Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/3805 Esas 2022/9794 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Dava, bir iş kazası sonucu sigortalıya bağlanan gelir ile yapılan tedavi ve geçici iş göremezlik masraflarından oluşan Kurum zararının 5510 sayılı Kanunun 21. maddesi uyarınca tahsili talebiyle açılmıştır. İlk Derece Mahkemesi, davalı şirketlerden bir kısmı için tazminat kararı vermiş, diğer davalıların davası reddedilmiştir. Ancak, Mahkeme kararının kusur durumunun belirlenmesinde yanıltıcı olduğu belirtilerek, iş güvenliği mevzuatına göre hangi önlemlerin alınması gerektiği, bu önlemlerin işverence alındığına dair kanıtların ve kazayla ilgili kesinleşmiş ceza davalarının da incelenmesi gerektiği belirtilmiştir. Bu nedenle, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından istinaf başvuruları esastan reddedilmiştir. Ancak, davacı Kurum ve davalılardan bağımsız bilirkişi raporları alınmadan yapılan kararın yanıltıcı olduğu belirtilerek, kararın bozulması istenmiştir. Kanun maddelerine gelecek olursak, davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanunun 21. maddesi olarak belirtilmiş ve kusur durumunun belirlenmesinde ise İşçi sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü,

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
İlk DereceMahkemesi : Eskişehir 2. İş Mahkemesi



Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davacı Kurum ile davalılardan ... İnş. ve Tic. A.Ş. ve ...İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı Kurum ile davalılardan ... İnş. ve Tic. A.Ş. ve ...İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Dava, 16.08.2011 tarihinde meydana gelen iş kazası nedeniyle sigortalıya bağlanan gelir ile yapılan tedavi ve geçici iş göremezlik masraflarından oluşan kurum zararının 5510 sayılı Kanunun 21. maddesi uyarınca tahsili talebidir.
II-CEVAP
Davalı Ali Ülker, işçilerin sağlığı ve güvenliğinin sağlanması konusunda hiçbir görev ve sorumluluğunun bulunmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... İnşaat A.Ş vekili, davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını müvekkilinin kazanın meydana gelişinde bir kusurunun olmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etimştir.
Davalı ...İnşaat Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili, aynı kazadan dolayı Mehmet Ülker tarafından ... 32. İş Mahkemesinin 2016/58 E. sayılı dosyasında açılan davanın bekletici mesele yapılmasını, kazanın meydana gelmesinde müvekkilinin bir kusurunun olmadığını, ayrıca davayı kabul anlamına gelmemek üzere işin ALL RİSK kapsamında sigortalı olduğunu, sigortalı şirketine ihbar hakkının saklı tutularak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... 16/05/2016 tarihli duruşmada, kazayı kendisinin yaptığını ancak herhangi bir kusurunun olmadığını, işveren tarafından iş güvenliği ile ilgili bir eğitim verilmediğini, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
"1- Davanın kısmen kabulü ile
-109.023,30 TL tazminatın sarf, ödeme ve onay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı şirketler ... İnşaat ve Ticaret A.Ş. ve ...İnşaat Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.'den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
-Davalılar ..., ... ve ... hakkında açılan davanın reddine" karar verilmiştir.
B-BAM KARARI
"Davacı Kurum ve davalılar ... İnş. A.Ş. ve ...İnşaat Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekillerinin istinaf istemlerinin 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine" karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı Kurum ile davalılardan ... İnş. ve Tic. A.Ş. ve ...İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilleri, davaya konu kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
1) Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2) Dava, 16.08.2011 tarihli iş kazası sonucu kazalıya bağlanan gelir ile yapılan tedavi vegeçici iş göremezlik ödeneğinden oluşan Kurum zararının rücuan tahsili istemine ilişkin olup, davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanunun 21. maddesidir. Yargılama sırasında alınan 21.08.2017 tarihli bilirkişi raporuyla ... ve ...şirketleri ortak girişimi birlikte müştereken %90, kazalı %10 kusurlu, diğer davalılar ise kusursuz bulunmuş olup Mahkemece işbu rapor hükme esas alınarak karar verilmiş ise de Mahkemenin, kusura ilişkin kabulünün oluşa uygun olmadığı anlaşılmaktadır.
Rücu davaları, kusur sorumluluğuna dayanmakta olup, iş kazasında kusuru olanlar davacı Kurumun rücu alacağından kusurları karşılığında sorumludur. Kusurun belirlenmesinde ise; zararlandırıcı sigorta olayının ne şekilde oluştuğunun, dosya içeriğindeki tüm deliller taktir olunarak belirlenmesi ve kabul edilen maddi olgular doğrultusunda, konusunda uzman sayılacak kişilerden oluşturulacak bilirkişi heyetinden, aynı olay nedeni ile daha önce açılmış ve kesinleşmiş tazminat ve ceza davaları varsa, bu davalardaki kusur raporları ile çelişki oluşturmayacak şekilde kusur oran ve aidiyeti konusunda rapor alınması gereklidir. Kusur durumu saptanırken, iş güvenliği mevzuatına göre hangi önlemlerin alınması gerektiğinin, bu önlemlerin işverence alınıp alınmadığını ve alınmış önlemlere sigortalı işçinin uyup uymadığının, olay tarihinde yürürlükte bulunan 5510 sayılı Kanunun 21. maddesi, 4857 sayılı Kanunun 77. maddesi, İşçi sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü hükümleri çerçevesinde değerlendirilerek belirlenmesi gerekir.
Eldeki davada, davalı ... ve ...şirketleri ortak girişimi sigortalısı kazalı, gece vardiyasında yolda asfaltlama çalışması yapılırken, asfalt formeni davalı ...'in, operatör belgesi olan dava dışı işçinin yemekte olması nedeniyle operatör belgesi olmayan davalı ...'a silindir makinesi kullandırırken, ...'nın önünde duran asfalt makinesine çarpması sonucu, araçlar arasında ayakkabısına kaçan taşı çıkarmaya çalışan kazalının iki işi makinesi arasında sıkışarak %41,20 oranında sürekli iş göremezliğe uğradığı iş kazasının meydana gelmesinde davalılar ..., ... ve ...'ün kusursuz olduklarından bahisle işbu davalılar yönünden davanın reddine karar verilmiş ise de; kesinleşen ceza dosyasında haklarında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş ise de kaza sırasında ...'ın, ... tarafından görevlendirildiği ve aracı kullandığı, ... ...'ın da yine şantiye şefi olması ve işyerinde gerekli organizasyonu yapmaması ve yeterli personel bulunmasını sağlamaması gibi nedenlerle tali kusurlu görüldükleri ve olayda kusurlu oldukları anlaşıldığından; Mahkemece, ceza dosyası celbedilerek, yeniden işçi sağlığı ve iş güvenliği ile iş kazasının vuku bulduğu iş kolunda uzman iş güvenliği uzmanlarından oluşan bilirkişi heyetinden; kusur oran ve aidiyeti konusunda yeniden rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
O hâlde, davacı Kurum ile davalılardan ... İnş. ve Tic. A.Ş. ve ...İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 23.06.2022 gününde karar verildi.