Vekili                         : Av. M.C.Ü.

            Davalı                       : Eskişehir Valiliği 

            O L A Y : Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı Kabahatler Bürosu’nun 15.4.2009 gün ve 2009/314 sayılı idari yaptırım kararı ile, daha önce iki kez alkollü araç kullandığı tespit edilen davacının, olay günü beş yıllık yasal süre içerisinde üçüncü kez alkollü vaziyette araç kullanmak suretiyle 2918 sayılı Karayolları Trafik Yasası"na aykırı hareket ettiği 13.4.2009 tarih ve Seri G 246828 sayılı trafik suç tutanağı kapsamından anlaşıldığından; eylemine uyan 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 48/5 maddesinde öngörülen 6 ay hafif hapis cezasının 5252 sayılı Kanun’un 7/2. maddesi gereğince hafif hapis cezası süresi nazara alınarak 5237 sayılı Kanun’un 52. maddesi gereğince günlüğü takdiren 20 TL hesabıyla paraya çevrilerek 3.600 TL idari para cezası ile cezalandırılmasına, idari para cezası ile ilgili karar kesinleştikten sonra, Kabahatler Kanunu’nun 19/1-c ve CMK’nun 162. maddesi gereğince adı geçenin ehliyetinin 5 yıl süreyle geri alınıp alınmayacağı konusunda bir karar verilmek üzere evrakların Nöbetçi Sulh Ceza Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

            Davacı vekili, para cezasına karşı adli yargı yerinde itirazda bulunmuştur.

            ESKİŞEHİR 1. SULH CEZA MAHKEMESİ; 16.10.2009 gün ve D.İş:2009/635 sayı ile, başvuru sahibi vekili Mahkemelerine verdiği itiraz dilekçesinde, müvekkili hakkında alkollü araç kullandığından bahisle idari yaptırım kararı düzenlenip, hakkında idari para cezası verildiğini, sürücü ehliyetinin alındığını, yapılan bu işlemlerin usul ve yasaya aykırı olduğunu, muterizin atılı suçu işlemediğini belirterek, Cumhuriyet Başsavcılığı Eskişehir Kabahatler Bürosu’nun 2009/314 Kabahat Defteri ve Karar nolu, 15.4.2009 karar tarihli idari yaptırım kararının iptaline karar verilmesini talep ettiği, her ne kadar muteriz vekili tarafından Mahkemelerine iş bu dava açılmışsa da; Yargıtay 7. Ceza Dairesi’nin 13.2.2008 tarihli ve 2007/13599 Esas, 2008/1294 Karar sayılı ilamında belirtildiği üzere, araç sürücüsünün yüzüne karşı düzenlendiği anlaşılan ceza tutanaklarına karşı itirazı inceleme görevinin adli yargıya değil, idari yargıya ait olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibi vekilinin itirazını inceleme görevinin idari yargıya ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar kesinleşmiştir.

            Davacı vekili, bu kez, idari para cezasının kaldırılmasının yanı sıra ehliyetin de iadesi istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

