Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2022/809 Esas 2022/4293 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Anadolu Otomotiv Makina Sanayi ve Ticaret A.Ş. konkordato talebinde bulunarak, konkordato projesinin oylamaya sunulduğu ve nisabın değerlendirilmesinde İİK'nın 302. maddesindeki hususların gözetildiği kaydedilen Mahkeme Kararı incelendi. Konkordato projesinin tasdik edilmesine karar verildiği belirtildi. Ancak, kararın istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine fer’i hak niteliğinde bulunan ve alacağı teminat altına alan kefile karşı ileri sürülebilecek alacak hakları ile rehin gibi ayni hak niteliğindeki haklar korunurken, edimin geç ifasından doğan zararları karşılayan faiz gibi fer'i hakların tenzil edilmesinin eşitlik ilkesine aykırı olduğu vurgulandı. Buna ek olarak davacı şirketin borca batık olduğu gerekçeleriyle bir kısım alacaklıların istinaf talebinin kabulüyle yeniden karar verilerek davacı şirketin İİK'nun 308 ve 179 maddeleri gereğince iflasına karar verildiği belirtildi. Mahkemenin hüküm bozma gerekçesi ise bölge adliye mahkemesince davacının iflasına karar verilmesinin doğru olmadığıdır. İİK'nın 285. vd. maddeleri uyarınca geçici ve kesin mühlet kararları verilmesi ile konkordato projesinin tasdiki istenmiştir. Kanun maddesi ise İİK'nın 285. vd. maddeleridir.

MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : Konya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki konkordato davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın müdahil ...., Yapı ve Kredi A.Ş. yönünden kabulüne, istem sahibi AHS-Anadolu Otomotiv Makina Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin konkordato isteminin reddine yönelik verilen hüküm süresi içinde davacı vekilince duruşmalı, müdahiller T.Halk Bankası A.Ş. ve katılma yolu ile Denizbank A.Ş. vekillerince duruşmasız temyiz edilmiştir. Temyize konu karar niteliği gereği duruşmaya tâbi olmadığından duruşma isteminin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -
Davacı şirket vekili; müvekkilinin borçlarını vadesi geldiği halde ödeyemez duruma geldiğini, ödeme güçlüğüne düştüğünü ve konkordato ön projesinde yazıldığı şekilde borçlarını ödemek istediğini ileri sürerek, 3 aylık konkordato geçici mühleti verilmesini ve gerekli tedbirlere hükmedilmesini dava ve talep etmiştir.
Mahkemece tüm dosya kapsamında; alacaklılar toplantısının yapıldığı, davacı tarafın konkordato projesinin oylamaya sunulduğu, nisabın değerlendirilmesinde İİK'nın 302. maddesindeki hususların gözetildiği, konkordato projesinin adi alacaklılar yönünden yasanın aradığı oranın üzerinde bir çoğunlukla kabul edildiği, yine borçlunun teklifinin alacak miktarı itibariyle rehinli alacaklılar yönünden yasanın aradığı oranın üzerinde bir çoğunlukla kabul edildiği, projenin davacının mal varlığı ile uyumlu olduğu, konkordatonun tasdiki halinde alacaklıların eline geçecek miktarın iflas koşullarına göre daha fazla olacağı sonucuna varıldığı, bu nedenlerle konkordatonun tasdiki şartlarının oluştuğu gerekçesiyle konkordato projesinin tasdikine karar verilmiştir.
Bir kısım alacaklılar tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince; fer’i hak niteliğinde bulunan ve alacağı teminat altına alan kefile karşı ileri sürülebilecek alacak hakları ile rehin gibi ayni hak niteliğindeki haklar korunurken, edimin geç ifasından doğan zararları karşılayan faiz gibi fer'i hakların tenzil edilmesinin eşitlik ilkesine aykırı olduğu, ayrıca davacı şirketin borca batık olduğu gerekçeleriyle bir kısım alacaklıların istinaf talebinin kabulüyle yeniden karar verilerek davacı şirketin İİK'nun 308 ve 179 maddeleri gereğince iflasına karar verilmiştir.
Kararı davacı şirket vekili, alacaklı Halk bankası vekili ve alacaklı Denizbank vekili temyiz etmiştir.
Talep, davacı borçlu hakkında, İİK’nın 285. vd. maddeleri uyarınca geçici ve kesin mühlet kararları verilmesi ile konkordato projesinin tasdiki istemine ilişkindir.
Konkordato, borçlarını vadesi geldiği halde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlunun, vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya muhtemel bir iflastan kurtulmak için başvurabileceği kendine özgü bir cebri icra kurumudur. Konkordatoda amaç, elinde olmayan nedenlerle işleri iyi gitmeyen, mali durumu bozulmuş olan ve borçlarını ödeyip faaliyetlerini devam ettirmek isteyen dürüst borçluyu koruyarak mali durumunun iyileşmesini sağlamak ve alacaklıların, borçlunun muhtemel bir iflasına nazaran, daha fazla ölçüde alacaklarına kavuşma olanağı yaratmaktır. Konkordato ile alacaklılar, alacaklarının bir kısmından vazgeçerler ve/veya borçluya, ödeme konusunda belirli bir vade tanırlar. Bu durumdaki bir borçlunun iflas etmesi, faaliyetlerinin tümüyle sona ermesine ve alacaklıların alacaklarını büyük oranda tahsil edememelerine neden olur. İçinde bulunduğu mali koşullara göre borçluya borçlarını belirli bir oran veya vadeyle ödeme imkanı verilmesi hem borçlu bakımından ve hem de alacaklılar bakımından olumlu sonuçlar doğurur. Alacaklılar arasında eşitlik esasına dayalı bir ödeme sağlanır ve borçlu iktisadi faaliyetlerine devam eder. Böylece borçlu, piyasadaki varlığını sürdürürken, piyasadaki istikrar ve istihdam imkanları da korunmuş olur.
Konkordato vade verilmesi, tenzilat yapılması ve bu ikisinin birlikte istendiği karma konkordato şeklinde olabilir. Borçlu bu seçenekleri değerlendirirken alacaklılar arasındaki eşitliği ya da en azından denkliği sağlayacak ve onların kabul oyunu alacak uygun bir kombinasyona ulaşmaya çalışacaktır.
Somut olayda projede geçen ve alacaklılar tarafından toplantıda oylanarak, İİK. 302. maddesindeki koşulları da sağlayarak kabul edilen ‘adi alacaklıların anapara kısmı hariç, faiz ve diğer bütün fer’ilerinden feragat etmiş sayılmalarına’ durumu bir tenzilat konkordatosu örneğidir. Bu halde eşitlik ilkesine aykırı bir durum söz konusu değildir. Bölge Adliye Mahkemesinin bu konudaki gerekçesi hatalıdır. Ayrıca davacı şirket faaliyetlerine devam etmekte, gerek adi ve gerekse rehinli alacaklılarla yaptığı anlaşmalar doğrultusunda ödemelerine eksiksiz devam etmektedir. Davacı şirketin kefil olduğu grup şirketleri de ayrıca konkordato talep etmiş, konkordato projeleri tasdik edilmiş, bu şirketler de ödemelerine devam etmektedir. Şu hale göre konkordato talebinin reddini gerektirecek bir durum söz konusu değildir.
Bu açıklamalar doğrultusunda isabetli bulunmayan tespitlere dayalı olarak, bölge adliye mahkemesince davacının iflasına karar verilmesi doğru olmamış, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin, 22.12.2021 tarihli, 2021/750 Esas, 2021/2140 Karar sayılı kararının davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, HMK 373/2. maddesi gereğince dosyanın Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 21.09.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.