Esas No: 2020/633
Karar No: 2020/702
Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü 2020/633 Esas 2020/702 Karar Sayılı İlamı
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/633 KARAR NO : 2020/702 KARAR TR: 23.11.2020
|
ÖZET : Davacı ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü arasında 05.06.2015 tarihinde 9. Etap 79.1.TÜY.09.00009 numaralı imzalanan hibe sözleşmesi kapsamında ödenmeyen 262.000,00-TL hibenin ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılan davanın İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk. |
KARAR
Davacı : T.S.
Vekili : Av. M.T.
Davalı : Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
Vekili : Av. A.K.K.
O L A Y : Davacıvekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü arasında 26.10.2014 tarihli ve 29157 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı Kapsamında Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımların Desteklenmesi Hakkındaki 2014/43 nolu Tebliğ ve bu Tebliğde Değişiklik Yapılmasına dair 20.12.2014 tarihli ve 29211 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2014/57 numaralı Tebliğ kapsamında 05.06.2015 tarihinde 9. Etap 79.1.TÜY.09.00009 numaralı imzalanan hibe sözleşmesi kapsamında 500.000,00-TL hibe desteğinin sağlandığı ve sözleşme kapsamında 238.000,00-TL ödeme yapıldığını ileri sürülerek ödemesi yapılmayan 262.000,00-TL tutarındaki hibenin davalı idareden alınarak dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyleidari yargı yerinde dava açmıştır.
GAZİANTEP 1. İDARE MAHKEMESİ: 17.8.2018 gün ve E:2018/1164, K:2018/849 sayı ile, dava konusu olayda, davacı ile idare arasında imzalanan hibe sözleşmesinde, projenin uygulanma süresi, süre uzatımları, mücbir sebep ve kapanış tarihine ilişkin düzenlemelere yer verildiği; sözleşmenin feshine neden olabilecek hallerin tek tek belirlendiği; fesih nedenlerinden birinin gerçekleşmesi halinde sözleşmenin feshedilebileceği, yatırımcıya Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı tarafından ödenen bir hibe ödemesi varsa yasal faizi ile birlikte Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı"na geri ödeneceğinin düzenlendiği, uyuşmazlıkların çözümünde Kilis Mahkemeleri ile İcra Dairelerinin yetkili olduğunun kurala bağlandığı dikkate alındığında; Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü ile davacı arasında imzalanan hibe sözleşmesinin idari sözleşmelerin taraflardan birinin idare olması dışındaki diğer koşulları taşımadığı, dolayısıyla özel hukuk hükümlerine tabi olduğu sonucuna varıldığı; bu durumda, özel hukuk hükümlerine tabi hibe sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlığın görüm ve çözümü adli yargı yerinin görevinde bulunduğu gerekçesiyle, davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 15/1-a. maddesi hükmü uyarınca görev yönünden reddine karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.
Davacı vekili aynı istemle adli yargı yerinde dava açmıştır.
Kilis 2. Asliye Hukuk Mahkemesi: 31.10.2019 gün ve E:2018/392, K:2019/271 sayı ile, Taraflar arasında 05/06/2015 tarihinde hibe sözleşmesi imzalandığı, idare ile davacı arasında sözleşmenin idari bir kararla yapılmış olduğu , idarenin kamu gücünü kullanarak sözleşme ve sonrasında sözleşme süresine uzatmalar yaptığı, davacı tarafından yatırımın zamanında bitirilmediği gerekçesi ile sözleşme şartları ihlal edildiğinden bahisle 500.000-TL olan hibe desteği tutarı yerine 238.000-TL ödeme yapıldığı, alınan kararın Davalı kurum tarafından kamu gücü kullanılarak tek taraflı olarak alındığı, hibe sözleşmesinin özel hukuk alanına giren bir sözleşme olmadığı idari işlemden kaynaklı sözleşme olduğu, sözleşmeye ilişkin içerik ve şartların Bakanlık tarafından hazırlanmış olması idarenin hizmetin yürütülmesini sağlamak için , hizmeti yapanlara kamu gücüne dayanan kimi yetkiler tanıması ve hizmetin düzenli ve istikrarlı yürütülmesini sağlamak için denetim ve gözetim yetkisine sahip olması, eksiklik halinde sözleşmenin tek taraflı feshine karar verebilmesi hususları dikkate alındığında idari işlem ve eylemlerden doğan davanın 2577 sayılı İYUK 2. Maddesi hükmü uyarınca idari yargı yerinde çözülmesi gerektiği, Uyuşmazlık Mahkemesi"nin 20/02/2017 tarih, 2017/72 Esas ve 2017/74 Karar sayılı ilamının da aynı doğrultuda olduğu anlaşılmakla, dava şartı mevcut olmadığından mahkemelerinin görevsizliğine, 6100 sayılı HMK"nın 114/1-b ve 115/2 maddeleri gereğince usulden reddinekarar vermiş, bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf isteminde bulunulmuştur.
