Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/6474 Esas 2022/8488 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Dava, bir iş kazası sonucu vefat eden sigortalının hak sahiplerinin kurum zararının davalıdan tahsil edilmesi talebi üzerine açılmıştır. İlk derece mahkemesi davanın kabulüne karar vermiş, davalı tarafından istinaf başvurusu yapılmıştır. Bölge Adliye Mahkemesi istinaf başvurularının esastan reddine karar vermiştir. Ancak davalı vekili temyiz yoluna başvurmuştur. Temyiz davasında rücu davalarının kusur sorumluluğuna dayandığı, kusurun belirlenmesinde zararlandırıcı sigorta olayının nasıl oluştuğunun, dosya içeriğindeki tüm delillerin taktir edilerek belirlenmesi gerektiği, konusunda uzman bilirkişi heyeti tarafından rapor alınması gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca, Yargıtay’ın ceza davasında davalı şirkete %70, ölene %30 kusur verildiği yönündeki hükme de atıfta bulunulmuştur. Sonuç olarak, temyiz itirazları kabul edilerek ilk derece mahkemesi hükmü bozulmuştur. Kararda, HMK’nın 373/1 maddesi gereğince temyiz harcı istek halinde davalıya iade edileceği belirtilmiştir.
İlgili hukuk kuralları:
- Rücu davaları kusur sorumluluğuna dayanır ve iş kazasında kusuru olanlar davacı Kurumun rücu alacağından kusurları karşılığında sorumludur.
- Kusurun belirlenmesinde zararlandırıcı sigorta olayının nasıl oluştuğu, dosya içeriğindeki tüm delillerin taktir edilerek belirlenmelidir.
- Konusunda uzman bilirkişi heyeti tarafından rapor alınması gereklidir.
- Ceza davasında kusur belirlenmişse bu hükmün göz önünde bulundurulması gereklidir.

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi : ... Anadolu 19. İş Mahkemesi



Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı, davacı ve davalı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı kurum; 26.03.2012 tarihli iş kazası sebebiyle vefat eden sigortalının hak sahiplerine bağlanan peşin değerli gelir sebebiyle oluşan kurum zararının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II- CEVAP
Davalı vekili, kazada işverenin kusur ve sorumluluğu olmadığını, işverenin tüm yükümlülükleri yerine getirdiğini, kazanın sigortalının kusurundan kaynaklandığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
III- MAHKEME KARARI
A- İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Davalı şirketin meydana gelen iş kazasında %100 oranında kusurlu olduğu kabul edilerek;
“Davanın kabulüne, 120.641,01 TL bağlanan gelirin 30/03/2013 onay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine” karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı taraf vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine,
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
... ANADOLU 19. İŞ MAHKEMESİ'nin 17/10/2019 tarihli, 2015/476 Esas - 2019/337 “Karar sayılı kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davacı Kurum vekili ile davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Yasa'nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine” karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı vekili; tazminat davasında farklı kusur oranı verilip kararın yargıtay tarafından onandığı, raporların çelişkili olduğu, işçinin de kazada kusurunun bulunduğu, kaçınılmazlık faktörünün de dikkate alınması gerektiği gerekçeleriyle kararın bozulmasını talep etmiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Rücu davaları kusur sorumluluğuna dayanmakta olup, iş kazasında kusuru olanlar davacı Kurumun rücu alacağından kusurları karşılığında sorumludur. Kusurun belirlenmesinde ise; zararlandırıcı sigorta olayının ne şekilde oluştuğunun, dosya içeriğindeki tüm deliller taktir olunarak belirlenmeli ve kabul edilen maddi olgular doğrultusunda, konusunda uzman bilirkişi heyetinden, aynı olay nedeni ile daha önce açılmış ve kesinleşmiş tazminat ve ceza davaları varsa, bu davalardaki kusur raporları ile çelişki oluşturmayacak şekilde kusur oran ve aidiyeti konusunda rapor alınması gereklidir. Kusur durumu saptanırken, iş güvenliği mevzuatına göre hangi önlemlerin alınması gerektiğinin, bu önlemlerin işverence alınıp alınmadığının ve alınmış önlemlere sigortalı işçinin uyup uymadığı değerlendirilerek belirlenmesi gerekir.
Ceza Mahkemesinde alınan kusur raporunda ...,...,...,..., isimli kişilere de kusur verildiği, ancak kararın Yargıtay 12. Ceza Dairesi tarafından bozulduğu, hak sahiplerinin açmış olduğu tazminat davasında ise davalı şirkete %70, ölene %30 kusur verilerek hüküm kurulduğu, hükmün (Kapatılan) Yargıtay 21. Hukuk dairesinin 05.12.2017 tarihli ilamıyla onandığı anlaşıldığından; her ne kadar mahkemece alınan her üç kusur raporunda da davalı işverenliğe %100 kusur verilmişse de kusur raporları çelişkili olup, ceza davasında kusur verilen 3. kişilere de kusur verildiği gözetilerek, Yargıtay 12. Ceza Dairesinin değindiği kusur raporları dikkate alınarak, işveren, sigortalı ve 3. kişilerin kusurları ayrı ayrı belirlenmek suretiyle bir karar verilmelidir.
O halde, davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesinin istinaf başvurularının esastan reddine dair kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 06.06.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.