Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/5291 Esas 2022/8526 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davalı, dava konusu olayda, davacının birleştirilmiş hizmet sürelerinin toplamının yaşlılık aylığına yetecek düzeyde olmadığını savunarak talebi reddetmiş; ilk derece mahkemesi ise davacının 5510 sk 4a ve 4c maddelerinde belirtilen sigortalılık statü ve sürelerinin birleştirilerek yaşlılık aylığı bağlanmasına karar verilmesine hükmetmiştir. İstinaf başvurusu sonrasında ise Bölge Adliye Mahkemesi, ilk derece mahkemesinin kararını onamıştır. Ancak, yapılan temyiz incelemesi sonucu kararın yanlış olduğu tespit edilmiştir ve ilk derece mahkemesinin hüküm verdiği şekilde davacının birleştirilmiş hizmet süreleri toplamının yaşlılık aylığına yetecek düzeyde olduğuna hükmedilmiştir.
İlgili kanun maddeleri:
- 2829 Sayılı Sosyal Güvenlik Hizmetleri ve Genel Sağlık Sigortası Yasası'nın 8. maddesi
- 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası'nın 4a, 4b ve 4c maddeleri.

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi: ... 16. İş Mahkemesi


Dava, kısmen hizmet birleştirmesi yapılarak yaşlılık aylığı bağlanması, ödenmesi gereken aylıkların yasal faizi ile ödenmesi ile aksi yöndeki kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı taraf vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince talebin esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı ve davalı Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin duruşmaya tabi olmadığı görülerek gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesi ile; davacının 4/1-a kapsamında topluluk sigortası primi ödediğini, 6331 gün hizmetinin bulunduğunu, yedek subay askerliği nedeniyle 450 gün 4/1-c kapsamında Emekli Sandığı'na tabi hizmetlerinin bulunduğunu, serbest meslek kazancı nedeniyle 01.10.2008 tarihinden itibaren vergi mükellefi olarak 4/1-b kapsamında sigortalı olduğunu, 27.01.2015 tarihinde kuruma başvurarak, Bağ-Kur ile hizmetleri birleştirilmeksizin, tahsis talebinde bulunduğunu, ancak Kurum tarafından hizmet birleştirmesi yapılması ve Bağ-Kur prim borcunun ödenmemesi nedeniyle talebinin reddedildiğini, davacının SSK ve Emekli Sandığı hizmetlerinin tahsisi yeterli olduğunu, bu nedenle aylık bağlanması gerektiğini, tahsis için gereken 25 yıl sigortalılık, 5375 gün prim ödeme gün sayısı ve 50 yaş şartlarını yerine getirdiğini belirterek, davacıya sadece 506/5510 sayılı yasanın 4/1-a kapsamında ve Emekli Sandığı hizmetleri dikkate alınarak 5510 sayılı yasanın 4/1-b maddesindeki hizmetleri dikkate alınmaksızın, 01.02.2015 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine, yaşlılık aylıklarının makul işlem süresi dikkate alınarak ilk 3 ay için 3 ayın sonundan itibaren diğer aylıklarının ise ödenmesi gereken tarihlerden itibaren yasal faizi ile ödenmesi gerektiğinin tespitine, aksine kurum işlemlerinin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II-CEVAP
Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde özetle; zamanaşımı, hak düşürücü süre, derdestlik, husumet, görev ve yetki itirazında bulunduklarını, davacının talebi ile ilgili Kurumun yaptığı işlemin doğru olduğunu, herhangi bir eksiklik bulunmadığını bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece Dairemizin 18/02/2021 tarih 2019/2325 Esas- 2021/351Karar sayılı kaldırma kararı sonrası "...davacının 360 gün 4/c hizmeti ve aynı tarihlerde 90 gün 4/c fiili hizmeti, 01/10/1987-01/08/1988 tarihleri arasında 211 gün ve 01/05/1992-30/09/2008 tarihleri arasında 6120 gün olmak üzere toplam 6331 gün 4/a topluluk hizmeti bulunduğu, hizmet süresine göre 4/a hizmetleri incelendiğinde 27/04/1964 doğum tarihi, 01/10/1987 sigorta başlangıcı, 4/1-a kapsamında 6331 prim ödeme günü, 27 hizmet yılı olduğu gözetildiğinde 506 sayılı yasanın geçici 81. Maddesi gereğince B fıkrası g bendi uyarınca 25 yıllık sigortalılık süresi, 50 yaş ve en az 5375 gün şartlarını sağladığından davacının sadece 4/a sigortalılığının yaşlılık aylığına hak kazanmak için yeterli olduğu, davacıya hizmet birleştirmesi uygulanmaksızın 4/1-a hizmeti üzerinden talep tarihini takip eden ay başından itibaren yaşlılık aylığı bağlanması gerektiği ve bağlanacak aylıklara ödeme tarihlerine kadar yasal faiz işletilmesi gerektiği kanaatine varılarak, davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş, fazlaya ilişkin talep reddedilmiş..." gerekçesiyle,
"Davanın kısmen kabul ve kısmen reddi ile,
1-a)Davacıya hizmet birleştirmesi uygulanmaksızın 4/1-a hizmetleri üzerinden 4/1-a kapsamında 01.02.2015 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine,
b)Bağlanacak aylıkların 01.05.2015 tarihi başlangıç kabul edilerek, her bir aylık için aylığa hak kazanılan tarihten itibaren yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya ödenmesi gerektiğinin tespitine,
c)Fazlaya ilişkin talebin reddine, " karar verilmiştir.
