Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/6427 Esas 2022/8490 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir. Davacı, davalı şirkette işçi olarak çalıştığını ve sigortalılığının tespit edilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi davayı kabul etmiş, istinaf başvurusu sonucunda Bölge Adliye Mahkemesi istinaf istemini esastan reddetmiştir. Fer’i müdahil SGK vekili temyize başvurarak eksik araştırma ve inceleme sebebiyle kararın bozulmasını talep etmiştir. Kanunlara göre, hizmet akdi ile birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerinin tespitine ilişkin davalarda, gerekli araştırmaların re'sen yapılması ve kanıtların toplanması gerekmektedir. Bu nedenle, somut olayda davalı şirketin Adıyaman’da yaptığı karakol inşaatları için çalıştığını iddia eden davacının iddialarının bordrolar, yer teslimleri ve kabuller gibi kanıtlarla desteklenerek değerlendirilmesi gerekmektedir. Kanunlar: 506 sayılı Kanunun 79/10, 5510 sayılı Kanun’un m. 86/9.

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi : Adıyaman İş Mahkemesi



Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı, fer’i müdahil Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, fer’i müdahil Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalı ... Ltd. Şti. bünyesinde Adıyaman Gölbaşı, Şambayat ve Merkez Koç köylerindeki Jandarma Karakolu inşaatlarında 04.02.2013 ile 28.07.2013 tarihleri arasında işçi olarak aralıksız çalıştığını, çalışmasının kuruma 22.02.2013 ile 28.02.2013 ve 25.04.2013- 20.05.2013 tarihleri arasında bildirildiğini, davacının davalı işyerinde 04.02.2013- 28.07.2013 tarihleri arasında sigortalılığının tespit edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II- CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde, öncelikle davacının kurum kayıtlarına aykırı hiçbir iddiasını kabul etmediklerini, zira davacının dava dilekçesinde beton ettiği karakol inşaatının müvekkili şirket ile hiçbir ilgisinin bulunmadığını, işbu inşaatların işvereninin ... İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti., taşeron şirketinin ise ... Inşaat-... olduğunu, müvekkilinin taşeron şirket olarak yapımın üstlendiği inşaattan Besni-Çelikhan ve Gerger Jandarma Karakol İnşaattan olduğunu, işbu karakol İnşaatlarının asıl işverenin ise yine ... İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğunu, davacının müvekkili bünyesinde ara dönemlerde kısa süreli çalışmalarının bulunduğunu, işbu çalışmaların ise kuruma eksiksiz olarak bildirildiğini beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
Fer'i müdahil SGK vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III- MAHKEME KARARI
A- İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
“Davanın kabulü ile davacının 04/02/2013 - 28/07/2013 tarihlerinde kuruma bildirilen 33 güne ilaveten 141 gün daha davalı işyerinde asgari ücretle belirtilen tarihler arasında hizmet akdiyle çalışmış olduğunun tespitine” karar verilmiştir.
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
“Fer'i müdahil vekilinin, Adıyaman İş Mahkemesi'nin 09/10/2019 tarih ve 2016/466 Esas - 2019/580 Karar sayılı kararına yönelik istinaf başvurusunun, HMK'nin 353/1-b maddesinin (1) numaralı alt bendi uyarınca esastan reddine” karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Fer’i müdahil Kurum vekili, eksik araştırma ve incelemeyle karar verildiği, kurumun dava açılmasına sebebiyet vermediği gerekçeleriyle kararın bozulmasını talep etmiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Dava, 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanun’un m. 86/9. maddesi uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Maddeye göre, “Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara alınır.”
Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re'sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut olayda, davacı davalı şirketin yapımını üstlendiği Adıyaman Gölbaşı, Şambayat ve Merkez Koç köylerindeki Jandarma Karakolu inşaatlarında çalıştığını iddia etmiş, mahkemece dinlenen tanık beyanları ve aldırılan bilirkişi raporu hükme esas alınarak davanın kabulüne karar verilmişse de verilen karar eksik araştırma ve incelemeye dayalıdır.
Davalı şirketin Adıyaman’da karakol inşaatları yaptığı anlaşıldığından, mahkemece davacının çalıştığını beyan ettiği ve inşaatı yapılan karakolların yer teslimlerinin ve kabullerinin hangi tarihlerde yapıldığı TOKİ’den sorulmalı, bu karakolları yapan işverenler belirlenmeli, bordroları getirtilip çalışmayı bilebilecek durumda olan tanıklar resen dinlenerek elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
O halde, fer’i müdahil Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf isteminin esastan reddine dair kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesince verilen karar bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1. maddesi gereği kaldırılarak, ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, karardan bir örneğin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 06/06/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.