Yakınan        : F.U.

Mağdure        : A.U.

 Sanık             : H.G.

                  O L A Y          : Narlıdere/İzmir Ege Or. As. İsth. Ve E. H. Gr. Mu. Emn. Tk. Komutanlığı emrinde görevli sanık H.G."in, 15.8.2000 günü, önceden tanıyıp arkadaşlık yaptığı mağdure A.U."u, Demirtaş beldesine götürdüğü, böylece, reşit olmayan mağdureyi kaçırıp alıkoymak suçunu işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan Türk Ceza Kanunu"nun 430/2, 433. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle Alanya Cumhuriyet Başsavcılığı"nın 27.2.2001 gün ve E:2001/525, K:2001/284  sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır. 

ALANYA ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 27.12.2002 gün ve E:2001/481, K:2002/2384 sayıyla; suç tarihinde sanığın asker kişi olup, yüklenen suçun da askeri suç olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Ege Ordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi"ne gönderilmiştir. 

EGE ORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 17.2.2004 gün ve E:2004/234, K:2004/22 sayıyla; sanığın suç tarihinde sivil kişi olduğu ayrıca Askeri Ceza Kanunu"nun 152. maddesinin yürürlükten kaldırıldığı, 353 sayılı Yasa"nın 9 ve 11. maddeleri uyarınca yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, aynı Mahkemece, Mahkememize gönderilmiştir. 

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Tülay TUĞCU’nun Başkanlığında, Üyeler; Süleyman ÖZCAN, Hamdi Yaver AKTAN, Muvaffak TATAR, Recep SÖZEN, Hasan DENGİZ, M. Sadık LİMAN’ın  katılımlarıyla yapılan 3.5.2004 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Kürşad Veli EREN"in, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine  ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

            Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun"da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Adli ve askeri yargı yerleri arasında Yasa"nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

 ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

353 Sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu"nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.           

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu"nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu"nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu"na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir.   

 Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, sanığın, yüklenen suçun işlendiği ileri sürülen günde asker kişi olması ve yüklenen suçun da "askeri suç" olduğu gerekçesine yer verilmiş ise de, 26.5.2000 tarihinde yürürlüğe giren 26.3.2000 gün ve 24001 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan, 4551 sayılı Yasa"nın 38. maddesi ile 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu"nun, 152. maddesi yürürlükten kaldırılmış olduğundan sanığa yüklenen "kaçırıp-alıkoymak" suçunun da "askeri suç" niteliği ortadan kalkmıştır. 

            Dosyanın incelenmesinde, dosya içinde bulunan bilgi ve belgelerden sanığın suç tarihinde sivil kişi olduğu anlaşılmaktadır. 

            Bu durumda, olayda 353 sayılı Yasa"nın asker olmayan kişilerin askeri mahkemelerde yargılanma koşullarını belirleyen 11. maddesi ile benzer düzenlemenin yer aldığı 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu"nun Ek-6.maddesi yönünden değerlendirme yapılmalıdır. Anılan Yasa"larda sayılan suçlar arasında, sanığa yüklenen "kaçırıp-alıkoymak" suçu bulunmamaktadır. 

Açıklanan nedenlerle, suç tarihinde sivil kişi olan sanık hakkında, açılan kamu davasının adli yargı yerinde çözümlenmesi ve Alanya Asliye Ceza Mahkemesi"nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

SONUÇ         : Davanın çözümünde ADLİ yargı yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Alanya Asliye Ceza Mahkemesi"nin 27.12.2002 günlü ve E:2001/481, K:2002/2384 sayılı görevsizlik KARARININ kaldırılmasına, 3.5.2004  günü KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ ile karar verildi.