Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/1309 Esas 2022/9211 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, işveren tarafından bildirilmeyen çalışma sürelerinin ve prime esas ücretinin tespiti için dava açtı. İlk derece mahkemesi, davayı hak düşürücü süre geçtiği gerekçesiyle reddetti. İstinaf başvurusu da reddedilen davacı, temyiz isteğinde bulundu. Davacının milletvekili olması nedeniyle kurum nezdindeki bilgi ve belgelere ulaşılamadığı için, davanın çözümü için ilgili yerlere müracaat edilmesi gerektiği belirtildi ve karar bozuldu. HMK'nın 165/2. maddesi gereği erişim yasağının kaldırılması konusunda ilgiliye süre verilip kararın buna göre verilmesi gerektiği açıklandı. Kararın HMK'nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak ilk derece mahkemesi hükmünün bozulduğu belirtildi.
HMK'nın 165/2. maddesi: \"Bir davanın incelenmesi ve sonuçlandırılması başka bir davanın veya idari makamın çözümüne bağlı ise mahkeme, ilgili tarafa görevli mahkemeye veya idari makama başvurması için uygun bir süre verir. Bu süre içinde görevli mahkemeye veya idari makama başvurulmadığı takdirde, ilgili taraf bu husustaki iddiasından vazgeçmiş sayılarak esas dava hakkında karar verilir.\"
HMK'nın 373/1 maddesi: \"Yargı kararlarına karşı temyiz yoluna başvurulabilir.\"

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
İlk DereceMahkemesi : ... 36. İş Mahkemesi



Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine dair verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince istinaf isteminin reddine dair karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince verilen kararın temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Müvekkilinin davalı işveren yanında 25/11/1998-08/01/1999 tarihlerinde kesintisiz en son 220.000.000-TL (220,00-TL) ücretle satış görevlisi olarak çalıştığını ancak çalışmasının Kuruma bildirilmediğini belirterek, Kuruma bildirilmeyen sürelerin ve prime esas ücretinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalı işveren; davaya cevap vermemiştir.
Feri müdahil Kurum vekili; davanın reddini istemiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Davanın hak düşürücü süre geçtikten sonra açılmış olması sebebiyle reddine dair karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Yerel mahkeme kararı yerinde bulunarak istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
V-TEMYİZ NEDENLERİ:
Davacı vekili, hak düşürücü sürenin geçmediğini, eksik araştırma yapıldığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE ESASIN İNCELEMESİ
Dosya kapsamı incelendiğinde, davalı Kurum tarafından yapılan kayıt sorgulamasında, davacının milletvekili olması nedeniyle devlet büyükleri kapsamında yer aldığından Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından resen erişime kapatıldığının bildirildiği, Kurumdan gelen kayıtlarda ve davacı tarafça sunulan hizmet dökümüne göre (Bağ-Kur belgesi) sigortalıya ilişkin olarak işe giriş bildirgesi, dönem bordrosu gibi yönetmelikte belirtilen belgelerin Kurum'a verilmediği ve de çalışmaların da Kurumca tespit edilmemiş olduğu hususları nazarında hak düşürücü süre geçtiğinden bahisle davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Davacının milletvekili olması nedeniyle, kurum nezdindeki bilgi ve belgelere ulaşılamadığı sabit olup, davanın niteliği itibariyle ancak bu erişim yasağının ortadan kaldırılması sonucu elde edilebilecek belgelere göre çözümleneceği belirgin olduğundan, “Bir davanın incelenmesi ve sonuçlandırılması başka bir davanın veya idari makamın çözümüne bağlı ise mahkeme, ilgili tarafa görevli mahkemeye veya idari makama başvurması için uygun bir süre verir. Bu süre içinde görevli mahkemeye veya idari makama başvurulmadığı takdirde, ilgili taraf bu husustaki iddiasından vazgeçmiş sayılarak esas dava hakkında karar verilir.” hükmünü içeren HMK nın 165/2. maddesi kapsamında, söz konusu erişim yasağının kaldırılması konusunda ilgili yerlere müracaatı için davacıya süre verilip elde edilecek verilere göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun reddine dair kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgiliye iadesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk derece Mahkemesine gönderilmesine, 15.06.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.