Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/6431 Esas 2022/8090 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davanın iş kazası tespiti istemine ilişkin olduğu belirtilen kararda, davacının murisinin davalıya ait iş yerinde çalıştığı ve iş kazası geçirdiği iddia edilmiştir. İlk derece mahkemesi tarafından davanın feragat edilmesi sebebiyle reddedildiği belirtilmiştir. Davalı kurum vekili tarafından yapılan istinaf başvurusu sonucu, Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi, istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir. Ancak davalı kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteği kabul edilerek, davanın iş kazası tespiti yanında sigortalılık tespitini de kapsadığı göz önünde bulundurularak feragatin mümkün olmadığına hükmedilmiştir. Davacının feragat beyanının HMK'nun 123 ve 150. maddeleri kapsamında irdeleme yapılarak bir karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir. 6100 sayılı HMK'nun söz konusu maddeleri ile ilgili bilgilendirici açıklamalar verilmiştir.

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi Akşehir Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi


Dava, iş kazası tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle feragat nedeniyle davanın reddine dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; davacının murisinin davalıya ait iş yerinde 10.02.2015-11.02.2015 tarihleri arasında çalıştığının ve 11.02.2015 tarihinde meydana gelen kazanın iş kazası olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı Kurum vekili cevap dilekçesi ile; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile; davacının murisi ile davalı arasında hizmet akdi bulunmadığını, davacının murisinin bilgisayar ve güvenlik kamerası işleri yapan esnaf olduğunu, meydana gelen kazada davalının kusurunun bulunmadığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
"İş kazası tespit" davası yönünden tefrik kararı verilip iş bu dosya oluşturularak, davadan feragat nedeniyle "davanın reddine" karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
“Davacıların murisi 10.02.2015 olan kaza tarihinde sigortalı çalışmalarının Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmediği ve kazanın iş kazası olduğunun tespiti halinde 5510 sayılı yasanın 23. maddesinin (506 SK 10.md.) uygulama alanı bulacağı, ilgili yasa hükmü gereğince kazazedenin bildirilmeyen çalışmalarının resen sigortalı hizmet olarak kabul edileceği anlaşılmakla birlikte ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 2020/369 Esas 2021/598 Karar 29.03.2021 tarihli karar ilamı doğrultusunda hizmet tespiti davasından işbu dava tefrik edildiğinden bu hali ile davanın hizmet tespiti talebini de içermediği, hizmet tespiti davasının işbu davada bekletici sebep yapılması gerektiği, bu hali davacılar vekilinin vekaletnamesinde davadan feragat yetkisi bulunduğundan davanın feragat nedeni ile reddine karar verilmesinde usulsüzlük bulunmamaktadır.
Dava dilekçesinde Sosyal Güvenlik Kurumu davalı olarak gösterilmiştir. Kurumun feri müdahil olmadığı halde davetiyenin kuruma feri müdahil olarak tebliğe çıkartıldığı ve karar başlığında feri müdahil olarak gösterildiği anlaşılmaktadır. Kurumun karar başlığında feri müdahil olarak gösterilmesi hatalı ise de bu hata yerinde giderilebilir niteliktedir.” gerekçesiyle yerel mahkeme kararı yerinde görülerek, istinaf başvurusunun esastan reddine dair karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili, feragatin mümkün olmadığını, lehe vekalet ücreti verilmesi gerektiğinden bahisle kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davacı vekilince verilen 22.11.2021 tarihli dilekçe ile, davadan feragat edildiği anlaşılmaktadır.
Huzurdaki dava, iş kazasının tespiti istemine ilişkin olup niteliği itibariyle aynı zamanda sigortalılık tespitini de kapsadığı anlaşıldığından davadan feragat edilemeyeceği açıktır.
Davacının beyanının HMK’nun 123’üncü maddesi kapsamında davanın geri alınması niteliğinde bulunmadığı ve feragat beyanında bulunduğu anlaşılmakla, yukarıda belirtilen açıklamalara göre 6100 sayılı HMK.nun 123. ve 150. maddeleri kapsamında irdeleme yapılmalı ve bir karar verilmelidir.
Bu nedenle, davadan vazgeçilemeyeceği davacı/davacı vekiline bildirilmeli, feragat beyanının Kanunun 123 veya 150. maddelerinde düzenlenen haklardan birinin kullanımı niteliğinde olup olmadığı kendisine sorulmak suretiyle belirlenmeli, beyanın anılan anlamlarda kullanıldığı saptandığı takdirde duruma göre belirtilen maddelerde öngörülen prosedür işletilmeli, aksi durumda ise elde edilecek sonuca göre dava konusu istem hakkında karar verilmelidir.
O hâlde, davalı ... vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının, HMK'nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine ve kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 11.05.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.