Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/4313 Esas 2022/8725 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, davalı işyerinde meydana gelen kazada yaralanmış ve işverenin gerekli tedbirleri almadığını iddia ederek kazanın iş kazası olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir. İlk derece mahkemesi, davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına hükmetmiştir. İstinaf başvurusu reddedilmiş, ancak davalı Kurum vekili temyiz başvurusu yaparak Kurumun dava açılmasına sebep olmadığını belirtmiştir. Mahkeme, uyuşmazlığın tüm taraflar yönünden kesin surette çözülmesi gerektiği için diğer davalının da olayın araştırılması gerektiğini belirtmiş ve istinaf başvurusunun reddine dair kararı kaldırmıştır. 5510 sayılı Yasa'nın 13 ve devamı maddeleri, iş kazası tanımını ve konusuz kalarak davanın esası hakkında karar verilmesinde hukuki yararının kalmamasını düzenlemektedir.

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi

Dava, ... kazasının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair verilen karara karşı davalılardan ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine dair karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalılardan ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.I-İSTEM
Davacı vekili, davacının 09/11/2017 tarihinde davalı işyerinde meydana gelen ... kazası nedeniyle yaralandığını, davalı işverenin her türlü tedbiri almak, gerekli araç ve gereçleri bulundurmak, yükümlülüklerini yerine getirmediğini, ... kazasında kusurlu olduğunu belirterek davacının geçirmiş olduğu kazanın ... kazası olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalı şirket vekili, davacının şirket işçisi olmadığını, yurt dışına çalıştırmaya müvekkili şirketin götürmediğini, müvekkili şirketin El Metal şirketi adına davacıya ödeme yapmadığını, şirkete husumet yöneltilemeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Kurum vekili, Kurum tarafından yapılan işlemlerin mevzuat gereği olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, davanın konusuz kalmış olması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiştir.
B-BAM KARARI
Yerel mahkeme kararı yerinde görülerek istinaf istemlerinin reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili, Kurumun dava açılmasına sebebiyet vermediğini belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Yasa'nın 13 ve devamı maddeleridir.
5510 sayılı Yasanın 13. maddesinin birinci fıkrasında ... kazası, “a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b)-(Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) İşveren tarafından yürütülmekte olan ... nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu ... nedeniyle,
c)-Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d)-(Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, ... mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e)-Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır.” şeklinde tanımlanmıştır.
Ne var ki, dava açılmadan önce veya açıldıktan sonra meydana gelen bir olay nedeniyle dava konusunun ortadan kalkması; eş söyleyişle tarafların, davanın esası hakkında karar verilmesinde hukuki yararının kalmaması halinde, bu olayın hükümde göz önüne alınması ve Mahkemenin, davanın konusuz kalması nedeniyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekir. Dava tüm tarafları bakımından konusuz kalmadıkça inceleme yapılması ve uyuşmazlığın sonuçlandırılması gerekir.
Somut olayda, 5510 sayılı Yasanın 13. maddesi uyarınca ... kazası olduğunun tespit edildiğine dair Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının yazısı gerekçe gösterilerek, konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiş ise de; aslen Kurumca alınan karar tek taraflı ve sadece davalı ... bağlayacak olup, uyuşmazlığın tüm taraflar yönünden kesin surette çözülmesi gerektiğinden, diğer davalı bakımından da söz konusu olayın araştırılması, 5510 sayılı Yasanın 13’üncü maddesinde belirlenen şartları taşıyıp taşımadığı ve devamla ... kazası olup olmadığı hususunun belirlenmesi yerine, yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun reddine dair kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk derece Mahkemesine gönderilmesine, 08.06.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.