Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/4830 Esas 2022/7917 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, kurum işleminin iptali ve borçlu olmadığının tespiti istemiyle dava açtı. İlk Derece Mahkemesi, davanın reddedilmesine karar verdi. Davacı vekili, Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi'ne istinaf başvurusunda bulundu, ancak istinaf başvurusu esastan reddedildi. Bu kararın ardından davacı vekili, kararı temyiz etti. Karar tetkik edildikten sonra, İlk Derece Mahkemesi kararının onanmasına karar verildi. Karşı oy gerekçesi olarak, davacının boşandığı zaman 506 sayılı kanunun yürürlükte olduğu belirtildi. 5510 sayılı kanunun 5754 sayılı kanunun 68. Maddesi ile değiştirilen geçici 1. Maddesi uyarınca kesilmede 506 sayılı kanun uygulandı. 5510 sayılı Kanun'un 01.10.2008 tarihinden önce gerçekleşen boşanma olayına uygulanması mümkün değildir.
Kanun Maddeleri:
- 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu (yürürlükte olmadığı dönem için)
- 5754 sayılı Yasa (5510 sayılı Kanun'un 56. maddesini değiştiren yasa)
- Anayasa Mahkemesi İptal Kararı (kararın gerekçeleri anılmaktadır)

Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
No : 2021/1893-2022/551
İlk Derece
Mahkemesi :... 17. İş Mahkemesi
No :2018/478-2021/84

Dava, Kurum işleminin iptali ve borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın reddine dair verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayanağı maddî delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, Üye ...'ın muhalefetine karşı, Başkan ..., Üyeler ..., ... ve ...'nın oyları ve oyçokluğuyla, 26/05/2022 gününde karar verildi.

KARŞI OY GEREKÇESİ

Somut uyuşmazlıkta, davacı kadın 2004 yılında eşinden boşanmıştır. Davalı kadına boşandıktan sonra 1993 yılında ölen babasından yetim aylığı bağlanmış ve yeniden evlenmesi üzerine kurum denetim raporu ile 2008-2016 yılları ödenen aylıklar için fiili birliktelik nedeni ile 5510 sayılı Kanunun 56. maddesi uyarınca borç çıkarılmıştır.
Dairemizin 07.10.2021 tarih ve 2021/7072 Esas, 2021/11762 Karar sayılı ilamında yazılan karşı oy gerekçelerimde belirttiğim gibi davacı boşandığında 506 sayılı kanun yürürlüktedir. 5510 sayılı kanunun 5754 sayılı kanunun 68. Maddesi ile değişik geçici 1. Maddesi uyarınca kesilmede 506 sayılı kanun uygulanmalıdır. Anılan kanunda ise boşanılan eş ile birlikte yaşama olgusu bir kesilme nedeni olarak düzenlenmemiştir. 5510 sayılı kanunun 01.10.2008 tarihinden önce gerçekleşen boşanma olgusuna uygulanması olanağı, önceye etki yasağı nedeni ile olanaklı değildir.
Çoğunluğun önceye etki yasağı ilkesine aykırı olarak, lafzi yorum ve sigortalı aleyhine yorumu benimseyerek, sonradan gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılarak salt birlikte yaşama ve boşanan eşin desteğini alma koşulunu yeterli kabul etmesi, Kanunun ve Anayasa Mahkemesinin iptal kararının gerekçelerine aykırıdır. Davacının burada boşanma hakkını kötüye kullandığından söz edilemez.
Açıklanan bu gerekçelerle mahkeme kararının bu gerekçelerle bozulması gerekirken, onanması görüşüne katılınmamıştır.