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi: 22.1.2020 gün ve E:2020/110, K:2020/90 sayı ile, mahkemece, kararı kesinleşmiş bulunan İdare Mahkemesinin dosyası bulunduğu yerden getirtilerek, görülmekte olan dava dosyasındaki yargılama durdurulmak suretiyle adli yargı yolunun caiz olmadığı yönündeki gerekçeli yazı ile her iki dosyanın 2247 sayılı kanun 19/1. Maddesine göre yargı yolu uyuşmazlığın çözümlenmesi konusunda Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesi ile Uyuşmazlık Mahkemesinin kararı beklenerek sonucuna göre karar vermesi gerekirken, eksik araştırma ve incelemeyle karar verilmesi doğru bulunmadığı gerekçesiyle, mahkemece verilen karar usul ve yasaya uygun olmadığından davacı tarafın istinaf başvurusunun kabulü ile HMK"nın 353/1.a.3 maddesi gereğince kararın kaldırılması ve Mahkemece 2247 sayılı kanunu 19/1. Maddesine göre gerekli işlemin yapılması için dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.
KİLİS 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 18.5.2020 gün ve E:2020/45 sayı ile, Bölge Adliye Mahkemesi ilamı doğrultusunda ilgili dosyaların Uyuşmazlık Mahkemesi"ne gönderilmesine karar vermiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE:
Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Burhan ÜSTÜN’ün Başkanlığında, Üyeler: Şükrü BOZER, Mehmet AKSU, Birol SONER, Aydemir TUNÇ, Nurdane TOPUZ ve Ahmet ARSLAN"ın katılımlarıyla yapılan 23.11.2020 günlü toplantısında:
l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;Asliye Hukuk Mahkemesince, adli yargı dosyası ile birlikte idari yargı dosyası da temin edilmek sureti ile 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesinde öngörülen şekilde başvurulduğu ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, idari ve adli yargı yerleri arasında doğan görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.
II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava; davacı ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü arasında 05.06.2015 tarihinde 9. Etap 79.1.TÜY.09.00009 numaralı imzalanan hibe sözleşmesi kapsamında ödenmeyen 262.000,00-TL hibenin ödenmesine karar verilmesiistemiyle açılmıştır.
18/4/2006 tarihli ve 5488 sayılı Tarım Kanunu’nun "Amaç" başlıklı 1. maddesinde;
"Bu Kanunun amacı; tarım sektörünün ve kırsal alanın, kalkınma plân ve stratejileri doğrultusunda geliştirilmesi ve desteklenmesi için gerekli politikaların tespit edilmesi ve düzenlemelerin yapılmasıdır." denildikten sonra;
Aynı Kanunun "Kapsam" başlıklı 2. maddesinde; "Bu Kanun, tarım politikalarının amaç, kapsam ve konularının belirlenmesi; tarımsal destekleme politikalarının amaç ve ilkeleriyle temel destekleme programlarının tanımlanması; bu programların yürütülmesine ilişkin piyasa düzenlemeleri, finansman ve idarî yapılanmanın tespit edilmesi; tarım sektöründe uygulanacak öncelikli araştırma ve geliştirme programlarıyla ilgili kanunî ve idarî düzenlemelerin yapılması ve tüm bunlarla ilgili uygulama usûl ve esaslarını kapsar." şeklindeki düzenleme ile, tarımsal politika, plan ve programların 5488 sayılı Kanunçerçevesinde yapılacağı belirlenmiş, aynı Kanunun 7. maddesi ile de bu görev Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’na verilmiştir. (6.4.2011 tarihli ve 6223 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan 639 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı olarak adı değiştirilmiş, 10.5.2018 tarihli ve 7142 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Orman ve Su işleri Bakanlığı ile birleştirilerek adı Tarım ve Orman Bakanlığı olarak değiştirilmiştir.)
