Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/4315 Esas 2022/7803 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Dava, bir gün süre ile hizmet tespiti istemine ilişkindir. Davacı, işveren tarafından Kuruma işe giriş bildirgesi verildiğini ancak hizmet bordrolarının verilmediğinden bu hizmetlerin geçersiz sayıldığını belirterek, 01/01/1988 tarihinde bir gün süre asgari ücretle çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi, davacının çalışmasının tespitine karar vermiştir. Davalı Kurum vekili, kurum kayıtlarının esas alınması gerektiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir. Adana Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi, istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir. Ancak, temyiz isteği üzerine yapılan incelemede, işverenin dava da yer almaması nedeniyle işverenin zorunlu dava arkadaşı olarak davaya dahil edilmesi gerektiği belirtilerek, ilk derece mahkemesince yeniden karar verilmesi gerektiği özetlenmiştir. Dava, 506 sayılı Kanunun 79/10 maddesi kapsamında bir günlük çalışmanın belirlenmesi davasıdır. Bu nedenle hizmet tespiti davalarındaki kanıtlama yöntem ve ilkeleri benimsenip uygulanmalıdır. İşveren davaya dahil edilerek, huzurunda yargılama yapılarak, sunacak olduğu deliller de değerlendirilerek yeniden esas hakkında karar verilmelidir. İlgili kanun maddesi 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 79/10 maddesidir.

Mahkemesi : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi
İlk DereceMahkemesi : Adana 1. İş Mahkemesi




Dava, bir gün süre ile hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle; davanın kabulü ile, davacının 56007.01 sicil numaralı işyerinde 01.01.1988 tarihinde bir gün süre ile hizmet akdine bağlı oalrak asgari ücretle çalıştığının tespitine, dair verilen karara karşı, davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Adana Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Adana Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesince verilen kararın davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I- İSTEM
Davacı vekili, davacının ... Ltd. Şti.'nde 01/01/1988 tarihi ile 01/12/1988 tarihlerindeki çalışmalarının, iş veren tarafından Kuruma işe giriş bildirgesi verildiğini, ancak hizmet bordrolarının verilmediğinden bu hizmetlerin geçersiz sayıldığını belirterek davacının ... Ltd. Şti. İş yerinde 01/01/1988 tarihinde bir gün süre asgari ücretle çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II- CEVAP:
Davalı Kurum vekili, kurum kayıtlarının esas alınması gerektiğini, davanın niteliği itibari ile mahkemece resen titizlikle araştırma yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III- MAHKEME KARARI:
A- İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulü ile, davacının 56007.01 sicil numaralı işyerinde 01/01/1988 tarihinde 1 gün süre ile hizmet akdine bağlı olarak asgari ücretle çalıştığının tespitine, dair hüküm tesis edilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı SGK vekili istinaf başvurusunda; kararın kaldırılmasını istemiştir.
B- BAM KARARI
Davalı Kurumun istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-l maddesi gereğince esastan reddine, karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili istinaf talebindeki itirazlarını tekrar ederek; kararın bozulmasını talep etmiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Eldeki dava, 506 sayılı Kanunun 79/10 maddesi kapsamında bir günlük çalışmanın belirlenmesi davasıdır. Bu nedenle hizmet tespiti davalarındaki kanıtlama yöntem ve ilkeleri benimsenip uygulanmalı, başka bir anlatımla, sigortalılıktan söz edilebilmesi için, çalışmanın varlığı, hizmet tespiti davaları yönünden kabul edilen yöntem ve ilkelere uygun biçimde saptanmalıdır.
Bu tür sigortalı hizmetlerin saptanmasına ilişkin davalar, sonuç itibariyle sigorta primlerinin işverenden tahsiline de yol açacağından, işverenlik sıfatının şüpheye yer bırakmayacak şekilde belirlenmesi gerekir. “İşveren”, 5510 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinde; ...sigortalıları çalıştıran... kişiler...” olarak tanımlanmış olup, hizmet tespitine yönelik davalarda, çalışma ilişkisinin nitelik ve süresinin belirlenmesi, bu yöndeki işyeri bilgi ve belgelerine ulaşılması, bir başka anlatımla, davanın sübutu, kanıtlama yükümlülüğü ve verilen kararın infazı açısından, husumetin kendisine yöneltilmesi zorunlu olan kişidir.
Yukarıdaki bilgiler ışığında, dava; hizmet tespitine yönelik açılmış ve mahkemece de hizmet tespiti olarak görülmesine karşın ; tespit davalarında işverenin hasım gösterilmesi zorunlu olduğundan ; işverenliğin dava da yer almaması hususu yerinde görülmediğinden; 6100 sayılı HMK'nın 124. maddesi gereği; zorunlu dava arkadaşı olan işveren davaya dahil edilmek suretiyle; huzurunda yargılama yapılarak, sunacak olduğu deliller de değerlendirilerek; yeniden esas hakkında karar verilmelidir.
Açıklanan nedenlerle, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Adana Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair kararının kaldırılarak; İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm, sair hususlar incelenmeksizin bozulmalıdır.
SONUÇ: Adana Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1. maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 25.05.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.