Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/6755 Esas 2022/9723 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı maluliyet aylığı talebiyle dava açmıştır. Mahkeme ilk derece olarak davacının maluliyet tespit edildiğine ve aylığının bağlanmasına karar vermiştir ancak bunun hatalı olduğuna ve davanın kısmen kabul edilmesi gerektiğine karar veren Bölge Adliye Mahkemesi istinaf başvurusunu reddetmiştir. Davalı Kurum ise temyiz başvurusunda bulunmuştur ve temyiz isteği sonucu hüküm kısmen değiştirilerek davacıya maluliyet başlangıç tarihi olan 14.03.2014 tarihini takip eden aybaşı tarihi olan 01.04.2014 tarihinden itibaren aylık bağlanmasının tespiti ile ödenmeyen aylıkların yasal faiziyle ödenmesi hususunun tespiti kararı verilmiştir. 5510 sayılı yasanın 26. ve 27. maddeleri davacının maluliyet aylığı alabilmesi için gerekli şartları belirlemektedir.

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
İlk DereceMahkemesi : ... 2. İş Mahkemesi



Dava, maluliyet aylığı bağlanması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 34.Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
5510 sayılı yasanın 26. maddesinde "Malûllük sigortasından sigortalılara sağlanan hak, malûllük aylığı bağlanmasıdır.
Sigortalıya malûllük aylığı bağlanabilmesi için sigortalının;
a) 25 inci maddeye göre malûl sayılması,
b) (Değişik: 17/4/2008-5754/14 md.) En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
c) Malûliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı işten ayrıldıktan veya işyerini kapattıktan veya devrettikten sonra Kurumdan yazılı istekte bulunması, halinde malûllük aylığı bağlanır. Ancak, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanların kendi sigortalılığı nedeniyle genel sağlık sigortası primi dahil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunludur." hükmü ile,
Anılan Kanunun 27. maddesinde; "Malûllük aylığı; prim gün sayısı 9000 günden az olan sigortalılar için 9000 gün üzerinden, 9000 gün ve daha fazla olanlar için ise toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden, 29 uncu madde hükümlerine göre hesaplanır. Sigortalı başka birinin sürekli bakımına muhtaç ise tespit edilen aylık bağlama oranı 10 puan artırılır. Ancak, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için 9000 prim gün sayısı 7200 gün olarak uygulanır.
Malûllük aylığı, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar ile (c) bendi kapsamında sigortalı iken görevinden ayrılmış ve daha sonra başka bir sigortalılık haline tabi olarak çalışmamış olanların;
a) Malûl sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden önce ise yazılı istek tarihini,
b) Malûl sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden sonra ise rapor tarihini,
c) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışmakta olanların ise, malûliyetleri sebebiyle görevlerinden ayrıldıkları tarihi, takip eden ay başından itibaren başlar.
Malûllük aylığı almakta iken bu Kanuna göre veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlayanların malûllük aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilir ve bu Kanuna tabi olarak çalıştıkları süre zarfında 80 inci maddeye göre belirlenen prime esas kazançları üzerinden 81 inci madde gereğince kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortasına ait prim alınır. Bunlardan işten ayrılarak yeniden malûllük aylığı bağlanması için yazılı istekte bulunan ya da emekliye ayrılan veya sevkedilenlere; kontrol muayenesine tabi tutulmak ve ilk aylığına esas malûllüğünün devam ettiği anlaşılmak kaydıyla, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışıyorsa görevinden ayrıldığı tarihi, diğerlerine ise istek tarihlerini takip eden ödeme döneminden itibaren yeniden malûllük aylığı hesaplanarak bağlanır......" hükmü düzenlenmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 05.07.2012 ve 19.08.2013 tarihlerinde davalı Kurum'a başvurarak malûllük sigortası hükümlerine göre aylık tahsis isteminde bulunduğu, 04.05.2017 tarih ve 732 karar no lu Adli Tıp Genel Kurulu raporunda “ 03.08.2013 tarih ve 28727 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği çerçevesinde Ek -1 bölüm K.Kardiyoloji 5/A maddesi kapsamında beden çalışma gücünün en az %60 ını kaybetmiş olduğundan malul sayılması gerektiğine ve maluliyet başlangıç tarihinin Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Ana Bilim Dalının 14.03.2014 muayene tarihi olduğunun" kayıtlı olduğu, yapılan yargılama sonucu Mahkemece “davanın kabulü ile davacının Maluliyet Tespit İşlemeleri Yönetmeliği gereğince malul sayılmasının tespitine davacıya maluliyet başlangıç tarihi olan 14.03.2014 tarihinden itibaren aylık bağlanmasının tespiti ile ödenmeyen aylıkların yasal faiziyle ödenmesi hususunun tespitine,” şeklinde karar verildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, Mahkemece malüliyet aylığının 5510 sayılı Yasa'nın 27/2-b maddesine göre malûl sayılmasına esas tutulan rapor tarihini takip eden aybaşından (01.04.2014) itibaren maluliyet aylığı bağlanması yerine yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olmuştur. Öte yandan, davacı 05.07.2012 ve 19.08.2013 tarihlerinde davalı Kurum'a başvurarak malûllük sigortası hükümlerine göre aylık tahsis isteminde bulunmuştur. Halbuki yapılan yargılama sonucu davacının malûl sayılmasına esas olarak istek tarihinden sonraki bir tarih olan rapor tarihi dikkate alınmıştır. Bu durumda davanın kısmen kabulü ile buna göre davalı Kurum yararına yargılama giderleri ve vekalet ücretine dair hüküm kurulması gerekir davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bu durum bozma nedeni yapılmıştır.
Ne var ki, bu konuların düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hüküm bozulmamalı, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370. maddesi gereğince düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ : 1- İlk Derece Mahkemesi hükmünde yer alan "davanın kabulüne," ibaresinin silinerek yerine gelmek üzere "davanın kısmen kabulüne," ibaresinin yazılmasına,
2- Hüküm fıkrasının 2. numaralı bendinin silinerek yerine gelmek üzere,
“2-Davacıya maluliyet başlangıç tarihi olan 14.03.2014 tarihini takip eden aybaşı tarihi olan 01.04.2014 tarihinden itibaren aylık bağlanmasının TESPİTİ ile ödenmeyen aylıkların yasal faiziyle ödenmesi hususunun TESPİTİNE”
3- Hüküm fıkrasının yargılama giderlerine ilişkin 4. numaralı bendinin silinerek yerine gelmek üzere,
“4-Davacı tarafından yapılan 1.051,55 TL yargılama giderinin 525,78 TL sinin davalı Kurumdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalı Kurum tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,”
4- Hüküm fıkrasının vekalet ücretine ilişkin 6. numaralı bendine ek olarak; “davalı Kurum kendisini vekil ile kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki AAÜT 12/2 maddesi gereğince 2.180,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı Kuruma verilmesine,”ibarelerinin yazılmasına ve bu şekli ile hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 23.06.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.