Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/9413 Esas 2022/11566 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davanın konusu, sigortalılık başlangıcının geriye çekilmesi ve emeklilik talebinin reddi işleminin iptali ile 2925 sayılı Yasaya tabi sigortalılığın iptali, Tarım Bağ-Kur sigortalılığının geçerli olduğunun tespiti istemidir. Mahkeme, davanın reddine karar vermiştir. Ancak davacıların temyiz başvurusu üzerine dosya incelenmiş ve davacının 01.03.1992 tarihinde Tarım Bağ-Kur tescilinin yapıldığı, 01.03.1992-27.11.2014 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalılığının bulunduğu belirlenmiştir. Mahkemenin eksik inceleme ve araştırma sonucu verdiği kararın bozulmasına karar verilmiştir. Kanun maddeleri ise 2925 sayılı Kanun ve 2926 sayılı Kanun'dur.

Mahkemesi :İş Mahkemesi
No : 2021/464-2022/327


Dava, davacının sigortalılık başlangıcının 01.04.2001 tarihine çekilmesi ve emeklilik talebinin kabul edilmemesi işleminin iptali ile 2925 sayılı Yasaya tabi sigortalılığının iptali, Tarım Bağ-Kur sigortalılığının geçerli olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
İnceleme konusu davada; davacının sigortalılık başlangıcının 01.04.2001 tarihine çekilmesi ve emeklilik talebinin kabul edilmemesine dair kurum işleminin iptali ile 2925 sayılı Yasaya tabi sigortalılığının iptaliyle Tarım Bağ-Kur sigortalılığının geçerli olduğunun tespiti talebiyle dava açtığı, mahkemenin, davanın kabulüne, kurumun 13/05/2015 tarihli işleminin iptaline, davacının 01/03/1992-21/03/2001 tarihleri arasında 2926 sayılı yasa kapsamında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti ile davacının 27/11/2014 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı almaya hak kazandığının ve bu tarihi takip eden ay başı olan 01/12/2014 tarihinden itibaren davacıya yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine yönelik kararının Dairemizin 20.09.2021 tarihli ilamı ile 21.03.2001 tarihine kadar davacının tarım bağ-kur sigortalılığının araştırılması gerektiği yönünden bozulduğu, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Somut dosyada; davacının 01.03.1992 tarihinde Tarım Bağ-Kur tescilinin yapıldığı, 01.03.1992-27.11.2014 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalılığının bulunduğu, 01.01.1992-31.12.1992 tarihleri arasında ise 2925 sayılı Yasaya tabi sigortalılığının olduğu, davacının 21.03.2001 tarihinde Tarım Bağ-Kurdan ilk prim ödemesini yaptığı, Kurum tarafından davacının çakışan sigortalılığı nedeniyle 01.03.1992 tarihli kaydının kapatılarak tescil tarihinin ilk prim ödeme tarihi olan 01.04.2001 tarihine çekildiği görülmektedir.
Mahkemece yapılan araştırma sonucunda davacının tarımsal faaliyetine ilişkin ürün satışı veya tevkifat kesintisi bulunmadığı tespit edilmiştir. Bu kapsamda; hükmüne uyulan önceki bozma ilamları kapsamında 01.03.1992-31.12.1992 tarihleri arasında davacının 2926 sayılı kapsamında sigortalı olduğu kesinleşmiş olup, bu dönemi de içerecek şekilde red kararı verilmesi yerinde değildir. Diğer yandan davacı 01.04.2001-27.11.2014 tarihleri arasında tarım bağ-kur sigortalısı olduğundan, bu dönem yönünden hukuki yarar yokluğundan red kararı yerine esasdan red şeklinde hüküm tesis edilmesi isabetli olmamıştır. Tarımsal faaliyetin kanıtlanamaması nedeniyle 01.01.1993-01.04.2001 tarihleri arası dönem bakımından sigortalılık süresinin tespiti isteminin reddi kararı ise yerindedir. Ayrıca davacının tahsis talebi yukarıdaki hususlar dikkate alınarak irdelenmeli, elde edilecek sonuç değerlendirilmek suretiyle karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmadan eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacılar vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 29.09.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.