Esas No: 2011/17583
Karar No: 2012/13142
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2011/17583 Esas 2012/13142 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara 1. İş Mahkemesi
TARİHİ : 18/10/2011
NUMARASI : 2010/547-2011/600
Davacı vekili, davalı iş yerinde 10.02.1991-28.05.2010 tarihleri arasında çalıştığını , iş akdinin 5910 sayılı yasanın 19. maddesine göre personel giderlerinin gelirlerin %40 "ından fazla olamayacağının hükme bağlandığını, geçici madde ile de 3 yıl içinde bu oranın tutturulması gerektiğinden bahisle hizmet akdinin haksız olarak feshedildiğini belirterek müvekkilinin işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, müvekkili kurumun tüzel kişiliğe haiz olduğunu, , 5910 sayılı Kanun"un geçici maddesinde "personel giderlerinin %40"ını aşan birliklerin genel sekreterlikleri bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 yıl içinde personel giderlerini bu seviyeye getirmekle yükümlüdür" hükmünün yeraldığını, kurumun kanunun yayınlandığı tarih itibarı ile personel giderlerinin, gelirlerin %80"i oranında olduğunu, bir takım tasarruf tedbirlerinin alındığını, fesihte de objektif kriterlerin gözetildiğini ve davacının sürekli rapor alması ve işe gelmemesi nedeniyle iş sözleşmesinin feshedildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davacının iş akdinin 5910 sayılı yasanın 19 maddesi ve 1-4 hükmüne istinaden alınan kararlar doğrultusunda feshedildiği, yapılan inceleme ve tespitlere göre personel giderlerinin davalının gelirinin % 40 ından fazla % 80 "i civarında olduğu, , işverenin yasada belirlenen sürede personel giderlerini azaltmak amacıyla emeklilik hakkına sahip olan davacının hizmet akdinin haklı nedenlerle feshedildiği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18 ve devamı maddeleridir.
18.06.2009 tarihinde kabul edilerek 03.07.2009 tarihli Resmi Gazete"nin 27277 sayısında yayımlanarak yürürlüğe giren 5910 sayılı Türkiye İhracatçılar Meclisi ve İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun"un 19/4 maddesinde birliklerin TİM"in personel giderleri, gelirlerinin %40"ını geçemeyeceği belirtilmiştir.
5910 sayılı Kanun çıktıktan sonra davalının 3 yıl içinde peyderpey personel giderlerini azaltarak gelirlerinin %40"ını geçmeyecek hale getirmesi gerektiği yine sözkonusu kanunun geçici 1/4. maddesinde birliklerin personel giderleri gelirlerinin yüzde 40’ını aşan birliklerin genel sekreterlikleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl içerisinde, personel giderlerini bu seviyeye getirmekle yükümlü kılınmıştır.
Yine 03.09.2009 tarihli Resmi Gazete"nin 27338 sayısında yayınlanarak yürürlüğe giren Türkiye İhracatçılar Meclisi ve İhracatçı Birlikleri İnsan Kaynakları Yönetmeliğinin 12/1-b maddesinde emeklilik, malullük veya ölüm halinde personelin genel sekreterlikle ilişiği yönetim kurulu kararı ile kesileceği düzenlemesine yer verilmiştir.
Somut olayda davacı işçinin iş sözleşmesi yukarıda sözü edilen kanuni düzenleme gerekçe gösterilmek suretiyle %40"lık oranın 3 yıl içinde tutturulması amacı ile tasarruf tedbirleri alındığı ve uygulamasına geçildiği, bu tedbirlere rağmen personel giderlerinin belirlenen sınırlar üzerinde bulunması dikkate alınarak feshedilmiştir. Mahkemece emsal dosyalar üzerinde yapılan incelemeler neticesinde, davalı birliğin personel giderlerinin gelirin % 40 ından fazla % 80 "i civarında olduğunun belirlendiği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmişse de, her davanın kendi şartlarına göre tarafların iddia ve savunmaları değerlendirilerek sonuçlandırılması gerekmektedir. Davacının iddiası ve davalı işverenin savunması doğrultusunda fesih tarihi itibari ile 5910 Sayılı kanunu 18. maddesi de dikkate alınarak davalı birliğin tüm gelirleri bilirkişi aracılığı ile belirlendikten sonra gelirler ile personel giderleri arasındaki orantı saptanmalı iş sözleşmesinin feshine gerekçe gösterilen %40 oranının gerçekleşip gerçekleşmediği hususu bilirkişi aracılığı belirlenmeli bundan sonra bütün deliller birlikte değerlendirilerek sonuca gidilmelidir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 12.06.2012 gününde oybirliği ile karar verildi.