yükseltilerek ... sözleşmesindeki oran üzerinden tekrar ücret tespit edilmesi talebinin hukuka aykırı olduğunu, bireysel sözleşmede kastedilen asgari ücretin 2018 yılı asgari ücreti olup kadroya geçiş ücretinin de davacının 2018 yılı ücreti korunarak belirlendiğini, toplu ... sözleşmesinde kastedilen ücretin de 2018 yılındaki asgari ücrete göre belirlenen ücret olduğunu, aksi yorumda davacı ve aynı durumda görev yapan sürekli işçilere hem asgari ücrete yapılan zammın hem de toplu ... sözleşmesinden kaynaklı zammın yapılması gibi (çifte zam) bir durum oluşacağını, bu durumun ülke genelinde görev yapan tüm çalışanlar arasında eşitsizliğe yol açacağını, davacının dava dilekçesinde talep etmiş olduğu gibi her yıl belirlenen asgari ücrete bireysel sözleşmede belirtilen oranın eklenmesi, üstüne toplu ... sözleşmesinde belirlenen oranın eklenmesi ve hatta toplu ... sözleşmesi ile belirlenen tüm ücret kalemlerinin eklenmesi hâlinde sürekli işçi kadrolarında görev yapan personelin ücretlerinin fahiş bir hâl alacağını, bu ücretin de işçilerin kadroları ve özlük hakları ile bağdaşmayacağını, diğer personelin aldığı ücretlerle arasında büyük bir dengesizlik ve eşitsizlik oluşacağını, ... sözleşmesinde belirli bir oran yazılı olsa dahi oranların geçersiz olduğunu, davacının sürekli işçi kadrosuna geçmesiyle ihale sözleşmesinde belirtilmiş olan önceki düzenlemeler ve oranların devamlılığını yitirdiğini, faiz talebine de itiraz ettiklerini savunarak İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının kadroya geçirilirken imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinin 7 nci maddesinde ücret miktarının asgari ücretin belli oranda fazlası olarak ödeneceğinin açıkça öngörülmediği ve bu itibarla davacının fark alacaklarının tespit edildiği bilirkişi raporu doğrultusunda hüküm kurulmasının isabetli olmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) nci alt bendi gereğince kaldırılmasına ve yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili özetle, davacıya kadroya geçiş aşamasında davalı Bakanlığın 2 adet sözleşme imzalattığını, bu sözleşmelerden birinde oran kısmının boş olduğunu, diğer sözleşmede ise oran kısmının dolu olduğunu, davalının boş olan sözleşme suretini dosyaya sunduğunu, Mahkemenin iki sözleşmeyi de inceleyerek hüküm kurması gerektiğini, bordrolarda ücretin asgari ücretin % fazlası olduğunun açık olduğunu, davacının kadroya geçmeden önce ihale şartnamesinde açık olduğu üzere asgari ücretin % fazlası ile çalışmakta olup aynı koşullarda ve ihale sözleşmesinden en ufak bir fark ve düzenleme olmaksızın % ibare konarak aynı ücret üzerinden kadroya geçirildiğini, davacının ücretinin tek taraflı olarak düşürüldüğünü ve bu duruma rızası olmadığını belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli ... sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti ile talep edilen fark ücret alacaklarının bulunup bulunmadığı hususundadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 22 ve 34 üncü maddeleri, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye (375 sayılı KHK) eklenen geçici 23 üncü madde.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
. Somut uyuşmazlıkta; davalı Bakanlığa bağlı işyerinde ihale ile hizmet alımı yapılan alt işveren şirketler nezdinde çalışmakta iken 696 sayılı KHK’nın 127 nci maddesi ile 375 sayılı KHK’ya eklenen geçici 23 üncü madde kapsamında 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi kadrosuna geçirilmiş olan davacı işçiye, geçiş esnasında düzenlenen belirsiz süreli ... sözleşmesinin aylık ücrete ilişkin 7 nci maddesindeki oran dikkate alınmaksızın temel ücretinin hatalı belirlenmesi nedeniyle eksik ödeme yapıldığı iddia edilmiştir. Kadroya geçiş aşamasında imzalanan ... sözleşmesinde, ücretin her ay için ileriye etkili olarak asgari ücretin belli bir oranda fazlası şeklinde ödeneceği kararlaştırılmışsa sözü edilen kural her asgari ücret artış dönemi için işvereni bağlar.
3. Davacı vekili dava dilekçesinde kadroya geçiş aşamasında davalı Bakanlık ile davacı arasında imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinde ücret artış oranının düzenlendiğini iddia etmiştir. Dosya kapsamında yer alan davacıya ait özlük dosyası incelendiğinde, taraflar arasında, daimi kadroya geçiş sürecinde imzalanmış belirsiz süreli ... sözleşmesinin “Ücret esası ve ödeme şekli” başlıklı 7 nci maddesinde mevcut oran kısmının boş olduğu; ancak davacı vekili tarafından temyiz aşamasında sunulan belirsiz süreli ... sözleşmesinin ilgili maddesinde oran kısmının “% 12” şeklinde yazılı olduğu görülmüştür. Oran kısmı boş ve dolu olan sözleşmeler incelendiğinde ikisinde de “aslı gibidir” onayının, imzaların ve kaşelerin mevcut olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece yapılacak ..., dosyada bulunan iki ayrı ... sözleşmesinin asılları davalı Kurumdan getirtilerek iki sözleşme yapılmasının nedeni ve bu farklı iki sözleşmeyle ilgili diyecekleri taraflardan sorulmak suretiyle yapılacak araştırmanın sonucuna ve dosya kapsamına göre yeniden karar vermektir. Eksik incelemeyle verilmiş olan kararın bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının davacıya iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
01.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.