Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2011/1985 Esas 2011/2550 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
22. Hukuk Dairesi
Esas No: 2011/1985
Karar No: 2011/2550

Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2011/1985 Esas 2011/2550 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı işçi, iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan feshedildiğini ileri sürerek işe iadesini ve tazminatını istemiştir. Davalı ise ekonomik krizin etkisiyle işçi azaltışına gidildiğini ve feshin geçerli olduğunu savunmuştur. Mahkeme, işverenin feshin geçerli nedene dayandığını ispat etmesi gerektiğini ve eksik inceleme ile hatalı karar verildiğini belirterek kararı bozmuştur. İş Kanunu'nun 18 ve devamı maddeleri, en az 6 ay çalışan işçilerin feshedilmesinde geçerli sebep aranması gerektiğini belirtmektedir. İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler haricindeki sebepler geçerli sayılmaz. İşveren, feshin geçerli sebebe dayandığını ispat etmekle yükümlüdür.
22. Hukuk Dairesi         2011/1985 E.  ,  2011/2550 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : İzmir 6. İş Mahkemesi
    TARİHİ : 10/01/2011
    NUMARASI : 2010/869-2011/3

    Davacı işçi, iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan işverence feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir. 
    Davalı vekili, ekonomik krizin firmayı etkilediğini, üretimin düştüğünü, işçi azaltışına gidildiğinden davacının çıkartıldığını, davacının iş akdinin feshinin geçerli bir sebebe dayanması nedeni ile haksız açılan davanın reddini talep etmiştir.
    Mahkemece, bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
    Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18 ve devamı maddeleridir. 
    4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
    İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış olanaklarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini olanaksız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.
    İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün  olduğ u ölçüd e esnek  çalışma  şekillerini
    geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma olanaklarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
    4857 sayılı İş Kanunu’nun 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.  
    Dosya içeriğine göre, davalıya ait işyerinin prekas bölümünde ambalajcı olarak çalışan davacının iş sözleşmesi genel ekonomik krizin bütün gayretlere rağmen işyerini etkilediği, sürüm ve satış olanaklarının azaldığı, talep ve siparişlerdeki düşmenin genel durgunluk ve dış pazar kaybına yol açtığı gerekçesi ile İş Kanununun 18. maddesi gereğince feshedilmiştir. 
    Mahkemece, bozma kararına uyulduğu halde, bozma kararının gereği yerine getirilmeyerek taraf vekillerinin emsal dosyalardan sundukları yetersiz bilrikişi raporları esas alınarak feshin geçerli nedene dayanmadığı sonucuna varılmıştır.
    Emsal dosyalarda alınan bilirkişi raporları ve hükme esas alınan gerekçe yukarıda açıklanan ilkeleri ve olguları tam olarak karşılayamamaktadır.
    Uzman bilirkişiler aracılığıyla işyerinde keşif yapılarak, feshi gerektiren ekonomik nedenlerin bulunup bulunmadığı, fesihten kısa bir süre önce veya sonra yeni işçi alınıp alınmadığı, işverenin aldığı işletmesel kararı tutarlı bir şekilde uygulayıp uygulamadığı, feshin zorunlu hale gelip gelmediği gibi hususlar araştırılarak sonucuna göre feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığının belirlenmesi gerekir. Eksik inceleme ile yazılı karar verilmiş olması hatalı olmuştur.   
    SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 10.10.2011 gününde oybirliği ile karar verildi.  

     

    Hemen Ara