Bu kapsamda Tarım Bakanlığı tarafından, davaya konu sözleşmenin imzalandığı tarihte yürürlükte olan, Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Genç Çiftçi Projelerinin Desteklenmesi Hakkında 2016/16 sayılı tebliğin hazırlandığı ve 5.4.2016 gün ve 29675 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe girdiği anlaşılmıştır.
2016/16 Sayılı Tebliğin "Amaç" başlıklı 1. maddesi, "(1) Bu Tebliğin amacı; tarımda sürdürülebilirliğin sağlanması, genç çiftçilerin girişimciliğinin desteklenmesi, gelir düzeyinin yükseltilmesi, alternatif gelir kaynaklarının oluşturulması ve kırsalda genç nüfusun istihdamına katkı sağlayacak kırsal alandaki tarımsal üretime yönelik projelerin desteklenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir." şeklindedir.
Anılan Tebliğin 4/d maddesinde; genç çiftçi proje değerlendirme komisyonu: Valilik Makamının oluru ile vali yardımcısının başkanlığında, bakanlık il müdürü, il müdür yardımcısı ile defterdarlık, il milli eğitim müdürlüğü, il çalışma ve iş kurumu müdürlüğü, ziraat odası başkanlığı ve ticaret borsası temsilcilerinden oluşan sekiz kişilik komisyon olarak; 4/g maddesinde hibe sözleşmesi; proje sahibi ile il müdürü veya ilçe müdürü arasında imzalanan ve hibeden yararlanma esasları ile tarafların yetki ve sorumluluklarını düzenleyen sözleşme olarak tanımlanmıştır.
Söz konusu Tebliğ"in "Hibe desteği miktarı" başlıklı 15. maddesinin 1. fıkrasında "Bu Tebliğ kapsamında kabul edilen başvurularda, hibe sözleşmesi imzalanarak belirlenen şartları yerine getiren genç çiftçiye en fazla otuz bin TL’ye kadar hibe yoluyla destek verilir."; "Başvuruların değerlendirilmesi" başlıklı 17. maddesinde, "(1) Program kapsamındaki başvuruların değerlendirilmesi genç çiftçi proje değerlendirme komisyonu tarafından aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır:
a) Komisyon tarafından teslim alınan projeler on iş günü içerisinde değerlendirilip onaylanır.
b) Komisyon tarafından hazırlanan nihai listeler belirlenen yerlerde ve şekilde ilan edilir.
c) Proje değerlendirme komisyonunun bir başvuruyu reddetme ya da hibe vermeme kararı kesindir."; "Hibe sözleşmesi ve uygulama zamanı" başlıklı 18. maddesinde, " (1) Genç çiftçi proje değerlendirme komisyonu tarafından belirlenen ve nihai hale getirilen listelerde yer alan genç çiftçiler ile yapılacak hibe sözleşmesi aşağıdaki esaslar çerçevesinde gerçekleştirilir:
a) Hibe sözleşmesi imzalamaya hak kazanan genç çiftçiler ile beş iş günü içerisinde sözleşme imzalanır.
b) İmzalanan hibe sözleşmesi gereği genç çiftçiler, sözleşme tarihinden itibaren en çok yüz yirmi gün içerisinde proje içeriğine esas alımları gerçekleştirirler ve hibe ödeme talebine ilişkin başvurularını yaparlar. Yüz yirmi günlük sürenin son gününün tatil gününe denk gelmesi halinde takip eden ilk iş günü mesai bitimine kadar müracaat edilebilir."; "Hibe desteği ödeme talebi" başlıklı 19. maddesinde, "(1) Hibe desteği ödemelerine ilişkin esaslar şunlardır:
a) Genç çiftçi, hibe ödeme taleplerini, yatırıma ait fiili gerçekleşmelerden sonra veya hibe sözleşmesi bitim tarihinden itibaren, beş iş günü içerisinde yatırım yerinin bağlı olduğu il/ilçe müdürlüğüne yapar.
b) Genç çiftçi proje yürütme birimi, ödeme talebi ile ilgili belgeleri başvuru sahiplerinden alır, ödemeye ilişkin gerçekleşmeleri beş iş günü içerisinde yerinde tespit eder, belgelendirir ve tutanağa bağlar.
c) İlçe genç çiftçi proje yürütme birimi, hibeye esas ödeme icmallerini beş iş günü içerisinde il müdürlüğüne gönderir.
