Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü 2013/1286 Esas 2013/1562 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
Hukuk Bölümü
Esas No: 2013/1286
Karar No: 2013/1562

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü 2013/1286 Esas 2013/1562 Karar Sayılı İlamı

Hukuk Bölümü         2013/1286 E.  ,  2013/1562 K.
  • İMAR PLANINDAN KAYNAKLANAN TAZMINAT DAVASININ, İDARİ YARGI YERİNDE ÇÖZÜMLENMESI GEREKTIĞI
  • UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAKKINDA KANUN (2247) Madde 10

"İçtihat Metni" Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

Davacılar : E.S., Ş.S., S.Y., S.S.A., Ç.S., D.S., C.B.S., Ö.S.

Vekili      : Av. N.G.

Davalılar  : 1-Gençlik Ve Spor Bakanlığı Spor Genel Müdürlüğü

Vekilleri : Av.C.B., Av.B.D.

                2-İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili      : Av. Y.C.

                 3-Başakşehir Belediye Başkanlığı

Vekili      : Av.Y.Ş.

                  4-Çevre Ve Şehircilik Bakanlığı

Vekili        : Av. M.H.K.(B.) 

O L A Y  : Davacılar vekili, müvekkillerinin tapuda müştereken maliki/hissedarı bulundukları “İstanbul İli, Başakşehir İlçesi, İkitelli-2 Mah. Altınşehir Mevkiinde kain, 21 pafta 1863 parsel sayılı” taşınmazın, 24.12.1987 t. tarihli, 1/25000 ölçekli Küçük ve Büyük Çekmeceler Arası Çevre Düzeni Nazım İmar Planında KONUT UYGULAMA ALANINDA kalmakta iken, 04.03.1992 t. tarihli, 1/25000 ölçekli Mahmutbey İkitelli Yöresi Çevre Düzeni Nazım İmar Planı ile 04.03.1992 t. tarihli 1/5000 ölçekli Küçükçekmece İkitelli ve Bölgesel Yeşil Alan Nazım İmar Planında ŞEHİR PARKI ALANINA, 15.11.1995 t. tarihli 1/50000 ölçekli İstanbul Metropolitan Alan Alt Bölge Nazım İmar Planında OLİMPİYAT KÖYÜ ALANINA alındığını, sonraki planlarda ve halen yürürlükte olan 23.05.2005 t. tarihli 1/1000 ölçekli İkitelli Atatürk Olimpiyat Parkı Uygulama İmar Planında OLİMPİYAT PARKI ALANINDA kaldığını; dava konusu taşınmazlara davalı İdarelerce, gerek Küçükçekmece Belediye Başkanlığı ve 29.04.2009 tarihinde faaliyete geçen Başakşehir Belediye Başkanlığı, gerekse İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından üst üste yapılan imar planlarında yukarıda belirtilen amaçlara tahsis edilmek, ancak yıllardır ve halen bu amaçlara tahsis edilmek üzere imar planlarına alınmamak, fiilen hayata geçirilmemek, yatırımcı kuruluş olan Gençlik Ve Spor Genel Müdürlüğü tarafından da kamulaştırma ya da takas cihetine gidilmemek, pasif ve suskun kalınmak ve işlem tesis edilmemek suretiyle müdahale edilmekte olduğunu; müvekkillerinin Anayasa ve sair yasalardan doğan mülkiyet haklarının süresi belli olmayan bir sınırlamaya tabi tutulduğunu,  bu haklarını kullanmalarının tamamen engellendiğini;  bu durumun ise, taşınmazlara fiilen el atılmış olmasa dahi, hukuken kamulaştırmasız el atma olgusunu yaratmış bulunduğunu; nitekim, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun,  işbu davalarına aynen uyan 2010/5-662 Esas, 2010/551 Karar sayılı ve 15.12.2010 tarihli kararının ve Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin kararlarının da bu doğrultuda olduğunu; bu kararlarda, uzun yıllardır programa alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesinin, taşınmaza fiilen el atılmamış olunsa da,  hukuki el atma olarak kabul edildiğini, bu nedenle taşınmaz bedelinin malike ödenmesi gerektiğinin öngörüldüğünü ifade ederek; fazlaya ve maddi hatalara karşı talep ve dava, ayrıca 6100 sayılı Yasa’nın 107/2. maddesi uyarınca artırım ve ıslah talebi hakları saklı kalmak kaydıyla 6.000,00 TL. kamulaştırmasız el atma bedelinin; dava tarihinden itibaren ilamın kesinleşme tarihine kadar yasal faizi, kesinleşme tarihinden ödeme tarihine kadar ise Anayasa’nın 46/son maddesi uyarınca kamu alacaklarına uygulanacak en yüksek faiz ile birlikte davalılardan tahsili karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Başakşehir Belediye Başkanlığı ve davaya daha sonra dahil olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı vekilleri süresi içinde görev itirazında bulunmuşlardır.

