Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/7276 Esas 2022/11356 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davanın iş kazası tespiti istemine ilişkin olduğu belirtilmektedir. İlk derece mahkemesinde, dava konusunda karar verilmediği için karar verilmesine yer olmadığına dair karar çıkmıştır. Davalılar istinaf başvurusunda bulunmuşlar ve 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir. Temyiz edilmesi üzerine, davacının sigortalı olduğu şirketin tespit edilmesi gerektiği, iş kazası olup olmadığının araştırılması gerektiği belirtilerek, kararın bozulmasına karar verilmiştir.
5510 sayılı Yasa'nın 13. maddesi uyarınca iş kazası tanımı yapılmıştır. Ayrıca, dava konusunun ortadan kalkması durumunda davanın konusuz kalması ve hüküm verilmemesi gerektiğine dair hukuk kuralları belirtilmiştir.

Mahkemesi : ... 1. İş Mahkemesi

Dava, iş kazasının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili ile davalı ... Gen. Müd. vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine dair karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili ile davalı ... Gen. Müd. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin ... Devlet Su İşleri (...) spor tesislerinde temizlik işçisi olarak görev yaptığını, iş kazası olan 11/01/2018 tarihinde asıl işvereninin ... olmasına rağmen alt işveren ... firması adına alt işveren işçisi olarak görev yaptığını, müvekkilinin ... firmasında yaklaşık 15 yıl temizlik görevlisi olarak çalıştığını, 02/04/2018 tarihinde ''Hizmet Sözleşmesi ile çalışan işçilerin sürekli işçi kadrolarına geçirilmesi'' suretiyle ...'de kadrolu işçi statüsüne geçirildiğini, 11/01/2018 tarihinde müvekkilinin sabah iş yerine gittiğini, imza çizelgesine imza attığını ve mesleğini icra etmeye başladığını, saat 10:30 civarında spor salonunda yürürken aniden ayağının kaydığını ve sırt üstü düşerek ağır yaralandığını, kurum doktoru tarafından müvekkiline banyoda düştüğünü söylemesini, yakında işçilere kadro geleceğini, eğer iş kazası olduğunu söylerse kadroya alınmayacağını söyleyerek baskı altına aldığını, müvekkilinin iş kazası nedeniyle vücudunda kırıklar olduğunu, ... Üniversitesi Hastanesinde ameliyat olduğunu, söz konusu iş kazası nedeniyle 03/05/2019 tarihinde kuruma başvuruda bulunulduğunu ancak dava tarihi itibariyle kurum tarafından hiç bir işlem yapılmadığını, bir denetmen ataması yapılmadığını belirterek müvekkilinin 11/01/2018 tarihinde iş yerinde ayağının kayması sonucu yaralanma olayının iş kazası olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II-CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özet olarak; Öncelik davanın hak düşürücü süre ve zaman aşımı nedeniyle reddini talep ettiklerini, davacının iddiasındaki tarihte müvekkil kurumun değil ... limited şirketinin personeli olduğunu, bu nedenle müvekkil Kurumun sorumlu olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı SGK vekili cevap dilekçesinde özet olarak; Davacının 11/01/2018 tarihinde davalı şirkette çalışması olduğunu, iddialarının ispatlanması gerektiğini, kurumun bu davalarda feri müdahil sıfatı ile davaya dahil olması gerektiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... Turuzim Madencilik Enerji Bilgi İşlem Temizlik ve Yemek Hizmetleri Gıda İnşaat Nakliyat Taahhüt İthalat İhracat Ticaret Sanayi Limited Şirketi adına çıkartılan tebligatın usulüne uygun olarak tebliğ olmasına rağmen cevap dilekçesi ibraz etmediği, duruşmalara katılmadığı anlaşılmıştır.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, davanın konusuz kalmış olması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiştir.
B-BAM KARARI
Yerel mahkeme kararı yerinde görülerek istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili, Kurumun dava açılmasına sebebiyet vermediğini belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
Davalı ... Gen. Müd. Vekili, kendileri açısından herhangi bir irdeleme yapılmadığını, husumetten red verilmesi gerektiğini, dava açılmasına sebebiyet vermediklerini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Yasa'nın 13 ve devamı maddeleridir.
5510 sayılı Yasanın 13. maddesinin birinci fıkrasında iş kazası, “a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b)-(Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
c)-Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d)-(Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e)-Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır.” şeklinde tanımlanmıştır.
Diğer taraftan, dava açılmadan önce veya açıldıktan sonra meydana gelen bir olay nedeniyle dava konusunun ortadan kalkması; eş söyleyişle tarafların, davanın esası hakkında karar verilmesinde hukuki yararının kalmaması halinde, bu olayın hükümde göz önüne alınması ve Mahkemenin, davanın konusuz kalması nedeniyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekir. Dava tüm tarafları bakımından konusuz kalmadıkça inceleme yapılması ve uyuşmazlığın sonuçlandırılması gerekir.
Somut olayda, 5510 sayılı Yasanın 13. Maddesi uyarınca iş kazası olduğunun tespit edildiğine dair SGK Başkanlığının yazısı gerekçe gösterilerek, konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiş ise de; aslen Kurumca alınan karar tek taraflı ve sadece davalı ... bağlayacak olup, uyuşmazlığın tüm taraflar yönünden kesin surette çözülmesi gerektiğinden, diğer davalılar bakımından da söz konusu olayın araştırılması, 5510 sayılı Yasanın 13’üncü maddesinde belirlenen şartları taşıyıp taşımadığı ve devamla iş kazası olup olmadığı hususunun belirlenmesi yerine, yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
O hâlde, davalı Kurum vekili ile davalı ... Gen. Müd. vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun reddine dair kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk derece Mahkemesine gönderilmesine, 28.09.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.