ç) İl müdürlüğü, hibe ödemesine esas aylık ödeme icmallerini her ayın yirmi beşine kadar Genel Müdürlüğe gönderir.
d) Genel Müdürlük, icmalleri banka ödeme formatına dönüştürüp hibe ödenmesini sağlar.
(2) İl müdürlükleri, aylık ödeme icmallerinin kontrol onayı ve ödeme işleminden sonra hibe proje sahiplerinin banka ve ödeme bilgilerinde hata tespit etmeleri halinde bu Tebliğ kapsamında Bakanlıkça hazırlanan uygulama rehberine göre iş ve işlemleri yürütür."; "Hibe desteği ödemeleri" başlıklı 20. maddesinde, "(1) Hibe ödemesi, proje sahibi genç çiftçinin T.C. kimlik numarasıyla uyumlu olarak T.C. Ziraat Bankası tarafından yapılır.
(2) Hibe ödemeleri, Türk Lirası olarak yapılır.
(3) İmzalanan hibe sözleşmesi sonrasında bu Tebliğ kapsamında yapılacak büyükbaş ve küçükbaş canlı hayvan alımlarında Bakanlıkça hazırlanan uygulama rehberi çerçevesinde ve belirlenecek miktarda genç çiftçinin muvafakati ile TİGEM’e ön ödeme yapılabilir."; "Geri ödeme ve yaptırımlar" başlıklı 21. maddesinde, "(1) Haksız yere yapılan destekleme ödemeleri, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranları dikkate alınarak ödeme tarihinden itibaren hesaplanan kanunî faizi ile birlikte anılan Kanun hükümlerine göre geri alınır.
(2) Haksız ödemenin yapılmasında ödemeyi sağlayan, belge veya belgeleri düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler, geri alınacak tutarların tahsilinde müştereken sorumlu tutulurlar.
(3) İdari hata sonucu düzenlenen belgelerle yapılan ödemeler hariç olmak üzere bu Tebliğle belirlenen destekleme ödemelerinden haksız yere yararlandığı tespit edilen genç çiftçiler, beş yıl süreyle Tarım Kanununun 23 üncü maddesi gereğince hiçbir destekleme programından yararlandırılmazlar."; "Programdan sağlanan malların mülkiyeti" başlıklı 22. maddesinde ise, "(1) Genç çiftçi, hibe sözleşmesi kapsamında hibeye esas proje içeriğindeki alımları ve amacını, ödemenin yapılmasından sonra iki yıl süre ile değiştiremez. Bu amaçla, il/ilçe müdürlükleri yılda en az bir kere olmak üzere proje faaliyetlerini yerinde kontrol eder ve tutanağa bağlar."; "Denetim" başlıklı 26. maddesinde "(1) Bu Tebliğ kapsamında yapılan tüm işlemler gerekli görüldüğü takdirde Bakanlık Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı tarafından denetlenir. Bu denetimler sırasında yapılan işlemlere ait talep edilen tüm bilgi ve belgeler kendilerine sunulur." hükümlerine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile davacı arasında Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı (KKYDP) kapsamında; “Kilis Modern Bir Etlik Kümese Kavuşuyor” projesinin uygulanmasına yönelik olarak 9.Etap 2014/43 Nolu Tebliğ uyarınca 5.6.2015 tarihinde 9.Etap/79.1.TÜY.09.00009 numaralı hibe sözleşmesi imzalandığı; yatırımın tamamlanma tarihinin ise 01.12.2015 olduğu; sonrasında taraflar arasında imza edilen hibe sözleşmesinin 2.2 maddesinde belirtilen yatırımın tamamlanma tarihi 10.10.2015 tarih ve 