Davalı SGK vekili, davacının 03.05.2017 tarihinde hizmetleri birleştirilerek 4/1-c statüsünde aylık bağlanmasını talep ettiğini, davacının 4/a ve b hizmetleri birleştirilerek tahsis talebinin Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı'na gönderildiğini, son 7 yılda en fazla hizmet süresinin 4/b kapsamında olması nedeniyle 4/b kapsamında 01.06.2017 tarihi itibariyle aylık bağlandığını, kurum işlemlerinde hata bulunmadığını, karara esas teşkil eden bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişsiz ve yoruma, değerlendirmeye dayandığını belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
İstinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili, davanın kabulü ile davacıya sadece ve münhasıran 506 sayılı Yasa / 5510 sayılı Yasa 4/1-a statü ve Emekli Sandığı hizmetleri nazara alınarak, 5510 sayılı yasa 4/1-b statü hizmetleri nazara alınmaksızın, 01.02.2015 den itibaren yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespitini, yaşlılık aylıklarının makul işlem süresi nazara alınarak ilk üç ay için üç ayın sonundan itibaren, diğer aylıkların ise ödenmesi gereken tarihlerden itibaren yasal faiziyle ödenmesi gerektiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Kurum vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkeme kararının kaldırılarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
2829 Sayılı Yasa'nın 8. maddesinde "Birleştirilmiş hizmet süreleri toplamı üzerinden, ilgililere, son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla olan kurumca, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca kendi mevzuatına göre aylık bağlanır ve ödenir" hükmüne yer verilmiştir.
Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkındaki 2829 sayılı Kanunun amacı; hiçbir Kurumdaki hizmeti tek başına aylık bağlanmasına yeterli olmayan sigortalı ya da hak sahiplerine, değişik Kurumlardaki hizmet süreleri birleştirilmek suretiyle aylık bağlanmasını sağlamak, bu suretle değişik Kurumlardaki hizmetlerin ziyan olmasını önlemek olup, bazı Sosyal Güvenlik Kurumlarında geçen hizmet süreleri toplamının tek başına aylık bağlanmasına yeterli olması halinde; diğer Kurumlarda geçen hizmetlerin birleştirilmesinde; sigortalının ya da hak sahibinin iradesinin de bu yönde olması koşuluyla zorunluluk bulunmamaktadır.
Somut olayda; davacının, 15/12/1988-14/12/1989 tarihleri arasında 360 gün 4/c hizmeti ve aynı tarihlerde 90 gün 4/c fiili hizmeti, 01/10/1987-01/08/1988 tarihleri arasında 211 gün ve 01/05/1992-30/09/2008 tarihleri arasında 6120 gün olmak üzere toplam 6331 gün 4/a topluluk hizmeti, 01/10/2008 sonrasında da vergi kaydına istinaden 4/b tescilinin bulunduğu, davacı tarafından 27.01.2015 tarihinde Kurum'a tahsis talebi için başvurularak 5510/4-a ve 4c maddesi kapsamındaki hizmetlerinin birleştirilerek yaşlılık aylığı bağlanmasını talep ettiği belirgindir.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde dava konusu olay irdelendiğinde davacının yaşlılık aylığına yetecek 5510 sk 4a ve 4c maddelerinde belirtilen sigortalılık statü ve sürelerinin birleştirilerek aylık bağlanmasına karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
O halde, davacı avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi kararının, HMK'nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak, temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine ve kararın bir örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 06.06.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.