KÜÇÜKÇEKMECE 5.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 5.6.2013 gün ve E:2012/218 sayı ile,   görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılardan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı"na gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Uygulama ve Öğreti"de, kamu idarelerinin, kamu hizmetinin yürütümü sırasında, kamu gücü kullanarak tek yanlı irade açıklamalarıyla yapmış oldukları işlemlerin, "idari işlem"; herhangi bir işlem ya da karara dayanmaksızın gerçekleştirdikleri maddi faaliyetleriyle, görevleriyle ilgili hareketsizliklerinin de, "idari eylem" olarak tanımlandığı;  bu tanıma göre; idarelerin 3194 sayılı İmar Kanununun 8"inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile 2981 sayılı Yasanın 13"üncü maddesinin (c) bendi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici ıslah imar planları ve bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemlerin, "idari işlem"; bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri; yani, bu konudaki hareketsizliklerinin de, idari eylem niteliği taşıdığı; dosyanın incelenmesinden; dava dilekçesinde, imar planında olimpiyat alanı olarak ayrılan taşınmazın bedelinin ödenmesine hükmedilmesinin istenildiğinin anlaşıldığı; bu bilgiler karşısında; davanın, davacıların taşınmazının, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15.12.2010 günlü, E:2010/5-662 K:2010/651 kararında "hukuki el atma" olarak nitelendirilen, imar planındaki belirleme sebebiyle mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı; dava dilekçesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın malikleri yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku bulunmadığı, ancak bu sonuç ya da sonuçların, genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planında taşınmaza yönelik belirlemenin bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapamamasından ve imar uygulamalarından; başka anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarelerin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı; idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini taleplerinin ise, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu"nun 12 ve 13"üncü maddeleri uyarınca, İdari Yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmelerinin, anılan yasa hükümlerinin gereği olduğu; bu bakımdan, hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi İdari Yargı"nın görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, "hukuki el atma" olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı;  dolayısıyla, davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu"nun 2"nci maddesinin 1’inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği; nitekim, 11.6.2013 günlü, 28674 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan 6487 sayılı Kanun"un 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu"nun geçici 6"ncı maddesinde değişiklik yapan 21"nci maddesinde “Uygulama imar planlarında umumi hizmetlere ve resmî kurumlara ayrılmak suretiyle veya ilgili kanunların uygulamasıyla tasarrufu kısıtlanan taşınmazlar hakkında, 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununda öngörülen idari başvuru ve işlemler tamamlandıktan sonra idari yargıda dava açılabilir.” hükmüne verilmek suretiyle “hukuki el atma” olarak nitelendirilen, imar planındaki belirleme sebebiyle mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat davalarının görüm ve çözümünde İdari Yargı yerinin görevli olduğunun öngörülmüş bulunduğu; açıklanan nedenle, 2247 sayılı Yasa"nın 10"uncu maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı"nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Eyüp Sabri BAYDAR,  Ali ÇOLAK, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Sedat ÇELENLİOĞLU ve Ayhan AKARSU’nun katılımlarıyla yapılan 11.11.2013 günlü toplantısında;

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa"nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı"nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idare yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Taşkın ÇELİK’in, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Mehmet Ali GÜMÜŞ’ün davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmazlarına,  imar planında olimpiyat parkı alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, 6.000,00 TL"si bedelin faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.   