29498 sayılı Resmi Gazete’de yadımlanan 2015/41 No’lu tebliğ ile 03.05.2016 tarihine uzatılarak Ek Hibe Sözleşmesi imzalandığı; daha sonra yine 30.04.2016 tarih ve 29699 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2016/19 No’lu Tebliğ ile 03.10.2016 tarihine uzatıldığı; davacı, 15.03.2016 tarihinde İl Müdürlüğümüne dilekçe ile başvurarak, Kilis İli sınırında yaşanan olumsuz durumlar nedeniyle yatırıma başlayamadığını, en az 1 yıl ek süre verilmesini, ek süre verilmediği takdirde teminatının iade edilmesini talep ettiği; davacının talepleri ile ilgili 17.03.2016 tarih ve 84739422/506-02/13,8-3571 sayılı yazı ile Bakanlığın Tarım Reformu Genel Müdürlüğünden uygun görüş istendiği; Genel Müdürlüğün yatırımcının taleplerini 2014/43 nolu Tebliğin 10.1 maddesinde yatırım süresi, Hibe sözleşmesinin 13.5 maddesinde mücbir sebep ve 13.6. maddesi mücbir sebeplerin neler olduğu konuları çerçevesinde değerlendirerek 25.03.2016 tarih ve 74362648- 506.02-869 sayılı yazıları ile yatırımcının talebinin uygun görülmediğini belirttiği; İlMüdürlüğünün, Bakanlıkdan gelen olumsuz görüşü 31.03.2016 tarih ve 84739422/506- 01/163-4312 sayılı yazı ile davacı Tevhide SAGIROGLU’na tebliğ ettiği; davacının 31.03.2016 tarihinde Gaziantep Nöbetçi İdare Mahkemesinde dava açarak Kilis Valiliği İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünün 31.3.2016 tarih ve 84739422/506-01/163-4312 sayılı Hibe Sözleşmesinin tasfiyesi ve teminatın iadesi talebinin reddine ilişkin işlemin iptalini istediği; yine 9.9.2016 tarihinde Müdürlüğe dilekçe ile başvurarak dilekçe ekinde sunduğu 2016/359 Esas nolu davasından feragat ettiğini bildirdiği; davacının 22.09.2016 tarihli dilekçesinde talep etmiş olduğu 03.10.2016 tarihinden itibaren 90 gün ek süre talebinin, Bakanlık Tarım Reformu Genel Müdürlüğünün 29.09.2016 tarih ve 74362648-506,02-3482 sayılı KKYDP Uygulama Talimatı konulu yazıları çerçevesinde değerlendirilerek uygun görüldüğü; 03.10.2016 tarihinden sonra gerçekleştirilecek harcamaların ayni katkı olarak karşılanmak üzere 02.01.2017 tarihine kadar ek süre verildiği; uygulama talimatı gereğince yatırımcının 03.10.2016 tarihine kadar gerçekleştirmiş olduğu inşaat ve mal alımı işleri il proje yürütme birimi tarafından mahallinde yapılan kontroller sonucu tespit edilerek tutanağa bağlandığı; davacıya, 03.10.2016 tarihi itibariyle gerçekleştirmiş olduğu işler için 163.700,00-TL’si inşaat, 334.000,00-TL’si makine ekipman mal alımı olmak üzere toplam 497.700,00-TL için Hibe Sözleşmesinin 3.2 maddesi: “Projenin hibeye esas tutarı 1.000.000,00-(KDV hariç)TL’dir. GTHB, hibeye esas proje tutarının yüzde ellisine (%50) KDV hariç hibe yoluyla finansman sağlamayı taahhüt eder.” hükümleri, gereğince 497.700,00-TL’nin %50 hibe desteği olan 248.850,00-TL’nin ödenmesinin yapılabilmesi için ödeme icmal listesi hazırlanarak Bakanlığa gönderildiği; ancak geri kalan miktarın davacıya ödenmediği anlaşılmıştır.
