Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2012/9069 Esas 2012/13420 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
22. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/9069
Karar No: 2012/13420

Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2012/9069 Esas 2012/13420 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Diyarbakır 1. İş Mahkemesi'nde görülen bir davada, davacı işçi kıdem ve ihbar tazminatı, ücret, yıllık izin ve fazla çalışma ücreti istemiyle davalı Sağlık Bakanlığı'na karşı dava açmıştır. Davalı firma ise işçinin kendi çalışanı olmadığını, asıl işveren alt işveren ilişkilerinin bulunmadığını ve alacakların zamanaşımına uğradığını savunmuştur. Mahkeme, davacının fazla çalışma yapıp yapmadığına ilişkin taraflar arasında uyuşmazlık olduğunu belirtmiştir. Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, belgeler, yazışmalar delil niteliğindedir. Mahkemece yapılan inceleme yetersiz bulunarak bozulmuştur.
Kanun Maddeleri: İş Kanunu – 21. Madde (Fazla Çalışma)
22. Hukuk Dairesi         2012/9069 E.  ,  2012/13420 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : Diyarbakır 1. İş Mahkemesi
    TARİHİ : 05/04/2012
    NUMARASI : 2011/253-2012/320

    1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir,
    2-Dava, davacınn kıdem ve ihbar tazminatı, ücret, yıllık izin ve fazla çalışma  istemine ilişkindir.
    Davalı Sağlık Bakanlığı, davacının kendi işçileri olmadığını, işyerinde temizlik işlerini alan firma ile aralarında asıl işveren alt işveren ilişkilerinin bulunmadığını, alacakların  zamanaşıma uğradığını ve Aile Hekimliği Yönetmeliğinin 25.05.2010 tarihinde yürürlüğe girmesi nedeniyle firmada çalışan sayısının 84"ten 45"e düşürüldüğünü, iş sözleşmesinin belirli süreli olduğunu, işyerinde çalışma gün ve saatleri belli olduğundan fazla çalışma bulunmadığını, izinlerini kullandığı bir alacağının bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmesini savunmuştur 
    Mahkemece  davanın kabulüne karar verilmiştir.
    Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık  konusudur.
    Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
    Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup  olmadığı araştırılmalıdır.
    İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda da ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
    Somut olayda, hükme esas alınan bilirkişi raporunda fazla mesai konusunda hesap yapılırken davacı ile birlikte işten çıkarılan ve menfaat birliktelikleri olan tanık anlatımları dikkate alınmıştır. Mahkemece fazla çalışma konusunda sadece bu iki tanık anlatımına dayanılarak hüküm kurulması hatalıdır. Oysa çalışmanın geçtiği yer resmi kuruma ait olup alt işverene verilen temizlik işini alan firmalardaki  tüm çalışma süresine ait bordrolar ve eğer banka hesabına ücret ödemesi yapılıyorsa bunlara ilişkin ekstreler getirtilmelidir. Ayrıca işyerinde yapılan çalışmalara ilişkin görev tanımları, işyerine giriş ve çıkışları gösteren kayıtlar ile puataj belgeleri  dosya arasına alınmalı, işyerinde kaç personel çalıştığı,   bunların sözü edilen işyerinde haftada kaç gün, kaç saat  çalıştıkları, ayda bir veya iki defa hafta sonu çalışmasının  ne şekilde gerçekleştirildiği, işçilerin tümü için aynı  saatlerde mi yoksa nöbet usulüne göre mi çalışmalar yapıldığı belirlenip tüm deliller birlikte değerlendirilerek  gerekirse işyerinde uzman bilirkişi aracılığıyla keşif yapılarak  fazla mesai  alacağının varlığı saptanmalıdır. Mahkemece yazılı şekilde eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.     
    SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, 14.06.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.

     

     

     

    Hemen Ara