            ESKİŞEHİR 2. İDARE MAHKEMESİ; 17.3.2010 gün ve E:2009/662, K:2010/133 sayı ile, davanın, davacının alkollü araç kullandığından bahisle, 2918 sayılı Yasa’nın 48/5 maddesi ve 5252 sayılı Yasa’nın 7/2 maddesi uyarınca 3.600 TL idari para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin 15.4.2009 tarih ve Karar Numarası:2009/314 sayılı Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı Kabahatler Bürosu işlemi ile ehliyetine el konulmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açıldığı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 48/5 maddesinden ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27. maddesinden söz ederek, dava dosyasının incelenmesinden, davacının 3. kez alkollü araç kullandığından bahisle Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı Kabahatler Bürosu’nun 15.4.2009 tarih ve Karar Numarası:2009/314 sayılı işlemi ile 3.600 TL para cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği ve davacının ehliyetinin 5 yıl süre ile geri alınıp alınmayacağı konusunda bir karar verilmek üzere dosyanın Sulh Ceza Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, Eskişehir 1. Sulh Ceza Mahkemesi’nce 16.10.2010 tarih ve Değişik İş No:2009/635 sayılı karar ile, uyuşmazlığın görüm ve çözümünde Eskişehir İdare Mahkemesinin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verildiği, davacı tarafından 3.600 TL idari para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin 15.4.2009 tarih ve Karar Numarası:2009/314 sayılı Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı Kabahatler Bürosu işlemi ile ehliyetine el konulmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığının anlaşıldığı, yukarıda sözü edilen Yasa hükmünde, üçüncü kez alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen kişilerin sürücü belgelerinin beş yıl süreyle geri alınacağı ve altı aydan aşağı olmamak üzere hafif hapis cezası ile birlikte 532 600 000 lira hafif para cezası uygulanacağının belirtildiği, dolayısıyla üç veya daha fazla defa alkollü araç kullanan kişilerin ehliyetine el konulup konulmamasına ilgili mevzuat gereği yetkili sulh ceza mahkemesi tarafından karar verilecek olup, idarenin bu hususta bir yetkisinin bulunmadığı, olayda da; davacının alkollü araç kullandığının tespitine ilişkin olarak tutanak düzenlenerek sürücü belgesine el koyma hususunda karar verilmek üzere adli mercilere sevk edildiği, bu haliyle sürücü belgesine el konulmasına ilişkin olarak idarece tesis edilen bir işlem bulunmadığının açık olduğu; sadece alkollü araç kullandığının tespitine ilişkin olarak düzenlendiği görülen tutanağın da kesin ve yürütülmesi gerekli işlem niteliğini taşımadığı sonucuna varıldığı, davacının 3. kez alkollü araç kullandığından bahisle Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı Kabahatler Bürosu’nun 15.4.2009 tarih ve Karar Numarası:2009/314 sayılı işlemi ile 3.600 TL para cezası ile cezalandırılmasına karar verilmesine ilişkin işlem yönünden ise, yukarıda değinilen mevzuat hükmü uyarınca söz konusu işleme karşı 15 gün içinde yetkili sulh ceza mahkemesine itiraz edilmesi gerekmekte olup, uyuşmazlığın bu kısmının görüm ve çözümünde Mahkemelerinin görevli bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davacının 3. kez alkollü araç kullandığından bahisle Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı Kabahatler Bürosu’nun 15.4.2009 tarih ve Karar Numarası:2009/314 sayılı işlemine ilişkin kısmından dolayı davanın görev yönünden reddine, ehliyetine el konulmasına (alkollü araç kullandığının tespitine dair tutanak) ilişkin işlem yönünden ise incelenmeksizin reddine karar vermiş; bu karar, temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Ahmet AKYALÇIN’ın Başkanlığında, Üyeler: Mahmut BİLGEN, Ramazan TUNÇ, Habibe ÜNAL, Sıddık YILDIZ, Muhittin KARATOPRAK ve Sedat ÇELENLİOĞLU’nun katılımlarıyla yapılan 6.12.2010 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

Uyuşmazlık Mahkemesi Genel Kurulu’nun 11.7.1988 günlü, E:1988/1, K:1988/1 sayılı İlke Kararında, “2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanunun bütünüyle incelenip değerlendirilmesinden, bu Kanunun uygulanması yönünden 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan, ‘ceza uyuşmazlıkları’ ibaresinden, savcının ya da şahsi davacının talebi ile başlayan yargılaması sonunda sanığın mahkumiyetine ya da beraatine hükmedilebilecek davalarda, askeri ve adli ceza mahkemeleri arasında çıkan görev ve hüküm uyuşmazlıklarının anlaşılması, bunun dışında kalan tüm görev uyuşmazlıklarının ‘hukuk uyuşmazlığı’ sayılması gerektiği sonucuna varılmaktadır. Uygulanması idari organlara bırakılan cezalar, adli nitelikte olmadığından, bunlar hakkında yapılan itirazlar ya da açılan davalar ‘ceza davası’ olarak nitelendirilemezler. İdari niteliklerinden dolayı bu davalara ilişkin görev ve hüküm uyuşmazlıklarının Uyuşmazlık Mahkemesinin Hukuk Bölümünde incelenip çözümlenmesi gerektiği…” açıkça belirtilmiştir. Bu durum göz önüne alındığında, olay bölümünde yazılı başvuru konusu görev uyuşmazlığının Hukuk Bölümünde incelenmesi gerektiği kuşkusuzdur.

            Adli ve idari yargı yerleri arasında anılan Yasanın 14. maddesinde öngörülen biçimde idari para cezası yönünden olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, adli yargı dosyasının, Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı’nın (Kabahatler Bürosu) yazısı üzerine Sulh Ceza Mahkemesince, 15. maddede belirtilen hükmün aksine, idari yargı dosyası temin edilmeden gönderildiği, Başkanlıkça, idari yargı dosyasının da ilgili Mahkemesinden getirtildiği, başkaca usule aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, adli ve idari yargı yerleri arasında idari para cezası yönünden doğan görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

            II-ESASIN İNCELENMESİ : Raportör-Hakim Nurdane TOPUZ’un, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Dr. İlknur ALTUNTAŞ ile Danıştay Savcısı Mehmet AKKAYA’nın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ :