Vekili              : Av. M.Ç.

Davalı             : Muğla Valiliği

 OLAY       : Muğla Valiliği’nin 23.9.2005 gün ve 444 sayılı işlemi ile, 3621/3830 sayılı Kıyı Kanunu’nun 14. maddesi gereği 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32. maddesine göre mühürlenmek suretiyle tatil edilen yapı için Kıyı Kanunu’nun 14 ve 15 (b) maddeleri gereğince İmar Kanunu’nun 42. maddesine göre davacı adına idari para cezası verilmiştir.

Davacı vekili, bu işlemin iptali istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

MUĞLA İDARE MAHKEMESİ ; 27.12.2005 gün ve E:2005/2455, K:2005/2057 sayı ile, davanın, Muğla İli, Bodrum İlçesi, Güvercinlik Köyü, Salih Adası mevkiinde davacı tarafından ruhsatsız yapı inşa edildiği nedeniyle 3194 sayılı Yasa’nın 42. maddesi uyarınca davacıya 20.000YTL idari para cezası verilmesine ilişkin 23.9.2005 gün ve 444 sayılı davalı işleminin iptali istemiyle açıldığı, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun muhtelif maddelerinden söz ederek, Kabahatler Kanunu’nun sistematiği ve gerekçesi dikkate alındığında 1.6.2005 tarihinden itibaren açılacak bütün idari para cezası davalarında artık 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun uygulanması gerekeceği, bu durumda, dava tarihi itibariyle artık Kabahatler Kanunu kapsamında olan dava konusu idari para cezasının görüm ve çözümü adli yargı    mercilerinin   görev   alanında   bulunduğundan,    davanın   görev   yönünden   reddinin icap ettiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

Davacı vekili, bu kez, söz konusu idari para cezasına karşı adli yargı yerinde itirazda bulunmuştur.

BODRUM 1. SULH CEZA MAHKEMESİ; 12.6.2006 gün ve Müt.E:2005/066; Müt. K:2006/351 sayı ile, itiraz eden vekili itiraz dilekçesi ile; Muğla Valiliği İl Özel İdare Sekreterliği’ne ait 23.9.2005 tarih ve 444 sayılı karar ile İmar Yasası’na aykırılık nedeniyle verilen idari para cezasının usulsüz olduğunu belirterek iptalini talep ettiği, tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; 3194 sayılı İmar Yasası’nın 42. maddesinde öngörülen idari para cezalarına karşı Sulh Ceza Mahkemelerinde itiraz edilebileceğini düzenleyen anılan maddenin 5. fıkrasının, Anayasa Mahkemesi"nin 15.5.1997 tarih ve 1996/72-1997/51 sayılı kararı ile iptal edilip, söz konusu kararın 1.2.2001 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmasından altı ay geçmekle yürürlüğe girmiş bulunması ve iptal kararından sonra yeni bir yasal düzenleme de yapılmamış olması karşısında, idari bir işlemin yargısal denetiminin genel görevli idari yargı mercilerinde yapılmasının olanaklı hale geldiği, bu nedenle itirazın incelenmesinin Mahkemelerinin görev alanına girmediği, idari yargı yoluna başvurulması gerektiği, ayrıca görev hususu kamu düzenine ilişkin olup, resen dikkate alınması gerektiği anlaşıldığından, Mahkemelerinin görevsizliğine karar vermenin icap ettiği gerekçesiyle (Bodrum S.C.M."nin 20.10.2003 tarih ve 2003/57-2003/95 D.İş E,K sayılı kararının Yargıtay7.C.D." nin 27.12.2005 tarih ve 2004/37022 E, 2005/21939 K sayılı ilamı ile yukarıda belirtilen gerekçelerle görevsizlik kararı verilmesi gerektiğinden bahisle bozulduğu belirtilerek) görevsizlik kararı vermiş; bu karar, karara itiraz edilmeyerek kesinleşmiştir.

            İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Ahmet AKYALÇIN’ın Başkanlığında, Üyeler: Mahmut BİLGEN, Ramazan TUNÇ, O. Cem ERBÜK, Ayper GÖKTUNA, Serdar AKSOY ve Muhittin KARATOPRAK’ın katılımlarıyla yapılan 26.12.2007 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME : Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

Uyuşmazlık Mahkemesi Genel Kurulu’nun 11.7.1988 günlü, E:1988/1, K:1988/1 sayılı İlke Kararında, “2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanunun bütünüyle incelenip değerlendirilmesinden, bu Kanunun uygulanması yönünden 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan, ‘ceza uyuşmazlıkları’ ibaresinden, savcının ya da şahsi davacının talebi ile başlayan yargılaması sonunda sanığın mahkumiyetine ya da beraatine hükmedilebilecek davalarda, askeri ve adli ceza mahkemeleri arasında çıkan görev ve hüküm uyuşmazlıklarının anlaşılması, bunun dışında kalan tüm görev uyuşmazlıklarının ‘hukuk uyuşmazlığı’ sayılması gerektiği sonucuna varılmaktadır. Uygulanması idari organlara bırakılan cezalar, adli nitelikte olmadığından, bunlar hakkında yapılan itirazlar ya da açılan davalar ‘ceza davası’ olarak nitelendirilemezler. İdari niteliklerinden dolayı bu davalara ilişkin görev ve hüküm uyuşmazlıklarının Uyuşmazlık Mahkemesinin Hukuk Bölümünde incelenip çözümlenmesi gerektiği...” açıkça belirtilmiştir. Bu durum gözetildiğinde, olay bölümünde yazılı başvuru konusu görev uyuşmazlığının Hukuk Bölümünde incelenmesi gerektiği kuşkusuzdur.

Adli ve idari yargı yerleri arasında anılan Yasanın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, adli yargı dosyasının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak davacı vekilinin istemi üzerine son görevsizlik kararını veren Mahkemece Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ : Raportör-Hakim Nurdane TOPUZ’un, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ayla SONGÖR ile Danıştay Savcısı Gülen AYDINOĞLU’nun, davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, 3621/3830 sayılı Kıyı Kanunu’nun 14 ve 15(b) maddeleri gereğince 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesine göre verilen para cezasının kaldırılması istemiyle açılmıştır.

3621 sayılı Kıyı Kanunu’nun “Amaç” başlığını taşıyan 1. maddesinde, “Bu Kanun, deniz, tabii ve suni göl ve akarsu kıyıları ile bu yerlerin etkisinde olan ve devamı niteliğinde bulunan sahil şeritlerinin doğal ve kültürel özelliklerini gözeterek koruma ve toplum yararlanmasına açık, kamu yararına kullanma esaslarını tespit etmek amacıyla düzenlenmiştir” denilmiş; 14. maddesinde, bu Kanun kapsamında kalan alanlarda ruhsatsız yapılar ile ruhsat ve eklerine aykırı yapılar hakkında 3194 sayılı İmar Kanunu’nun ilgili hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiş; 15. maddesinde, “a) Kıyıda ve uygulama imar planı bulunan sahil şeritlerinde;