Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/6162 Esas 2022/8646 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Kastamonu İş Mahkemesi'nde açılan hizmet tespiti davası sonucunda verilen karara itiraz edilmesi üzerine yapılan inceleme sonucunda, davacının 01/01/1998 tarihinden 10/10/2018 tarihine kadar kesintisiz bir şekilde dahili davalı DSİ 23. Bölge Müdürlüğü Lojman Yöneticiliği'ne ait iş yerinde apartman görevlisi-kapıcı olarak çalıştığına karar verildiği fakat verilen kararın eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu verildiği belirtilerek, İlk Derece Mahkemesi hükmünün bozulması talep edilmiştir.
Kitap, Müsadere, İflas, Konkordato ve Tam Yargı Süreci Yasası'nın 373/1 maddesi gereğince verilen karar neticesinde, ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi kararının kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğininde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir. Kanun maddeleri olarak ise, dosyadaki yazılara ve toplanan delillere dayanarak, davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79. Maddesi

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
İlk DereceMahkemesi : Kastamonu İş Mahkemesi



Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davacı, feri müdahil Kurum vekilleri ve davalı ... tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı, feri müdahil Kurum vekilleri ve davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının DSİ'nin Kastamonu Merkez'de bulunan lojmanları bünyesinde apartman görevlisi-kapıcı olarak 01/01/1998 tarihinde çalışmaya başladığını ve bu çalışmasına 10/10/2018 tarihine kadar kesintisiz bir şekilde devam ettiğini, müvekkilinin çalıştığı süre zarfında 05/06/2012 tarihine kadar sigortasız bir şekilde çalıştığını, müvekkilinin sigortasının 05/06/2012 tarihinde yapılmaya başlandığını, müvekkilinin asgari ücret ile çalıştığını belirterek, davalı şirketteki işe başlangıç tarihinin tespiti ile SGK sigortalılık bitiş tarihinin tespit edilerek, eksik yatan prim zamanının tespiti ile çalışmalarına ait yatırılmayan primlerin işverenden tahsilini talep ve dava etmiştir.
II-CEVAP
Davalı DSİ vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın husumet yönünden reddini talep ettikleri, davacının kendi el yazısı ile 2012 yılı öncesinde, DSİ lojmanlarında çalışanların kişisel hizmetlerinde bulunduğunu belirttiğini ancak davacının şu an açtığı dava ile 2012 yılı öncesi çalışma tespiti talep ettiğini, davacının 01.01.1998- 10.10.2018 tarihleri arasında işveren bünyesinde kesintisiz çalıştığı iddiasının gerçeği yansıtmadığını ve davanın reddini talep etmiştir.
Feri müdahil vekili cevap dilekçesinde özetle; feri müdahillik taleplerinin kabulü ile hukuki dayanaktan yoksun söz konusu davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesi; Davanın kısmen kabulü ile,
1-Davacının, dahili davalı DSİ 23. Bölge Müdürlüğü Lojman Yöneticiliği'ne ait iş yerinde 01/01/2000- 04/06/2012 (bu tarih de dahil) tarihleri arasında kısmi süreli olarak ayda 9 gün karşılığı brüt asgari ücret üzerinden hizmet akdi ile çalıştığının tespitine, söz konusu çalışmalarına ait yatırılmayan primlerin dahili davalıdan tahsiline,
2-Davacının, 05/06/2012- 10/12/2018 tarihleri arasındaki hizmetlerinin kuruma eksiksiz olarak bildirilmesi nedeniyle söz konusu talepleri yönünden hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddine,
3-Davalı DSİ Genel Müdürlüğü aleyhine açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, karar vermiştir.
