Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/7631 Esas 2022/11883 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : Van Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
No :


Dava, sigortalılığın aidiyeti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine,Van Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Van Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin emekli olmak için Muş ... İl Müdürlüğüne başvurduğunu, kurum tarafından 24/07/2019 tarihli cevabi yazıda müvekkilinin 9 yıl sigortalılık süresi 3590 gün prim gün sayısının bulunduğunun belirtildiğini bu sebeple süre ve gün şartını yerine getirmediği gerekçesiyle emeklilik talebinin reddedildiğinin bildirildiğini, kurum tarafından verilen belgedeki söz konusu kayıtların kabul edilmeyeceğini, müvekkilinin 02/11/1978 ile 15/11/1978 tarihleri arasındaki 4 günlük çalışmasının olduğunun ... ... İl Müdürlüğü tarafından gönderilen bordro kayıtlarında mevcut olduğunu, mevcut olan bu 4 günlük çalışmanın ... ... Kurumu tarafından bilgisayar ortamına kaydedilmediğini, dolayısıyla 4 günlük çalışma durumunun kurum kayıtlarında görünmediğini beyanla müvekkilinin 02/11/1978 ile 15/11/1978 tarihleri içerisindeki ve 15/11/1978 tarihi ile 30/05/1979 tarihleri arasındaki çalışmasının tespiti ile bu hizmetinin diğer hizmetleri ile birleştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Yerel mahkemece 29/06/2021 tarih ve 6 numaralı celsede 1 nolu ara karar ile; davacı vekilinin dava dilekçesindeki talebi olan 15.11.1978 ila 30.05.1979 tarihleri arasındaki hizmetinin tespitine ilişkin talebinin niteliği gereği işbu davadan tefriki ile yeni esasa kaydedilmesine; 2 nolu ara karar ile işbu davanın 02.11.1978 ila 15.11.1978 tarihleri arasında ... sicilde geçen ...işyerindeki 1978/4 bordroda geçen 4 günlük hizmetin davacıya ait olduğuna ilişkin 12.10.2018 tarihli ... ... İl Müdürlüğü ... Konak ... Merkezi'nin 12.10.2018 tarihli işleminin hatalı olduğu gerekçesiyle aktarımı iptal eden ... ... İl Müdürlüğü ... Konak ... Merkezi'nin 19.06.2019 tarihli kurum işleminin iptali davası olduğunun tespitine, karar verilmiştir.
II-CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın öncelikle husumetten reddine karar verilmesi gerektiğini, zamanaşımı ve hak düşürücü süreler yönünden de davanın reddinin gerektiğini, davacının kurum kayıtları gereğince 2010 yılına ait 7 ay 2011 -2016 yılları arasında 4 yıl 8 ay 1 gün hizmetinin tespit edildiğini, uyuşmazlık konusu edilen 01/11/1978 ve 30/05/1979 yılları arasında davacının şahsına maledilecek bir hizmet tespitine rastlanmadığını, bahsi geçen zaman zarfında TC kimlik numaraları ile işlem yapılmadığından kayıt incelemelerinde çalıştığına dair hizmet tespitinin yapılamadığını beyanla haksız olarak açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesince toplanan deliller ve yapılan yargılama neticesinde, "... ... arşivinde bulunan ... sicilde geçen ...işyerindeki 1978/4 bordroda ... olarak ismi geçen kişinin davalı olduğu tanık ..., ...'ın beyanları, ... iptal gerekçesi olarak dayandığı 01.01.1993 doğumlu ve 01.11.1955 doğumlu iki kişinin bulunduğunun tespit edildiği gerekçesinin 1978 tarihinde 1993 doğumlu bir kişinin çalışmasının olamayacağı açık olduğu için açıkça hayatın olağan akışına aykırı olduğu, davacının askerlik kaydının da beyanlarını doğruladığı anlaşılmakla ... ... İl Müdürlüğü ... Konak ... Merkezi'nin 19.06.2019 tarihli kurum işleminin iptaline, kurum kayıtlarının bu doğrultuda düzeltilmesine karar verilmesi gerektiği" gerekçesi ile "Davanın kabulü ile, ... ... İl Müdürlüğü ... Konak ... Merkezi'nin Konu: ... hk, Talep 2019-1500975 açıklaması bulunan 19.06.2019, tarihli kurum işleminin iptaline, kurum kayıtlarının ... ... İl Müdürlüğü ... Konak ... Merkezi'nin Konu: ... hk. açıklaması bulunan 12.10.2018 tarihli işlemi doğrultusunda düzeltilmesine" dair karar verilmiştir.
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın öncelikle husumetten reddine karar verilmesi gerektiğini, zamanaşımı ve hak düşürücü süreler yönünden de davanın reddinin gerektiğini, davacının kurum kayıtları gereğince 2010 yılına ait 7 ay 2011 -2016 yılları arasında 4 yıl 8 ay 1 gün hizmetinin tespit edildiğini, uyuşmazlık konusu edilen 01/11/1978 ve 30/05/1979 yılları arasında davacının şahsına maledilecek bir hizmet tespitine rastlanmadığını, bahsi geçen zaman zarfında TC kimlik numaraları ile işlem yapılmadığından kayıt incelemelerinde çalıştığına dair hizmet tespitinin yapılamadığını, eylemli ve gerçek biçimde çalışmanın varlığı saptanmadıkça hizmet akdine dayalı sigortalılıktan söz edilemeyeceğini,süresi içerisinde verilen işe giriş bildirgesinin kişinin işe alındığını gösterse dahi fiili çalışma açısından tek başına yeterli kabul edilmemesi gerektiğini, beyanla yerel mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.


B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
İstinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı ... vekili, istinaf dilekçe içeriğini tekrarla, kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79’uncu maddesidir. Bu tür aidiyet ve tespit davalarında gerçeğin tam olarak saptanması için, işin kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde etraflıca araştırılması gereği ortadır. Vazgeçilemez ve devredilemez nitelikteki temel haklardan olan ... hakkının yaşama geçirilmesine yönelik tespit ve aidiyet davalarının kamu düzenine ilişkin davalardan olduğu gözetilerek, davacının iddiasının gerçekliğinin resen araştırma ile saptanması gereklidir.
İnceleme konusu davada, mahkemece verilen kararın infaza elverişli bir şekilde oluşturulmadığı görülmektedir.
Dava ile 02.11.1978 ila 15.11.1978 tarihleri arasında ... sicilde geçen ...işyerindeki 1978/4 bordroda geçen 4 günlük hizmetin davacıya ait olduğunun tespiti ve Kurumun aksi yöndeki 19.06.2019 tarihli kurum işleminin iptaline ilişkin olduğu, öte yandan Mahkemece, Kurumun iptale konu 19.06.2019 tarihli işlemin iptali ile, Kurumun davacı talebine uygun olduğu belirtilen 12.10.2018 tarihli işlemine atıf yapmak suretiyle anılan tarihli Kurum işlemi doğrultusunda kayıtların düzeltilmesi şeklinde vermiş olduğu karar, infaza elverişli değildir. Nitekim kararda, davacı talebine yönelik hangi işyerinde, hangi süreli çalışmanın kabul edildiğinin tereddüde yer bırakmayacak şekilde açık, anlaşılır ve infaza elverişli şekilde belirtilmiş olması gerekirken, infaza elverişli olmayan şekilde hüküm kurulmuş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı ... vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazı kabul edilmeli ve Van Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak; İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm, sair hususlar incelenmeksizin bozulmalıdır.
SONUÇ: Van Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1. maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen İlk Derece Mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle, sair hususlar incelenmeksizin BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 05.10.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.