Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/6004 Esas 2022/8122 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi, bir iş yerinde kayıt dışı çalışma iddiasıyla tesis edilen kurum işlemlerinin iptali istemiyle görülen bir davada, davalı kurumun istinaf başvurusunu esastan reddetti. Ancak davalı kurumun temyiz başvurusu üzerine yapılan incelemede, dava dışı bir şahsın işverenin dava konusu iş yerinde çalışıp çalışmadığına dair tespit istemi bulunduğu ve bu tespitin sonucunun dava dışı sigortalının hak alanını etkileyeceği belirlendi. Bu nedenle, ilgili kanun maddeleri gereğince dava dışı sigortalıya usulüne uygun şekilde husumet yöneltilmeli ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek varılacak sonuca göre hüküm kurulmalıdır. Kanun maddeleri: 6100 Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 124. maddesi, HMK'nın 373/1 maddesi.

Mahkemesi : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
İlk DereceMahkemesi : Van 1. İş Mahkemesi



Dava, Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı, davalı kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının ... isimli bir kişiyi kayıt dışı çalıştırdığından bahisle tesis edilen 09.05.2017 ve 12.10.2017 tarihli kurum işlemlerinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II- CEVAP
Davalı vekili davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
III- MAHKEME KARARI
A- İLK DERECE MAHKEME KARARI
“Davanın kabulüne,
SGK Van sosyal güvenlik il müdürlüğünün 12/10/2017 tarih ve 5120090 sayılı davacının prim borçlusu olduğunun tespitine dair, idari işlemin iptaline, ve bu işleme dayanak 09/05/2017 tarih ve 2559808 sayılı idari işlemin iptaline” karar verilmiştir.
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
“Yerel mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına yönelik davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353-(1)-b.1 maddesi gereğince ayrı ayrı esastan reddine” karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Davalı Kurum vekili; davacıya ödeme emri gönderilmediği, idari para cezasının iptali için yargı yolunun caiz olmadığı, kurum işlemlerinin hukuka uygun olduğu ve sair gerekçelerle kararın bozulmasını talep etmiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Dosya kapsamı incelendiğinde, dava dışı ...'ın davacıya ait iş yerinde çalışmadığının tespiti istemine ilişkin davacı işveren tarafından açılan iş bu dava ile, söz konusu dava sonucu verilecek hüküm dava dışı sigortalı ...'ın hak alanını etkileyeceğinden, 6100 Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 124. maddesinde “…maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilir. Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir…” hükmü uyarınca, dava dışı ...'a usulüne uygun şekilde husumet yöneltilmeli, ilgili şahsın göstereceği bütün deliller toplandıktan sonra, tüm deliller birlikte değerlendirilerek varılacak sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi kararının HMK'nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle sair hususlar incelenmeksizin BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 30.05.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.