Davacı, davalılara ait işyerinde iş sözleşmesiyle çalıştığını, hizmetlerinin SGK"ya bildirilmediğini, haksız olarak işten çıkarıldığını iddia ederek dava konusu işçilik alacaklarının ödetilmesini istemiştir.
Davalılar, arada iş sözleşmesine dayanan iş ilişkisi bulunmadığını, davacının serbest hamal olduğunu, ihtiyaç olduğunda taşınan yükün tonu üzerinden kararlaştırılan götürü bedelle yükleme ve boşaltma işi yaptığını ileri sürerek davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, taraflar arasında iş sözleşmesine dayanan ilişki bulunmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş, kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Yukarıda özetle belirtilen iddia ve savunmanın içeriğine göre uyuşmazlık, taraflar arasındaki ilişkinin iş sözleşmesine dayanıp dayanmadığı noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 8. maddesinin 1. fıkrasındaki tanıma göre iş sözleşmesi; iş görme, ücret ve bağımlılık unsurlarından oluşmaktadır. İş sözleşmesinin varlığı için; bir işyerinde, işverenin emir ve gözetimi altında (başkasına ait bir iş organizasyonunda) ücret karşılığında ve belirli bir zaman diliminde bir işin görülmesi gereklidir. Ücret karşılığında iş görme birçok sözleşmenin konusu olabildiğinden, iş sözleşmesini diğerlerinden farklı kılan, bu bakımdan sözleşmeyi karakterize eden unsur; bağımlılık ilişkisidir. Başka bir deyişle, bağımlılık unsuru, iş sözleşmesini diğer iş görme sözleşmelerinden ayırdeden temel unsurdur.
Somut olayda; davacı, davalıların deposunda hamal olarak sürekli çalıştığını iddia etmiş, davalılar ise sürekli çalışmanın söz konusu olmadığını savunmuşlardır. Dosyada davacının çalışmalarını gösterir kayıt ve belge bulunmamaktadır. Davacı tanıkları iddiayı, davalı tanıkları savunmayı doğrulayan beyanlarda bulunmuşlardır. Tanık anlatımları, taraflar arasındaki ilişkinin niteliğini duraksamaya yer vermeyecek biçimde belirlemeye yeterli değildir. Aynı konuda davalılara karşı açılıp kesinleşen davalara ait kararlar sunulmuş ise de; dosyaları getirtilmediği için o davalardaki delil durumunun ve varılan sonucun bu davayı etkileyip etkilemediği anlaşılamamaktadır. Toplanan deliller ve mahkemece yapılan araştırma ve inceleme taraflar arasındaki ilişkinin niteliğini duraksamaya yer vermeyecek biçimde belirlemeye yeterli bulunmamaktadır. Davanın aydınlatılması ve uyuşmazlık konusu ilişkinin niteliğinin gerçeğe uygun olarak belirlenebilmesi için öncelikle davacının çalıştığını iddia ettiği işyerine ait kayıt ve belgelerle yükleme ve boşaltma işleri için yapılan ödemelere ait belgeler ve emsal gösterilen davalara ait dosyalar getirtilip incelenmeli, işyerinde bilirkişi eşliğinde keşif yapılarak işyerinin kapasitesi, giren-çıkan mal miktarına göre yükleme ve boşaltma işlerinde sürekli olarak eleman çalıştırılmasının gerekip gerekmediği, işin mevsimlik olup olmadığı, davacının başka işyerlerinde çalışıp çalışmadığı, iş sözleşmesinin bağımlılık unsurunun gerçekleşip gerçekleşmediği tespit edilmeli, bundan sonra tüm deliller yeniden değerlendirmeye tabi tutularak oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece tüm bu yönler gözetilmeden eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 04/06/2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.