İdari sözleşmeler, taraflarından en az birisi bir kamu tüzel kişisi olan ve bir kamu hizmetinin yürütülmesine ilişkin ve/veya özel hukuku aşan birtakım hükümler içeren sözleşmeler olarak tanımlanmaktadır. Bu çerçevede, bir kamu hizmetinin kurulması ve/veya işletilmesi için yapılan idarî sözleşmeler, gerek hizmetin yürütülmesini sağlamak için hizmeti yapanlara kamu gücüne dayanan kimi yetkiler tanıması, gerekse idarenin, hizmetin düzenli ve istikrarlı biçimde yürütülmesini sağlamak için denetim ve gözetim yetkisine sahip olması yönlerinden özel hukuk sözleşmelerinden ayrılmaktadır.
Davaya konu sözleşme bu itibarla ele alındığında, tarımsal kalkınma gibi kamu düzenini yakından ilgilendiren bir konuda yapılması, sözleşmeye ilişkin bir takım şartların sözleşme öncesinde Bakanlık tarafından hazırlanmış olması, sözleşmenin devamı süresince idarenin denetim ve kontrol yetkilerinin bulunması, haksız olarak hibe ödemesi yapılması halinde iadesi istenen miktara 6183 sayılı Kanun’da düzenlenen gecikme zammı oranının uygulanmasının öngörülmüş olması nedenleri birlikte değerlendirildiğinde, sözleşmenin idari sözleşme niteliklerini taşıdığı sonucuna varılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. maddesinde; idari yargının görev alanının, idari işlem ve eylemler ile genel hizmetlerden birinin yürütülmesi için yapılan idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklardan doğan davalara bakmakla sınırlı olduğu hükme bağlanmıştır.
Her ne kadar, taraflar arasındaki hibe sözleşmesinin 15. maddesinde; "Anlaşmazlıkların çözümünde Kilis Mahkemeleri ile İcra ve İflas Daireleri yetkilidir." şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiş ise de, söz konusu düzenleme görev ya da yargı koluna ilişkin olmayıp, mahkemelerin yer yönünden yetkisini belirlemeye yönelik bir düzenlemedir. Bu nedenle görevli yargı yerinin belirlenmesi açısından bir saptayıcılığı bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle davanın görüm ve çözümü idari yargı yerinin görevine girdiğinden, Kilis 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile Gaziantep 1.İdare Mahkemesi"nin 17.8.2018 gün ve E:2018/1164, K:2018/849 sayılı görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.
S O N U Ç : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Kilis 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile Gaziantep 1.İdare Mahkemesi"nin 17.8.2018 gün ve E:2018/1164, K:2018/849 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 23.11.2020 gününde, Üyelerden Şükrü BOZER, Mehmet AKSU, Birol SONER"in KARŞI OYLARI ve OY ÇOKLUĞU İLE KESİN OLARAK karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye
Burhan Şükrü Mehmet Birol
ÜSTÜN BOZER AKSU SONER
Üye Üye Üye
Aydemir Nurdane Ahmet
TUNÇ TOPUZ ARSLAN
KARŞI OY
Dava, davacı ile davalı Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü arasında 05.06.2015 tarihinde imzalanan hibe sözleşmesi kapsamında ödenmeyen 262.000.-TL hibenin ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
Uyuşmazlık, davacı ile davalı arasında Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı kapsamında düzenlenen 05.06.2015 tarihli hibe sözleşmesininden kaynaklanan alacak davasıdır.
Davacı ile davalı idare arasında yapılan hibe sözleşmesi, taraflar arasında ve tarafların serbest iradeleri ile imzalanmıştır. Uyuşmazlıkta sözleşmenin özel hukuk alanında sonuçlar doğurduğunu kabul etmek zorunludur. Taraflar arasında sözleşmenin imzalanması ile birlikte artık taraflar arasındaki ilişki özel hukuk alanında sonuçlar doğurmaya başlamıştır. Bu itibarla sözleşmenin imzalanmasından sonraki tüm aşamalar ve ihtilaflar özel hukuk alanını ilgilendirmekte olup, dolayısıyla uyuşmazlıkların çözümünde de görevli mahkemeler Adli Yargı mahkemeleridir.
Açıklanan tüm bu nedenlerle Yüksek Mahkeme Sayın Çoğunluğunun eldeki davaya bakmakla görevli yargı merciinin îdari Yargı olduğu konusundaki kararma katılmıyoruz. 23.11.2020
Üye Üye Üye
Şükrü Mehmet Birol
BOZER AKSU SONER