Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/6000 Esas 2022/4505 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Aslı ve birleşen davalar arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmıştır ve asıl dava ipoteklerin fekkine, birleşen dava ise kira kayıpları ve eksik işlerden dolayı bağımsız bölümlerde meydana gelen değer kaybı bedelinin tazminine ilişkindir. Karar, asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine ve karşı davada ise karar verilmesine yer olmadığına dairdir. Ancak temyiz dilekçesi usule uygun değildir ve geçerli temyiz harcı yatırılmamıştır. Asıl dava için nispi harç yatırılması gerektiği ve hükmü temyiz eden asıl dava davalıları vekilinin toplamda 15.370,00 TL eksik nispi temyiz harcı yatırmaları gerektiği belirtilmiştir. Harçlar Kanunu'nun 16/1 ve 32. maddeleri açıklanmıştır. Sonuç olarak dosyanın yerel mahkemesine geri çevrilmesi kararlaştırılmıştır.
Harçlar Kanunu'nun 16/1. maddesi, değer ölçüsüne göre harca tabi işlerde (1) sayılı tarifede yazılı değerlerin esas alınacağını öngörmektedir. Harçlar Kanunu'nun 32. maddesi ise eksik harç tamamlanmadan müteakip işlemlerin yapılamayacağını belirtmektedir.

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


- K A R A R -

Asıl, birleşen dava ve birleşen davaya karşı açılan dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmış olup, asıl dava 4 adet bağımsız bölüm üzerindeki ipoteklerin fekkine; birleşen dava geç teslimden kaynaklanan kira kayıpları ve eksik işlerden dolayı bağımsız bölümlerde meydana gelen değer kaybı bedelinin tazminine; birleşen davaya karşı açılan dava ise fazla yapılan işlerin bedeli talebine ilişkindir.
Mahkemece asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine, karşı davada ise karar verilmesine yer olmadığına dair verilen karar, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz dilekçesinin verilme usulü HUMK'nın 434. maddesinde açıklanmış olup, buna göre harca tabi ise temyiz dilekçesinin temyiz defterine kayıt ettirilip, temyiz harcının yatırılmış olması gerekmektedir. Temyiz defterine kayıt ettirilip, harcı alınmayan temyiz dilekçeleri bakımından çözüm getiren 21.05.1985 gün, 1984/5 Esas, 1985/1 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında harca tabi olmasına rağmen hesap edilip ilgilisinden alınmadan temyiz defterine kaydedilen temyiz dilekçeleri hakkında da HUMK'nın 434/3. maddesinde öngörülen eksik harç ödenmesi ile ilgili işlemin kıyasen uygulanması ve bu durumda temyiz isteminin, temyiz defterine kaydedildiği tarihte yapılmış sayılması gerektiği açıklanmıştır.
Karar ve ilam harcı, maktu ve nispi olmak üzere iki çeşittir. (492 sayılı Kanun m.15,21). Bu anlamda davanın maktu veya nispi harca tabi olup olmaması, kural olarak dava konusunun para ile değerlendirilebilir olup olmamasına göre değişmektedir. Nispi harç, konusu belli bir değerle (para veya para ile değerlendirilebilen bir şey) ilgili davalarda, hüküm altına alınan değer üzerinden tarifedeki belli nisbete göre alınan harçtır (1 sayılı Tarife, madde III/1-a). Maktu harç ise, konusu belli bir değerle tespit edilemeyen davalarda ve davanın reddine ilişkin kararlardan alınan harçtır (1 sayılı Tarife, madde III/2-a). Harçlar Kanunu'nun 16/1. maddesinde değer ölçüsüne göre harca tabi işlerde (1) sayılı tarifede yazılı değerlerin esas alınacağı öngörülmüştür. Harçlar Kanunu'nun 32. maddesi gereğince eksik harç tamamlanmadan müteakip işlemler yapılamaz.
Somut olayda, asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine ilişkin verilen kararı, asıl dava davalısı-birleşen dava davacısı arsa sahibi vekilleri asıl ve birleşen davaya dair verilen hükmü her iki dava yönünden temyiz ettiği halde asıl dava için 5.123,25 TL nispi harç, birleşen dava için ise maktu harç yatırmıştır. Oysa temyiz dilekçesinin süresinde temyiz kaydı yapılmış ise de, asıl davada ipoteğin fekki istenen bağımsız bölümler üzerindeki ipoteklerin 300.000,00’er TL olduğu ve 1.200.000,00 TL üzerinden davacının tamamlama harcı yatırdığı ve asıl dava değerinin 1.200.000,00 TL olduğu anlaşılmakla bu değer üzerinden nispi temyiz harcı yatırılması gerekmektedir. Hükmü temyiz eden asıl dava davalılar vekili tarafından harcı eksik yatırılan asıl dava yönünden anılan harçları yatırması için vekile HUMK'nın 434/3. maddesi uyarınca muhtıra çıkarılması, sonucuna göre gerektiğinde aynı hüküm uyarınca mahkemece bir karar verilmesi, harcı yatan dava yönünden dosyanın temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinin, temyiz kaydı yapılmış ise de hükmü temyiz eden asıl davada davalı tarafça toplamda 15.370,00 TL eksik nispi temyiz karar harcının tamamlanması gerekmektedir. Hükmü temyiz eden asıl dava davalılar vekilince anılan eksik temyiz harçları yatırılmışsa buna ilişkin belgenin eklenmesi, yatırılmamışsa; yatırması için HUMK'un 434/3. maddesi uyarınca anılan vekile muhtıra çıkarılması sonucuna göre gerektiğinde dosyanın temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi ya da aynı madde uyarınca mahkemece bir karar verilmesi için dosyanın yerel mahkemesine geri çevrilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın yerel mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 04.10.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.