Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/6180 Esas 2022/4954 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)

Taraflar arasındaki alacak davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hüküm süresi içinde davacılar ve davalı vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ... Emniyet Müdürlüğü Hizmet Binası Deprem Güçlendirme ve Onarımı yapım ihalesini aldığını, taraflar arasında bu kapsamda sözleşme yapıldığını, müvekkilinin davalı tarafın talebi üzerine sözleşme dışı birtakım işler yaptığını, ancak bedellerinin ödenmediğini belirterek asgari KDV hariç 10.000,00 TL'nin %19 KDV'si ile birlikte tespiti ile işin bitmiş olduğu 23.08.2012 tarihinden itibaren işleyecek olan ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini dava etmiştir.
Davalı ... Özel İdaresi vekili cevap dilekçesinde özetle, sözleşmenin 28.1.b bendine göre sözleşme bedelinin %10'una kadar ilave işin davacı yüklenici firmaya yaptırıldığını, bu artış bedelinin de işin kesin hesabında ödendiğini, yüklenici firmaya işin sözleşme bedelinin %10 dışında imalât yapılması hususunda idarece yazılı talimatın verilmediğini, yükleniciye verilen sürenin proje revizeleri yapılacak imalât değişikliklerinde ve %10 keşif artışları dikkate alınarak verildiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, sözleşme dışı yapılan imalâtların iş sahibine yararlı olması halinde sözleşmenin yapıldığı tarihte yürürlükte olan 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 410 ve devamı maddelerinde tanımlanan vekâletsiz iş görme hükümlerine göre, bedelinin iş sahibinden istenilmesi mümkün olduğu bu nedenle davacının sözleşme dışı yaptığı iş karşılığı bilirkişi raporunda belirlenen 107.385,90 TL’nin davacı lehine hüküm altına alınmasına karar verilmiştir.
Mahkemece davanın kabulüne dair verilen kararın davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 14.10.2019 tarih, 2019/2803 Esas ve 2019/3910 Karar sayılı ilâmı ile, ruhsata bağlanması gereken imalâtlar için davacıya yetki ve süre verilmesi, bundan sonra bedellerinin diğer sözleşme dışı imalâtlarla birlikte 20.05.2015 tarihli raporu veren heyetten alınacak ek rapor alınarak hesaplattırılıp sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiş, mahkemece bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozmanın şümulü dışında kalarak kesinleşen cihetlere ait temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmamasına göre davalı vekilinin tüm, davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2- Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 14.10.2019 tarih, 2019/2803 Esas ve 2019/3910 Karar sayılı ilâmında; “Davacı yüklenicinin sözleşme dışı imalât yapması halinde bedelini, vekâletsiz iş görme hükümlerine göre talep etme hakkı bulunmaktadır. Talep edilecek imalât bedellerinin yasal ve iş sahibinin yararına olması gerekir. Bilirkişi raporunda bir kısım imalâtların ruhsata bağlanması halinde bedelinin ödeneceği belirtildiğine göre; bu kalem imalâtlar yönünden davacıya yetki ve süre verilerek ruhsata bağlanmasının sağlanması halinde, bedellerinin yapıldığı yıl piyasa fiyatlarına göre hesaplattırılması, yine deprem güçlendirme ve onarım işi ile ilgisi bulunmadığı için bedeli hesaplanmayan ancak davalı tarafından kullanıldığı anlaşılan imalât bedellerinin de vekâletsiz iş görme hükümlerine göre yapıldığı yıl piyasa fiyatlarına göre belirlenerek bedellerinin tahsili gerekir. Mahkemece yapılması gereken iş; ruhsata bağlanması gereken imalâtlar için davacıya yetki ve süre verilmesi, bundan sonra bedellerinin diğer sözleşme dışı imalâtlarla birlikte 20.05.2015 tarihli raporu veren heyetten alınacak ek rapor ile hesaplattırılıp sonucuna göre karar verilmesinden ibaret olup eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmamıştır.” denmiştir.
Mahkemece bozma ilâmına uyulmasına karar verildiği halde bozma ilâmının gerekleri yerine getirilmemiştir. Her ne kadar mahkemece bozmaya uyularak, 30.01.2020 tarihli ve 1 no.lu ara karar ile davacı yükleniciye ruhsata bağlanması gereken imalatların ruhsata bağlanması için yetki ve süre verilmiş ise de davacı vekili ara karardan rücu talep etmiş, bu kez 06.07.2020 tarihli ara karar ile, bozma ilamında açıkça davacı yükleniciye yetki ve süre verilmesi gerektiğinin açıklanmasına rağmen yapı ruhsatı alma sorumluluğunun kural olarak davalı iş sahibine ait olduğu belirtilerek bir önceki ara kararından rücu edilmiş ve davalı vekiline 11.02.2015 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen ve ruhsata bağlanması gereken imalatların ruhsata bağlanması için bir sonraki celseye kadar yetki ve süre verilmiştir.
Bu süre içinde tadilat ruhsatı alınmadığından mahkemece ruhsata bağlanmasına gerek olmayan 7 kalem yönünden ek rapor alınmış rapor doğrultusunda 10.000,00 TL'nin dava tarihi olan 01/02/2013 tarihinden ve 2.833,24 TL'nin ise ıslah tarihi olan 05/11/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı kapatılan ... İl Özel İdaresine İzafeten ... İl Emniyet Müdürlüğünden tahsili ile davacılara verilmesine, ıslah ile arttırılan fazlaya ilişkin talebin reddine dair hüküm kurulmuştur.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulu'nun 09.05.1960 gün 21/9 sayılı kararı uyarınca, mahkemece Yargıtay bozma ilâmına uyulmakla lehine olan taraf için usulî kazanılmış hak oluşacağından mahkemece bozma ilâmı uyarınca inceleme yapılması ve karar verilmesi zorunlu hale gelir. Somut olayda usulî kazanılmış hakkın istisnaları söz konusu değildir.
O halde mahkemece yapılacak iş; Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 14.10.2019 tarih, 2019/2803 Esas ve 2019/3910 Karar sayılı bozma ilâmı dikkate alınarak, ruhsata bağlanması gereken imalâtlar için davacıya yetki ve süre verilmesi, bundan sonra bu işlerin bedellerinin diğer sözleşme dışı imalâtlarla birlikte belirlenmesi için, 20.05.2015 tarihli raporu düzenleyen heyetten bozma ilamında yer verilen tüm hususları karşılayacak şekilde alınacak ek rapor ile hesap yaptırılıp sonucuna göre karar verilmesinden ibaret olup bozma ilamına aykırı olarak ruhsata bağlanması gereken imalâtlar için davalıya süre verilip bu doğrultuda davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.

SONUÇ: Yukarıda 1.bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle kabulü ile hükmün davacılar yararına BOZULMASINA, davalı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine, 25.10.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.