Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/6881 Esas 2022/8893 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, sürekli işgöremezlik oranının tespiti istemiyle dava açmıştır. Mahkeme, önceki bozma kararına uyarak davacının %70 oranında işgöremez olduğuna hükmetmiştir. Ancak davacının talep ettiği oranın %62 olduğu ve bu kararın usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle davalı kurumun temyiz itirazları kabul edilmiştir. \"Taleple bağlılık ilkesi\"nin Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 26. maddesinde açıklandığı belirtilerek hakimin, tarafların istem sonuçlarıyla bağlı olduğu ifade edilmiştir. Ayrıca, mahkeme Yargıtay'ın bozma kararına uymakla birlikte usuli kazanılmış haklar da gözetilmelidir. Kararda, ilgili kanun maddesi Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 26. maddesi olarak verilmiştir. Ayrıca, usuli kazanılmış hak kavramı ve Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı'nda belirtilen hususlar açıklayıcı bir şekilde aktarılmıştır.

Mahkemesi :... Mahkemesi

Dava, sürekli işgöremezlik oranının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, (kapatılan) 21. Hukuk Dairesinin bozma kararına uyularak
yapılan yargılama neticesinde ilamında belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Hukuk Muhakemeleri Kanununun “Taleple bağlılık ilkesi” başlığını taşıyan 26'ncı maddesinde de,“Hâkim tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir.” denilerek hakimin, tarafların istem sonuçlarıyla bağlı olduğu, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremeyeceği açıklanmış olmakla, hukuk yargılamasında, “istemle bağlılık” ilkesi egemendir.
Öte yandan,Mahkemenin, Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine, o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlayacağımız bu olgu; mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirdiği gibi, mahkemenin kararını bozmuş olan Yargıtay Hukuk Dairesince; sonradan, ilk bozma kararı ile benimsemiş olduğu esaslara usuli kazanılmış hakka aykırı bir şekilde, ikinci bir bozma kararı verilememektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, Hukuk Genel Kurulu’nun 12.07.2006 gün, 2006/9-508 E., 2006/521 sayılı Kararı).
Mahkemenin, Yargıtay’ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir. (Prof. Dr. ..., Usuli Müktesep Hak (Usule İlişkin Kazanılmış Hak) Dr. A. ...’e ..., ... Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları No. 351 ..., 1974, sayfa 395 vd.)
Somut olayda, davacının, davalı işyerinde çalışırken 27.06.2002 tarihinde geçirmiş olduğu ... kazası nedeniyle %62 oranında malul kaldığının tespitine karar verilmesini talep ettiği, Mahkemece verilen ilk kararla, davanın kabulüne davacı ...'un davalı işyerinde 27.06.2002 tarihinde geçirmiş olduğu ... kazasından dolayı %62 oranında malul kaldığının tespitine hükmedildiği, kararın davalı Kurum vekilince temyizi üzerine Yargıtay 21 Hukuk Dairesi’nin 2016/9272 Esas sayılı ilamı ile “Yüksek Sağlık Kurulu raporu ile ATK 3. İhtisas Kurulu raporu arasındaki çelişkiyi gidermek ve davacının çalışma gücü kaybı oranını tespit etmek için ATK Genel Kurulundan rapor almak ve çıkacak sonuca göre karar vermek” gereğine işaret edilerek kararın bozulduğu, Mahkemece, bozma ilamına uygun araştırma yapıldıktan sonra ... bu temyize konu 19.01.2022 tarihli karar ile “davacının, davalı ... yerinde çalışırken 27.06.2002 tarihinde geçirdiği ... kazası nedeniyle sürekli ... göremezlik oranının % 70 olduğunun tespitine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Davacının dava dilekçesinde ... kazası nedeniyle %62 oranında malul kaldığının tespitini talep etmesi, daha önce verilen kararın da davacı tarafından temyiz edilmemiş olması nedeniyle,taleple bağlılık ilkesine aykırı olacak şekilde ve önceki bozma ilamı ile davalı Kurum lehine oluşan usuli kazanılmış hak ihlal edilerek hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve bozma sebeplerine göre bu aşamada temyiz itirazlarının sair yönleri incelenmeksizin hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 13.06.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.