Davacı işçi, iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan işverence feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, boşta geçen süre ücret ve diğer haklar ile işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminatın belirlenmesini istemiştir.
Davalı işveren, davacının çalışmış olduğu mağazanın zorunlu nedenlerle kapatıldığını ve davacıya konumuna uygun Adana ve Samsun illerinde çalıştırılması önerisi teklif edildiğini, davacının teklifi kabul etmemesi üzerine iş akdine son verilmek durumunda kalındığını belirterek açılan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, feshin geçerli nedene dayandığının davalı işverence kanıtlanmadığı gerekçesi ile feshin geçersizliğine karar verilmiştir.
Hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18 ve devamı maddeleridir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 18.maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış olanaklarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini olanaksız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek
sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma olanaklarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 20.maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Somut olayda davalıya ait işyerinde mağaza destek elemanı olarak çalışan davacının iş sözleşmesi çalıştığı kızılay mağazasının kapatılacağı, Samsun ve Adana illerindeki mağazalarda çalışma teklifini kabul etmediği gerekçesi ile tazminatları ödenmek sureti ile feshedilmiştir. Dosya içeriğine göre Kızılay mağazasının 28.02.2009 tarihi itibarı ile kapatıldığı ,kapanmadan önce davacıya mevcut görev ve hakları ile Samsun ve Adana ili mağazalarında çalışabileceği teklifinde bulunulduğu, ancak davacının eşinin Ankara da çalıştığını ve çocuğunun okulunu ileri sürerek Ankara dışında çalışmak istemediğini belirttiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece davacıya Ankara"daki diğer iş yerlerinde iş teklifi yapılmadığı gerekçesi ile feshin geçersiz olduğu sonucuna varılmış ise de yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli değildir. Davalı işverenin Ankara"da kapatılan iş yeri dışındaki diğer mağazalarına ait kadro durumunu ve çalışanları belirtir bilgi ve belgeler getirilmeli, gerekir ise iş yerinde işletme yönetimi alanında uzman bilirkişi eşliğinde keşif de yapılarak davacının Ankara"daki başka bir iş yerinde çalıştırma olanağının bulunup bulunmadığı, Ankara"daki diğer iş yerlerine fesihten sonra davacı vasfında yeni işçi alınıp alınmadığı, özellikle diğer iş yerlerinde eski hükümlü kontenjanlarının dolu olup olmadığı tesbit edilmeli, bundan sonrra toplanacak deliller ve dosya içeriği birlikte değerlendirmeye tabi tutularak oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Mahkemece eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 31/10/2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.