Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/2940 Esas 2022/7855 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Muş 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi, davacının Yeşilova beldesinde fahri imam olarak görev yaptığının tespiti istemini reddetti. Davacı vekili, bunun üzerine istinaf yoluna başvurdu ancak istinaf dilekçesi de reddedildi. Van Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi de kararı onadı. Davacı vekili, davasının hizmet akdine dayalı olmadığını ve bir tespit davası olduğunu belirterek kararın bozulmasını istedi. Davacının 1976-1992 yılları arasında Emekli Sandığı iştirakçisi olduğu belirlendi. Mahkeme, adli tatile tabi olması nedeniyle davanın usul ve yasaya aykırı şekilde reddedildiğine karar verdi ve Van Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun reddine dair kararı bozdu.
Kanun maddeleri:
- 5434 sayılı Kanunun ek 47/c maddesi: Köy, kasaba ve mahalle camilerinde, dernek, vakıf veya köy bütçesinden ücret alarak imam-hatiplik yapanlara, belirtilen belgelerle tevsik etmeleri koşuluyla borçlanma olanağı tanınmıştır.
- 3157 sayılı Kanunun 1. maddesi: Belirtilen belgelerin tevsikinin mümkün olmaması halinde, Diyanet İşleri Başkanlığını temsilen ilgili müftülük hasım gösterilmek suretiyle açılan dava sonunda hizmet süresini belirleyen ve yetkili sulh hukuk mahkemesince verilmiş olan bir kararın yeterli sayılacağı öngörülmüştür.

Mahkemesi : Van Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi: Muş 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi


Dava, davacının 15/04/1971-01/11/1973 tarihleri arasında Yeşilova beldesinde fahri imam olarak görev yaptığının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, davanın reddine dair verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ilk derece mahkemesince verilen ek karar ile istinaf dilekçesinin reddine dair karar verilmiş, söz konusu ek kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Van Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
Van Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 15/04/1971-01/11/1973 tarihleri arasında Yeşilova beldesinde fahri imam olarak görev yaptığının tespitini talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; hak düşürücü sürenin geçtiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Hak düşürücü süre geçtiğinden bahisle davanın reddine dair kararın istinaf edilmesi üzerine, mahkemece, istinaf süresi geçtiğinden bahisle istinaf dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Asıl karara ilişkin istinaf başvurusunun iki haftalık süre geçtikten sonra yapıldığı belirtilmek suretiyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun reddine ilişkin ilk derece mahkemesi ek kararın HMK'nın 346. maddesi gereğince yasaya uygun olduğu kabul edilmiş ve sonuç olarak istinaf isteminin reddine dair karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili, davanın hizmet akdine dayalı olmadığını, tespit içerikli olduğunu, adli tatile tabi davalardan olduğunu belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dava konusunun, 15.04.1971-01.11.1973 tarihleri arasında fahri imam olarak çalışmanın tespiti istemli olduğu belirgin olup, davacının hizmet kaydına bakıldığında, 1976-1992 yılları arasında Emekli Sandığı iştirakçisi olduğu, mahkemece hak düşürücü süre nedeniyle davanın reddine karar verildiği, söz konusu kararın davacı vekiline 01.08.2021 tarihinde tebliğ edildiği, davacı vekilinin 01.09.2021 tarihinde istinaf dilekçesi vermesi üzerine, istinaf süresi geçtiğinden bahisle, mahkemece istinaf dilekçesinin reddine dair karar verildiği anlaşılmıştır.
Davanın yasal dayanaklarından olan 5434 sayılı Kanunun ek 47/c maddesi ile; halen T.C. Emekli Sandığı iştirakçisi olup, daha önce bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olmadan köy, kasaba ve mahalle camilerinde, dernek, vakıf veya köy bütçesinden ücret alarak imam-hatiplik yapanlara, bu görevlerini belirtilen belgelerle tevsik etmeleri koşuluyla borçlanma olanağı tanınmıştır. Daha sonra, 3157 sayılı Kanunun 1. maddesi ile anılan hükümde değişiklik yapılarak, belirtilen belgelerin tevsikinin mümkün olmaması halinde, Diyanet İşleri Başkanlığını temsilen ilgili müftülük hasım gösterilmek suretiyle açılan dava sonunda hizmet süresini belirleyen ve yetkili sulh hukuk mahkemesince verilmiş olan bir kararın yeterli sayılacağı öngörülmüştür.
İnceleme konusu davada, davacının 1976-1992 tarihleri arasında Emekli Sandığı iştirakçisi olduğu anlaşılmakla, görevsizlik kararı verilmesi gerektiği, giderek söz konusu davanın HMK'nın 103/1-ç maddesindeki davalardan olmadığı ve dolayısıyla adli tatile tabi olduğunun gözetilmemesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Van Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun reddine dair kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Van Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nın 373/2 maddesi gereği BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 25.05.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.