                3194 sayılı İmar Kanunu’nun “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8. maddesinde;  “Planların hazırlanmasında ve yürürlüğe konulmasında aşağıda belirtilen esaslara uyulur.

                a) Bölge planları; sosyo - ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

                b) İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik dördüncü cümle: 8/8/2011- KHK-648/21 md.) Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.

                Belediye ve mücavir alan dışında kalan yerlerde yapılacak planlar valilik veya ilgilisince yapılır veya yaptırılır. Valilikçe uygun görüldüğü takdirde onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik üçüncü cümle: 8/8/2011- KHK-648/21 md.) Onay tarihinden itibaren valilikçe tespit edilen ilan yerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. İtirazlar valiliğe yapılır, valilik itirazları ve planları onbeş gün içerisinde inceleyerek kesin karara bağlar.

                Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

                Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

                İmar planları alenidir. Bu aleniyeti sağlamak ilgili idarelerin görevidir. Belediye Başkanlığı ve mülki amirlikler, imar planının tamamını veya bir kısmını kopyalar veya kitapçıklar haline getirip çoğaltarak tespit edilecek ücret karşılığında isteyenlere verir.

                c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Aynı Kanun"un 18. maddesinde, “İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re"sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır.

Belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların dağıtımı sırasında bunların yüzölçümlerinden yeteri kadar saha, düzenleme dolayısıyla meydana gelen değer artışları karşılığında "düzenleme ortaklık payı" olarak düşülebilir. Ancak, bu maddeye göre alınacak düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenlemeden önceki yüzölçümlerinin yüzde kırkını geçemez.

(Değişik üçüncü fıkra: 3/12/2003-5006/1 md.) Düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tâbi tutulan yerlerin ihtiyacı olan Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilk ve ortaöğretim kurumları, yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil saha, ibadet yeri ve karakol gibi umumî hizmetlerden ve bu hizmetlerle ilgili tesislerden başka maksatlarla kullanılamaz.

Düzenleme ortaklık paylarının toplamı, yukarıdaki fıkrada sözü geçen umumi hizmetler için, yeniden ayrılması gereken yerlerin alanları toplamından az olduğu takdirde, eksik kalan miktar belediye veya valilikçe kamulaştırma yolu ile tamamlanır.

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Bu fıkra hükümlerine göre, herhangi bir parselden bir defadan fazla düzenleme ortaklık payı alınmaz. Ancak, bu hüküm o parselde imar planı ile yeniden bir düzenleme yapılmasına mani teşkil etmez…” hükmü yer almıştır.