İSTİNAF NEDENİ:
Davacı vekili istinaf başvurusunda; husumetin DSİ Genel Müdürlüğüne ait olduğunu, 4857 Sayılı İş kanununun 110. Maddesinde konut kapıcıları ile ilgili olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yönetmelik çıkarma yetkisi verdiğini, bu yetkiye dayalı olarak çıkarılan Konut kapıcıları Yönetmeliğinin 3. Maddesinde ise işverenin konutun maliki veya ortakları olarak tarif edildiğini, müvekkilin ise mülkiyeti DSİ'e ait olan lojmanda kapıcılık yaptığını, bu konuda yargıtay 9. HD'nin pet çok içtihadı bulunduğunu, tespit edilen süre bakımından ise tanıkların müvekkilinin 1998 den itibaren çalıştığını beyan ettiklerini, davacı tanıklarının da kayıtlı tanık olduğunu, müvekkilinin tam zamanlı olarak çalıştığını ileri sürmüş ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı DSİ 23. Bölge Müdürlüğü Lojmanları Yöneticiliği istinaf başvurusunda; lojman yönetiminin 2012 yılında kurulduğunu ve HMK 114. Maddesine göre taraf ve dava ehliyetinin bulunmadığını ileri sürmüş ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Feri müdahil SGK vekili istinaf başvurusunda; 5 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğini ve sadece tanık beyanlarına dayalı olarak karar verilmeyeceğini ileri sürmüştür.
B-BAM KARARI
... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi, davacı vekili, feri müdahil SGK vekili ve davalı ...'nin istinaf istemlerinin 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine, şeklinde karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili tam zamanlı olarak çalıştığını ileri sürmüş ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı DSİ 23. Bölge Müdürlüğü Lojmanları Yöneticiliği; lojman yönetiminin 2012 yılında kurulduğunu ve HMK 114. Maddesine göre taraf ve dava ehliyetinin bulunmadığını ileri sürmüş ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Feri müdahil vekili5 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğini ve sadece tanık beyanlarına dayalı olarak karar verilmeyeceğinden bahisle kararı temyiz etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre; davalı DSİ 23. Bölge Müdürlüğü Lojman yöneticiliği ile feri müdahil Kurum vekilinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79. Maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 86. maddesidir. Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacının DSİ'nin Kastamonu Merkez'de bulunan lojmanları bünyesinde apartman görevlisi-kapıcı olarak 01/01/1998 tarihinden 10/10/2018 tarihine kadar kesintisiz bir şekilde çalıştığının tespiti istemiyle açılan eldeki davada, Mahkemece bodro ve komşu iş yeri tanık beyanları esas alınmak suretiyle davacının dahili davalı DSİ 23. Bölge Müdürlüğü Lojman Yöneticiliğine ait iş yerinde 01/01/2000- 04/06/2012 (bu tarih de dahil) tarihleri arasında kısmi süreli olarak ayda 9 gün çalıştığına karar verilmiş ise de verilen karar eksik inceleme ve hatalı değerlendirmeye dayalıdır.
Dosya içerisinde yer alan davacının hizmet döküm cetvelinin incelenmesinden; davacının dahili davalı DSİ 23. Bölge Müdürlüğü Lojman Yöneticiliğine ait iş yerinden 05.06.2012-10.10.2018 tarihleri arasında ayda 30 gün üzerinden bildirimlerinin yapılmış olduğunun anlaşılmasına karşın; dosya kapsamında davacının 05.06.2012 öncesi dahili davalı DSİ 23. Bölge Müdürlüğü Lojman Yöneticiliğine ait iş yerinde çalıştığı anlaşılan günlerde ayda 9 gün üzerinden çalıştığına karar verilmesi, ve 05.06.2012 öncesi çalışmalar ile sonraki çalışmaların farklılığına yönelik (tam-kısmi çalışma olması hususunda) yapılan araştırmanın yetersiz olması karşısında; Mahkemece, 05.06.2012 öncesi çalışmanın tam süreli mi kısmi süreli mi olduğu hususu tereddüte yer bırakmayacak şekilde açıklığa kavuşturularak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile verilen karar bozmayı gerektirir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi kararının HMK'nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğininde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 07.06.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.