Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2012/17827 Esas 2012/16338 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
22. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/17827
Karar No: 2012/16338

Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2012/17827 Esas 2012/16338 Karar Sayılı İlamı

22. Hukuk Dairesi         2012/17827 E.  ,  2012/16338 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : Ankara 5. İş Mahkemesi
    TARİHİ : 19/04/2011
    NUMARASI : 2011/55-2011/149

    Davacı işçi, iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan işverence feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
    Davalı işveren vekili; 5910 sayılı Türkiye İhracatçılar Meclisi ve İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun"un 19/4 maddesinde ve Türkiye İhracatçılar Meclisi ve İhracatçı Birlikleri Kuruluş ve Görevleri hakkındaki Yönetmeliğin 4/5-d maddesi gereği  öncelikle  tasarruf tedbirlerine  başvurulduğunu, alınan tedbirlere  rağmen  personel giderlerinin yönetmelikte ve kanunda  belirlenen sınırların üzerinde  gerçekleştiğini,  öncelikle  emeklilik hakkını elde eden  işçiler olmak üzere  işçilerin iş  sözleşmelerinin feshedildiğini, davacının iş sözleşmesinin de bu kapsamda geçerli nedenle feshedildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
    Mahkemece 5910 sayılı Türkiye İhracatçılar Meclisi ve İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanunun çıktıktan sonra davalının 3 yıl içinde peyderpey  personel giderlerini azaltarak gelirlerinin %40 ını geçmeyecek hale getirmesi gerektiği,  ancak davalının herhangi bir tasarruf tedbiri ve personel masraflarını azaltmaya yönelik çalışma yapmadan 3  yıllık  geçiş  süreci de beklenmeden  feshin son çare olması ilkesine uymadığı, işletmesel kararı tutarlı bir şekilde uygulamadığı, davacının  iş sözleşmesinin feshinden  önce  01.01.2011  tarihinde  işyerine  uzman  kadrosu ile  bir işçi alındığından  feshin   fesihte  gösterilen  nedene  uymadığı gerekçesi ile feshin geçersizliğine ve davacı işçinin işe iadesine karar verilmiştir.
    Hüküm  davacı ve davalı tarafından temyiz edilmiştir.
    18/6/2009 tarihinde kabul edilerek 03.07.2009 tarihli Resmi Gazete"nin 27277 sayısında yayımlanarak yürürlüğe giren 5910 sayılı Türkiye İhracatçılar Meclisi ve İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun"un 19/4 maddesinde birliklerin TİM"in personel giderleri, gelirlerinin %40"ını geçemeyeceği  belirtilmiştir.                                                                            
    5910 sayılı Kanun çıktıktan sonra davalının üç yıl içinde peyderpey  personel giderlerini azaltarak gelirlerinin %40"ını geçmeyecek hale getirmesi gerektiği yine  sözkonusu kanunun geçici 1/4. maddesinde birliklerin personel giderleri gelirlerinin yüzde 40’ını aşan birliklerin genel sekreterlikleri, bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl içerisinde, personel giderlerini bu seviyeye getirmekle yükümlü kılınmıştır.Yine 03.09.2009 tarihli Resmi Gazete"nin 27338 sayısında  yayınlanarak yürürlüğe  giren Türkiye İhracatçılar Meclisi ve İhracatçı Birlikleri İnsan Kaynakları Yönetmeliğinin 12/1-b maddesinde  emeklilik, malullük veya ölüm halinde  personelin genel sekreterlikle ilişiği  yönetim kurulu kararı ile kesileceği düzenlemesine yer verilmiştir.
    5910 sayılı Kanun  ile yapılan düzenleme gereğince işverence personel giderlerinin azaltılması amacıyla alınan işletmesel karar kural olarak fesih için geçerli neden olmakla birlikte Kanun"un geçici 1. maddesinin dördüncü fıkrasında Birlik Genel Sekreterliklerine personel giderlerini gelirlerinin % 40"ı seviyesine getirmeleri yönünde üç yıllık süre tanınmış olduğundan sözü edilen oranın gerçekleştirilmesinin fesih dışında başka tedbirlerle de mümkün olup olmadığı, ek tedbir alınmasa bile üç yıllık sürenin bitiminde belirtilen seviyenin yakalanıp yakalanmayacağı fesih son çare olması ilkesi bağlamında önem araz eder.
    Fesih tarihi itibariyle  davalı birliğin  gelirleri ile personel  giderleri arasındaki  oranın  bilirkişi aracılığıyla  tespiti ile 5190 sayılı Kanun’da  belirtilen 3 yıllık süre içerisinde  personel giderine ilişkin oranın kanunda belirtilen seviyeye düşürülmesi için işyerinde fesihten başkaca  tasarruf tedbirlerine  başvurulup başvurulmadığı, tasarruf tedbirlerine aykırı işyeri uygulaması olup olmadığı, feshin son çare ilkesine uygun davranılıp davranılmadığı  bilirkişi aracılığı ile belirlenerek ayrıca  5910 sayılı kanun da belirtilen üç yıllık sürenin bitim tarihi de göz önünde bulundurularak feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığının belirlenmesi gerekir. Emsal olduğu belirtilen dosyada alınan denetlenmesi mümkün olmayan bilirkişi raporuna itibarla yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
    SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 10.07.2012 gününde oybirliği ile karar verildi.

     

    Hemen Ara