Ceza Bölümü 1996/45 E., 1996/45 K.

"İçtihat Metni"

OLAY : 3.11.1993 günü Ankara, Maltepe Kızılcık Sokakta meydana gelen kavgada, adam öldürmeye tam teşebbüs fiili sanıklarından A. C.ın evinde yapılan aramada bir çanta içinde Kaleşnikof Silaha ait 5 adet şarjör ve şarjörlere basılı 149 adet kaleşnikof mermisi ile 857 adet 9 mm çaplı, MKE yapımı boş kovan ve 1 adet 9 mm çaplı deforme mermi, 1 adet 284 numaralı kaleşnikof marka silahlarda kullanılan kasatura ele geçirildiği, A.C.ın bu malzemelerin evinde misafir olarak bulunan, Malatya 2. Ordu Hava Alayında görevli başçavuşa ait olduğunu söylemesi, sanık başçavuş M.F.S. bu ifadeyi doğrulaması üzerine, 5 adet Şarjör ve 149 adet mermiden bahisle, sanık hakkında 6136 sayılı Yasanın 13/1; TCK. 36. maddeleri uyarınca yargılanması istemiyle, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının 15.11.1993 gün ve 95366-41035-1175 sayılı iddianamesi ile kamu davası açılmıştır.

Ankara 7. Ağır Ceza Mahkemesi 17.12.1993 gün ve 221-185 sayıyla, işin mahiyeti icabı davanın çözümünün Asliye Ceza Mahkemesinin görevine girdiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vererek dosyayı Asliye Ceza Mahkemesine göndermiştir.

ANKARA 15. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 7.7.1994 gün ve 4-614 sayıyla; Sanığın Güneydoğu Anadoluda askeri helikopter teknisyeni olarak görev yaptığı sırada Kaleşnikof silah kullandığı, raporlu olarak Ankara"da arkadaşının evinde bulunduğu sırada, arkadaşının karıştığı olay nedeniyle evde yapılan aramada zimmet fazlası olarak yanında getirdiği 150 adet Kaleşnikof fişeklerinin ele geçirildiğini ifade ettiği, bu durumda sanığın asker kişi olduğunun anlaşılması karşısında yargılanmasının Hava Kuvvetleri Askeri Mahkemesine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

Ankara 15. Asliye Ceza Mahkemesinin görevsizlik kararı üzerine,

MALATYA 2. ORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 24.11.1994 gün ve 592-376 sayıyla; Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının 15.11.1993 gün ve 93/95366-41035-1175 sayılı iddianamesinde sanığın, 6136 sayılı Yasanın 13/1 maddesine aykırı davrandığı ileri sürüldüğü, söz konusu iddianamede sadece 5 kaleşnikof şarjörü ve 149 adet mermisinden sözedilerek kamu davası açıldığı, aramada ele geçen kaleşnikof kasaturasına değinilmediği gibi, Ankara 15.Asliye Ceza Mahkemesinin 7.7.1994 gün ve 4-614 sayılı görevsizlik kararının konusunun da "3.11.1993 günü ele geçen 5 Kaleşnikof şarjörü ve 149 mermisi" olduğu ve bu nedenle yargılamayı bu kapsamda devam edilmesi gerektiğini belirterek, sanığın bu şarjör ve mermileri koruculardan hatıra binaen aldığına dair savunmasının aksini gösterir delil bulunmadığı, bu malzemelerin Silahlı Kuvvetlerde zimmete konu edilecek şekilde kullanılmasının da mümkün olmaması hususunun sanık savunmasını doğruladığı, sanığın görev nedeniyle kendisine tevdi edilen ordu malını zimmetine geçirmemiş olduğu anlaşıldığından ortada askeri bir suç bulunmadığı, ayrıca sanığın yargılama sırasında sağlık nedeniyle Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapamaz raporu aldığı ve 24.9.1994 tarihinde Emekli Sandığınca onaylanarak malulen emekli olduğu, bu nedenle askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin de kesildiği gerekçesiyle mahkemenin görevsizliğine, karar kesinleştiğinde meydana gelen olumsuz görev uyuşmazlığının çözümlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir. Böylece adli ve askeri yargı yerleri arasında 2247 sayılı Yasanın 14. maddesinde de öngörüldüğü şekilde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuş, dosya 2. Ordu Askeri Savcılığının 22.11.1996 gün ve 5019 sayılı yazıları ekinde Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümü, Selçuk Tüzün"ün Başkanlığında, İrfan Kılınç, Teoman Üneri, Seydi Yetkin, Fahrettin Demirağ, Dr. Ferhat Ferhanoğlu, A. Necmi Özler"in katılmaları ile yaptığı 20.12.1996 günlü toplantıda, raportör Hakim Ayten Anıl"ın raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; toplantıda Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yerine katılan Savcı Erdoğan Güneş ile Askeri Yargıtay Başsavcısı yerine katılan Hava Hakim Yarbay A. Fahir Kayacan"ın davanın çözümünün adli yargı yerinin görevine girdiği yolundaki yazılı düşünceleri doğrultusunda, sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Yasasının "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığını taşıyan 9. maddesinde: "Asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara askeri mahkemelerde bakılacağı" öngörülmektedir. Askeri suç ise, öğretide ve uygulamada:

a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Yasasında yazılı olan, diğer bir ifadeyle, Askeri Ceza Yasası dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Yasasında, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Yasasına atıf suretiyle askeri suç haline getirilen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

6136 sayılı Yasanın 13/1. maddesine muhalefet suçu askeri bir suç olmadığı gibi atıf suretiyle de askeri suç kapsamına alınmamıştır.

Açıklanan nedenlerle davanın adli yargı yerinde çözümlenmesi, Ankara 15. Asliye Ceza Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

SONUÇ : Anlaşmazlığın niteliğine göre davanın, Adli yargı yerinde görülmesi gerektiğine bu nedenle Ankara 15. Asliye Ceza Mahkemesinin 7.7.1994 gün ve 4-614 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına 20.12.1996 gününde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.