Dava dosyasında bulunan Başakşehir Belediye Başkanlığı Plan ve Proje Müdürlüğünün 25.12.2012 gün ve M.34.3.BAŞ.0.29..02.00-757(7862) 4946-r-496855/36090 sayılı yazısına göre; dava konusu edilen 1863 parsel sayılı taşınmazın,  Başakşehir İlçesi, Ziya Gökalp Mahallesi sınırları dâhilinde, 02.02.2001 tasdik tarihli “1/5000 Ölçekli İkitelli-Atatürk Olimpiyat Parkı Nazım İmar Planında” ve 23.09.2005 tasdik tarihli “1/1000 Ölçekli Küçükçekmece - İkitelli Atatürk Olimpiyat Parkı Uygulama İmar Planında” “Olimpiyat Parkı Alanı” lejantında kaldığı; Gençlik ve Spor  Genel Müdürlüğünce, mülkiyeti özel şahıslara ait İstanbul İli, Başakşehir İlçesi, İkitelli Tabyalar mevkiinde gerçekleştirilmesi düşünülen Atatürk Olimpik Park Alanı içinde yer alan 18, 19, 20 ve 21 paftalarda kayıtlı bulunan toplam 1446 adet parselin kamulaştırılmasından 06/07/2001 tarih ve 2001/01 sayılı karar ile vazgeçildiğinin bildirildiği;  İstanbul Olimpiyat Oyunları Hazırlık ve Düzenleme Kurulu kararı gereğince bahse konu taşınmazların gerek 1/50.000 ölçekli Nazım İmar Planında, gerekse 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planında “Olimpik Park” alanından çıkarılması hususunda gerekli imar planı değişikliğinin ivedi olarak yapılmasının talep edildiği; ayrıca 15.06.2009 tasdik tarihli 1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planında Ulusal ve Uluslararası spor alanı lejantında kalan bölgeye ilişkin yasal askı süresi içinde 15.06.2009 T.T."Lİ 1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planında Ulusal ve Uluslararası spor alanı lejantında kalan İkitelli Altınşehir Mevkii 18-19-20-21 paftada yer alan bazı parsellerin ‘"Gelişme Alanına” alınmasının talep edildiği, İstanbul Büyükşehir Belediye meclisinin 15.04.2011 tarih ve 887 sayılı kararı ile de “ 1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı"na yapılan itirazın incelendiği; alt ölçekli planlarda değerlendirilmesi gerektiğinden plandaki durumlarının muhafazasın komisyonca uygun görülmüştür şeklinde karar verildiğinin ifade edildiği;  söz konusu meclis kararı doğrultusunda Ulusal ve Uluslararası spor alanı lejantında kalan bölgeye ilişkin plan çalışmalarının ileriki süreçte değerlendirileceği bilgisinin verildiği; aynı zamanda 08.09.2012 tarih ve 28405 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 13.08.2012 tarih ve 2012/3573 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile "Olimpiyat Parkı Alanını" da kapsayan bölgenin; olası afet riskini bertaraf etmek üzere yeni yerleşim alanı olarak kullanılması amacıyla “Proje Alanı” olarak ilan edilmiş olduğu anlaşılmış;  anılan parsele ilişkin düzenlenen bilirkişi raporunda ise, taşınmaza fiilen el atmanın bulunmadığı belirtilmiştir.

                Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın uygulama imar planıyla Olimpiyat Parkı Alanı, kullanımında kaldığı, daha sonra bu alanı da kapsayan bölgenin; olası afet riskini bertaraf etmek üzere yeni yerleşim alanı olarak kullanılması amacıyla “Proje Alanı” olarak ilan edilmiş olduğu; aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu"nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Öte yandan, taşınmazın imar planında “dere mutlak koruma alanı”nda kalması nedeniyle taşınmaz üzerindeki tasarruf yetkisinin kısıtlanması nedenine dayalı olarak başka bir davacının Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde açtığı tazminat davasında, bu Mahkemece 4.11.1983 günlü, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun Geçici 6 ncı maddesinin bazı fıkralarının iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine yapılan itiraz başvurusunda; Anayasa Mahkemesi 25.9.2013 tarih ve E: 2013/93, K: 2013/101 sayılı kararında ”… Davacının mülkü üzerinde tasarruf etme hakkının kısıtlanması, idarenin bir eyleminden değil, idari bir işlem niteliğinde olduğu tartışmasız olan imar planından kaynaklanmaktadır. Olayda, idarenin fiili el koyma niteliği taşıyan bir eylemi henüz bulunmamakta, aksine kanunen yapması gereken kamulaştırma işlemlerini yapmamak biçiminde tezahür eden bir eylemsizliği söz konusudur. Öte yandan kamulaştırmasız el atmadan söz edilebilmesi için taşınmaz zilyetliğinin idareye geçmesi ve taşınmazın fiilen kamu hizmetine tahsis edilmiş olması gerekmektedir. Oysa, mahkemede görülen davaya konu olayda olduğu gibi imar kısıtlamaları’nda taşınmaz zilyetliği malikte kalmaya devam etmekte olup, yalnızca malikin ilgili mevzuattan kaynaklanan bazı kısıtlamalara maruz kalması söz konusu olmaktadır. Sonuç olarak, davacının taşınmazının imar planlarında “ dere mutlak koruma alanı” nda bırakılması nedeniyle, tasarruf hakkının kısıtlanmasının kamulaştırmasız el atma sonucu olduğu ve tasarruf hakkının kısıtlanması sebebiyle doğan zararın ancak idari yargıda açılacak bir tam yargı davasına konu edilebileceği sonucuna ulaşılmaktadır. Dolayısıyla bakılmakta olan dava, itiraz başvurusunda bulunan mahkemenin görev alanına girmemektedir. Nitekim, Anayasanın 158. maddesi ile, adli, idari ve askeri yargı merciileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözümlemeye yetkili kılınan Uyuşmazlık Mahkemesinin istikrar bulmuş içtihatları da bu yöndedir…” gerekçesiyle, Asliye Hukuk Mahkemesince yapılan itiraz başvurusu, başvuran mahkemenin yetkisizliği nedeniyle oybirliğiyle reddedilmiştir. Yine taşınmazı imar planında “spor alanı” olarak ayrılan diğer bir davacının Asliye Hukuk Mahkemesinde açtığı tazminat davasında, davalı idarelerin görev itirazları nedeniyle Danıştay Başsavcılığınca çıkartılan olumlu görev uyuşmazlığında, Uyuşmazlık Mahkemesi’nce olumlu görev uyuşmazlığı talebinin kabulü ile ilgili Asliye Hukuk Mahkemesinin görevlilik kararının kaldırılması yolunda verilen karar nedeniyle, anayasal haklarının ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesine yapılan bireysel başvuru üzerine, Anayasa Mahkemesi İkinci Bölümünce 18.9.2013 tarihinde verilen kararda (Başvuru No: 2013/1586)  “…Mahkemenin gerekçesi ve başvurucunun iddiaları incelendiğinde, iddiaların özünün Uyuşmazlık Mahkemesi tarafından delillerin değerlendirilmesinde ve hukuk kurallarının yorumlanmasında isabet olmadığına ve esas itibariyle yargılamanın sonucuna ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Yargılama, Uyuşmazlık Mahkemesi tarafından usul şartlarına ve hukuka uygun olarak gerçekleştirilmiş olup, başvurucu derece mahkemelerinde kendi delillerini ve iddialarını sunma fırsatını bulmuş ve bunlar Uyuşmazlık Mahkemesi’nce gereği gibi değerlendirilmiştir… Açıklanan nedenlerle, adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddialarının kanun yolu şikayeti niteliğinde olduğu, Uyuşmazlık Mahkemesi kararının bariz bir şekilde keyfilik de içermediği anlaşıldığından, başvurunun, diğer kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin ‘açıkça dayanaktan yoksun olması’ nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir…” gerekçesiyle, davacının başvurusu oybirliğiyle reddedilmiştir. (Resmi Gazete, 30.10.2013, Sayı:28806) Son olarak, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 30.10.2013 tarih ve E:2013/603, K:2013/1503 sayılı kararıyla, imar planındaki kısıtlamalardan kaynaklanan ‘hukuki el atmalardan’ kaynaklanan tazminat istemli davaların idari yargının görevinde olduğu hüküm altına alınmıştır.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalılardan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı vekilinin görev itirazının, Küçükçekmece 5.Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile davalılardan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE ilişkin Küçükçekmece 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 5.6.2013 gün ve E:2012/218 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.11.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

Hemen Ara