Esas No: 2022/8139
Karar No: 2022/21553
Karar Tarihi: 02.11.2022
Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2022/8139 Esas 2022/21553 Karar Sayılı İlamı
4. Ceza Dairesi 2022/8139 E. , 2022/21553 K."İçtihat Metni"
KARAR
Hakaret suçundan şüpheli ... hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda ...Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 16/09/2020 tarihli ve 2020/107 soruşturma, 2020/4167 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karara karşı yapılan itirazın reddine ilişkin mercii ...Sulh Ceza Hâkimliğinin 06/10/2020 tarihli ve 2020/2528 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
İstem yazısında; "Somut olayda, ... adlı sosyal paylaşım sitesinde ...Belediye Başkanı olan müştekinin yaptığı bir basın açıklaması ile ilgili haberin altına şüphelinin suç tarihinde müştekiyi kastederek "amk onlarda senin yuzume hasret sanki s... Min uyuzutipine bak işşiniz gucunuz daha fazla yalama copvopcular sizi" şeklinde yorum yazmak suretiyle müştekiye hakaret ettiği yönündeki şikâyet üzerine, ...Cumhuriyet Başsavcılığınca, "şüphelinin tarafı belirli olmayan yani matufiyet oluşturmayacak şekilde paylaşımda bulunduğu, şüphelinin alınan beyanında; yaptığı yorum ile müştekiyi kast etmediğini beyan ettiği, ...şüphelinin yazmış olduğu yorum içeriği incelendiğinde müştekiye yönelen herhangi bir hakaret içerikli söylem bulunmadığı..." gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmiş ise de,
Müştekinin isminin ve fotoğrafının bulunduğu haber metninde; "...Belediye Başkanı ...'dan ... destek olan sanatçılara: Buradaki en ufak programda sahne alamayacaklar" şeklindeki basın açıklamasının altına, şüpheli tarafından müştekiye ait basın açıklamasının içeriği ile uyumlu olacak bir vaziyette "amk onlarda senin yuzume hasret sanki s... Min uyuzutipine bak işşiniz gucunuz daha fazla yalama copvopcular sizi" şeklindeki yorumun doğrudan basın açıklması yapan kişiye yönelik bulunduğu nazara alındığında, matufiyet şartının gerçekleştiği cihetle, mevcut delillerin kamu davasının açılmasını gerektirir nitelikte bulunduğu anlaşılmakla, bu delillere ve suçun unsurlarına yönelik takdir ve değerlendirmenin mahkemesince yapılması gerektiği gözetilmeden, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir." denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
CMK'nın 160. maddesinin 1. fıkrasında, "Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hali öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar." 2. fıkrasında, "Cumhuriyet savcısı, maddi gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adli kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür." 170. maddesinin 2. fıkrasında, “Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet Savcısı, bir iddianame düzenler." 172. maddesinin 1. fıkrasında, “Cumhuriyet savcısı, soruşturma evresi sonunda, kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verir.” hükümleri düzenlenmiştir.
Aynı Kanun'un 6545 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten sonraki “Cumhuriyet savcısının kararına itiraz” başlıklı 173. maddesinde ise;
“(3) Sulh ceza hâkimliği, kararını vermek için soruşturmanın genişletilmesine gerek görür ise bu hususu açıkça belirtmek suretiyle, o yer Cumhuriyet başsavcılığından talepte bulunabilir; kamu davasının açılması için yeterli nedenler bulunmazsa, istemi gerekçeli olarak reddeder; itiraz edeni giderlere mahkûm eder ve dosyayı Cumhuriyet savcısına gönderir. Cumhuriyet savcısı, kararı itiraz edene ve şüpheliye bildirir.
(4) Sulh ceza hâkimliği istemi yerinde bulursa, Cumhuriyet savcısı iddianame düzenleyerek mahkemeye verir.” hükümleri yer almaktadır.
Soruşturma evresinin asıl yetkilisi olan Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez ceza yargılamasının temel amacı olan maddi gerçeğin ortaya çıkarılması için soruşturmaya başlayacaktır.
Bir fiilin işlendiği haberinin alınması üzerine, suçu takibe yetkili makamlar tarafından derhal hazırlık soruşturmasına başlanmasını ifade eden ilkeye "araştırma mecburiyeti ilkesi"; hazırlık soruşturmasının neticesinde fiilin takibini gerektirecek hususlarda fiilin ve failin belli olması, yeterli emareler teşkil edecek vakıaların bulunması, başka bir ifade ile, şüphelerin ciddi olduğunun tespit edilmesi ve dava şartlarının gerçekleşmiş olması durumunda, yetkili makam tarafından kamu davasının açılmasını ifade eden ilkeye ise "kamu davasını açma mecburiyeti ilkesi" denilmektedir.
İncelenen somut olayda, ... isimli sosyal paylaşım sitesinde haber metninin altına şüphelinin yazdığı sözlerin neye ve kime istinaden yaptığının anlaşılamadığı ve matufiyet şartının gerçekleşmediği gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmişse de, CMK'nın 172/1. maddesindeki, kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinin somut olayda mevcut olmadığı CMK'nın 170/2. maddesi uyarınca dosyadaki mevcut delillerin iddianame düzenlenebilmesi ve suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu açıktır.
Şüphelinin eyleminin sübut bulup bulmadığı hususu, lehine ve aleyhine toplanacak tüm delillerin, mahkemece birlikte tartışılıp değerlendirilmesi sonucu belirlenmesi gerekmektedir. Yapılan açıklamalara göre, itirazın reddine dair karar hukuka aykırıdır.
Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın kanun yararına bozma istemi doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1- Hakaret suçundan şüpheli ... hakkında ... Sulh Ceza Hâkimliğinin 06/10/2020 tarihli ve 2020/2528 değişik iş sayılı kararının, 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2- CMK’nın 309. maddesinin 4-a fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na TEVDİİNE, 02/11/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.